Podział spółdzielni mieszkaniowej nie może doprowadzić do sytuacji, w której konieczne będzie sprawowanie zarządu nieruchomością równolegle przez dwie spółdzielnie – orzekł Sąd Najwyższy.
Grupa członków spółdzielni mieszkaniowej (SM) wystąpiła do sądu o wydanie orzeczenia zastępującego uchwałę walnego zgromadzenia tej spółdzielni o jej podziale.
Spór zaczął się od domu nr 14, który jest jednym z siedmiu budynków mieszkalnych pozwanej SM, posadowionych na nieruchomości. W budynkach znajdują się odrębne lokale mieszkalne, a na działce wchodzącej w skład nieruchomości znajduje się też pawilon handlowy. Czynsz płacony przez jego najemcę stanowi przychód SM.
Lokatorzy z budynku nr 14 podjęli uchwałę o wydzieleniu z SM i utworzeniu nowej spółdzielni oraz o wyborze komisji organizacyjnej do reprezentowania lokatorów w postępowaniu o podział majątku spółdzielni. Do zarządu pozwanej SM przesłali projekt uchwały walnego zgromadzenia o podziale jej majątku.
Następnie odbyło się zebranie członków SM, ale porządek zebrania nie obejmował uchwały o podziale. Grupa organizacyjna wniosła zatem pozew przeciwko SM. Domagała się w nim, aby sąd orzekł o podziale pozwanej SM. Sąd okręgowy oddalił jednak powództwo. Wskazał na art. 108b ustawy – Prawo spółdzielcze (Dz.U. z 1982 r. nr 30, poz. 210 ze zm.), który przewiduje określone przesłanki podziału istniejącej spółdzielni. Proponowany zaś sposób podziału (gdy na nieruchomości znajduje się kilka budynków i wyodrębniono już w nich lokale mieszkalne) stanowiłby ingerencję w prawo własności przysługujące właścicielom mieszkań w innych budynkach. Powodowałoby to sytuację, w której nowo powstałej spółdzielni przypadłyby udziały w prawach związanych z innymi budynkami, co oznaczałoby konieczność sprawowania zarządu nieruchomością przez dwie spółdzielnie.
Sprawa na skutek apelacji powodów trafiła do sądu II instancji, ale i tu grupa organizacyjna nie uzyskała korzystnego dla siebie rozstrzygnięcia. Złożyła więc skargę kasacyjną.
Sąd Najwyższy skargę oddalił. Wskazał, że uchwała w sprawie podziału pozwanej SM nie została podjęta, bowiem w ogóle nie doszło do procedowania nad nią. Spełniona zatem została przesłanka wystąpienia z takim żądaniem do sądu – na podstawie art. 108b par. 4 prawa spółdzielczego.
Grupa organizacyjna domagała się jednak również objęcia podziałem działki, na której usytuowany jest pawilon handlowy wynajmowany przez osoby trzecie. Członkom nowo organizującej się spółdzielni chodziło o to, aby wydzielić tę parcelę z nieruchomości pozwanej SM i przyznanie prawa jej wieczystego użytkowania wraz z prawem własności znajdującego się na niej pawilonu nowej spółdzielni. Istotną przeszkodą do uwzględnienia tego żądania byłoby to, że przyznanie nowej spółdzielni takich uprawnień do działki, na której znajduje się pawilon, prowadziłoby do ewidentnego, rażącego naruszenia interesów pozostałych członków pozwanej SM.
ORZECZNICTWO
Wyrok Sądu Najwyższego z 6 lutego 2014 r., sygn. akt I CSK 233/13. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia