W elektronicznym postępowaniu upominawczym (e-sąd) uzyskałem dotyczący mojego dłużnika nakaz zapłaty opatrzony tytułem wykonawczym. Mam informację, że nieuczciwy kontrahent ma konto w banku spółdzielczym. Nie wiem dokładnie, w którym. Ostatnio przeczytałem jednak w jednym z tygodników opinii, że znalezienie majątku dłużnika ulokowanego w systemie bankowości spółdzielczej graniczy z cudem, bo komornicy nie mają dostępu do informacji ze wszystkich tego typu instytucji. Czy to prawda? Co mogę w takiej sytuacji zrobić?
Wtoku prowadzonej egzekucji komornik może – na wniosek wierzyciela – poszukiwać majątku dłużnika. Zazwyczaj w pierwszej kolejności sprawdza się, czy dłużnik posiada środki w bankach. Jest to bowiem źródło do przeprowadzenia najłatwiejszej egzekucji. W końcu lepiej ściągnąć od dłużnika pieniądze, niż zająć nieruchomość lub ruchomość, które trzeba następnie upłynnić, co rodzi koszty i jest czasochłonne.
Od kilku lat poszukiwanie kont dłużnika ułatwia prowadzony przez Krajową Izbę Rozliczeniową system informatyczny Ognivo. Większość komorników dysponuje dostępem do tego systemu. Za jego pomocą mogą przez internet sprawdzić, w jakich bankach dłużnik ma rachunek. Ta droga zastępuje tradycyjne zapytania kierowane do banków drogą papierową.
Problem polega na tym, że część Ogniva służąca do poszukiwania kont dłużników nie obejmuje wszystkich banków, a ponadto nie dotyczy spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych. Decyzja o tym, czy być częścią systemu, zależy od każdej z takich instytucji. O ile więc Ognivo obejmuje wszystkie banki komercyjne, o tyle spośród działających na polskim rynku banków spółdzielczych – tylko mniej niż połowa należy do niego. W praktyce oznacza to, że komornik poprzez internetową aplikację może sprawdzić sytuację dłużnika tylko w tych bankach, które są włączone do systemu.
Nie jest jednak prawdą, że dłużnik może skutecznie ukryć swój majątek w tych bankach spółdzielczych, które nie przyłączyły się do Ogniva – wbrew temu, co piszą niektóre media. Komornik może kierować do takich instytucji tradycyjne papierowe wnioski, a bank ma obowiązek pod groźbą kary udzielić informacji. Jest bowiem zasadą, że tajemnica bankowa nie ma zastosowania do informacji dotyczących osoby dłużnika i jego majątku, których pozyskanie jest niezbędne przy prowadzeniu egzekucji komorniczej. Oczywiście oczekiwanie na odpowiedź trwa wówczas dłużej, a przygotowanie papierowego pisma jest bardziej czasochłonne niż sprawdzenie dłużnika w systemie informatycznym. Niemniej jednak nie powinno to być problemem, szczególnie gdy wierzyciel dysponuje informacjami, w jakich bankach spółdzielczych dłużnik ma konto. Wówczas obszar poszukiwania się zawęża. ©?
Podstawa prawna
Art. 761–762 oraz 7971 ustawy z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 101 ze zm.).
Art. 2 ust. 5 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 790 ze zm.).