To, że zamiast pozwoleń na budowę będą zgłoszenia budowlane, nie odbije się na wpływach do kas samorządów. Nowelizacja wprowadza modyfikacje w opłacie skarbowej, które mają zneutralizować negatywne skutki dla dochodów.
Celem nowelizacji prawa budowlanego, którą podpisał już prezydent, jest uproszczenie i przyspieszenie procesu budowlanego. Nie będzie już np. potrzebne pozwolenie na budowę domów jednorodzinnych, a wystarczy zgłoszenie. Dla gmin istotne są skutki finansowe tej nowelizacji. Jej autorzy zakładali, że nie wpłynie ona negatywnie na dochody gmin z tytułu opłaty skarbowej. W związku z tym nowelizacja przewiduje również zmiany w ustawie o opłacie skarbowej (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1628 ze zm.).

Za co pieniądze

Inwestorzy będą musieli uiścić opłaty od czynności organów dokonywanych w uproszczonych postępowaniach. W praktyce nowelizacja dodała nowe pozycje – od 9a do 9d – do części I załącznika do ustawy, który zawiera wykaz przedmiotów opłaty skarbowej, stawek oraz zwolnień.
Przed zmianami decyzja dotycząca zatwierdzenia projektu budowlanego podlega opłacie skarbowej, ale zwolnione były czynności w sprawach budownictwa mieszkaniowego.
Po zmianach opłaty będą dotyczyć zgłoszeń, ale jedynie przypadków wskazanych w załączniku do ustawy.
Za przyjęcie zgłoszenia dotyczącego budowy wolno stojących domów jednorodzinnych, których obszar mieści się w całości na działce lub działkach, na których zostały zaprojektowane, i od którego organ nie wniósł sprzeciwu, trzeba będzie np. wnieść opłatę w wysokości 1 zł za każdy mkw., ale jedynie od powierzchni użytkowej niemieszkalnej. Opłata nie będzie mogła przekroczyć 539 zł. Za przyjęcie zgłoszenia dotyczącego domu zniszczonego lub uszkodzonego w wyniku działalności spowodowanej ruchem zakładu górniczego lub klęsk żywiołowych opłata nie będzie pobierana (przepisy przewidują zwolnienie).
Gminne kasy zasilą również opłaty za przyjęcie zgłoszenia dotyczącego budowy sieci elektroenergetycznych (obejmujących napięcie znamionowe nie wyższe niż 1 kV), wodociągowych, kanalizacyjnych, cieplnych i telekomunikacyjnych, zarówno o długości do 1 km, jak i powyżej 1 km, od którego właściwy organ nie wniósł sprzeciwu. Stawka od zgłoszenia dotyczącego sieci o długości do 1 km wyniesie 105 zł, a od zgłoszenia dotyczącego dłuższej sieci – 2143 zł.

Zmiana podatkowa

Kolejna zmiana (czeka na podpis prezydenta) prawa budowlanego oraz ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 849 ze zm.) dotyczy definicji altan. Obecnie zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 12 ustawy podatkowej zwolnione są położone na terenie rodzinnego ogrodu działkowego: grunty i budynki nieprzekraczające norm powierzchni ustalonych w przepisach prawa budowlanego dla altan i obiektów gospodarczych oraz budynki stanowiące infrastrukturę ogrodową, w rozumieniu ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych (Dz.U. z 2014 r. poz. 40), z wyjątkiem zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej.
Problem polega na tym, że przepisy – zarówno prawa budowlanego, jak i ustawy podatkowej – nie zawierają definicji altany. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 9 stycznia 2014 r. (sygn. akt II OSK 1875/12) sformułował definicję niekorzystną dla właścicieli. Uznał, że zgodnie z potoczną definicją przez altanę należy rozumieć budowlę o lekkiej konstrukcji, często ażurową, stawianą w ogrodzie, przeznaczoną do wypoczynku i ochrony przez słońcem i deszczem. Osoba, która posiadała na działce obiekt o wymiarach określonych w art. 29 ust. l pkt 4 prawa budowlanego (35 mkw. powierzchni), ale o konstrukcji niezgodnej z definicją przyjętą przez sąd, musiała obiekt rozebrać.
Autorzy obywatelskiego projektu, który został już uchwalony przez parlament, przyznają, że w powszechnie panującym wśród działkowców przekonaniu z dotychczasowych przepisów prawa budowlanego wynikało, że przy wznoszeniu altany jedynym kryterium, którego musieli przestrzegać, były wymiary obiektu. Kwestia technologii budowy nie miała znaczenia. Aby więc uchronić 900 tys. działkowców w całym kraju przed koniecznością rozbiórki altan na działkach, zaproponowano zmianę w prawie budowlanym oraz ustawie o podatkach i opłatach lokalnych.
Po zmianach art. 7 ust. 1 pkt 12 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych zwolnione z opodatkowania będą położone na terenie rodzinnego ogrodu działkowego: grunty, altany działkowe i obiekty gospodarcze o powierzchni zabudowy do 35 mkw. oraz budynki stanowiące infrastrukturę ogrodową, w rozumieniu ustawy z 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych (Dz. U. z 2014 r. poz. 40), z wyjątkiem zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej.
Jest to sygnał dla gmin, aby nie podejmowały również prób opodatkowania altan. Dotychczas panowało przekonanie, że altany o powierzchni nie większej niż 35 mkw. są zwolnione z podatku.
Ile i za co