Wyjazd za granicę trzeba będzie zgłosić do urzędu gminy

Obywatel polski, który zamierza wyjechać z kraju, będzie musiał zgłosić ten fakt w urzędzie gminy. W przypadku gdy nie planuje pozostania na stałe za granicą, a wyjazd ten będzie dłuższy niż sześć miesięcy, będzie musiał zgłosić w gminie swój powrót do Polski. Zgłoszenia tego będzie można dokonać w urzędzie lub drogą elektroniczną na formularzu umożliwiającym wprowadzanie danych

Uchwalona przez Sejm 24 września 2010 r. ustawa o ewidencji ludności (nazywana dalej ustawą) określa między innymi zasady wykonywania obowiązku meldunkowego przez obywateli polskich. W tym zakresie treść przyjętej ostatecznie ustawy znacznie się różni od regulacji zaproponowanej we wniesionym przez rząd projekcie.

Przede wszystkim nowa ustawa nie posługuje się proponowanymi pojęciami „podstawowego i czasowego miejsca zamieszkania”. Za ustawą z 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych również w nowym akcie prawnym mowa jest o zameldowaniu na pobyt stały lub czasowy.

Ewidencja ludności

Nowa ustawa określa, że ewidencja ludności polega na rejestracji podstawowych danych identyfikujących tożsamość oraz status administracyjno-prawny osób fizycznych. Dane te będą rejestrowane (tak samo jak obecnie) w rejestrze PESEL, w rejestrach mieszkańców oraz rejestrach zamieszkania cudzoziemców. Zawierać one będą również między innymi informację o adresie zameldowania na pobyt stały lub czasowy. Zgodnie z omawianą regulacją obywatel polski przebywający na terytorium Polski jest zobowiązany wykonywać obowiązek meldunkowy. Polega on na:

● zameldowaniu się w miejscu pobytu stałego lub czasowego;

● wymeldowaniu się z miejsca pobytu stałego lub czasowego;

● zgłoszeniu wyjazdu poza granice RP oraz powrotu z wyjazdu.

Obowiązku zameldowania na pobyt stały lub czasowy należy dokonać najpóźniej w 30 dniu, licząc od dnia przybycia do tego miejsca. Równocześnie możliwe będzie posiadanie jednego miejsca pobytu stałego i jednego miejsca pobytu czasowego.

Za osobę nieposiadającą zdolności do czynności prawnych lub posiadającą ograniczoną zdolność do czynności prawnych obowiązek meldunkowy wykonywać będzie jej przedstawiciel ustawowy, opiekun prawny lub inna osoba sprawująca nad nią faktyczną opiekę w miejscu ich wspólnego pobytu. Obowiązku meldunkowego będzie można dopełnić przez pełnomocnika legitymującego się pełnomocnictwem udzielonym w formie, o której stanowi k.p.a.

Meldunek żołnierza

W przypadku żołnierzy w czynnej służbie wojskowej obowiązek meldunkowy:

● polegający na zameldowaniu się w miejscu pobytu czasowego lub wymeldowaniu się z takiego miejsca będzie wykonywany w miejscu pełnienia tej służby u dowódcy jednostki wojskowej, a w miejscu pobytu czasowego w obiekcie wojskowym u komendanta (kierownika, szefa, dowódcy) obiektu;

● polegający na zgłoszeniu wyjazdu poza granice RP oraz powrotu z tego wyjazdu będzie wykonywany w miejscu pełnienia tej służby u dowódcy jednostki wojskowej.

Wykonanie obowiązku meldunkowego w tych sytuacjach następować będzie poprzez stwierdzenie tego faktu w rozkazie dowódcy jednostki wojskowej lub w książce zameldowań komendanta obiektu wojskowego i nie wymaga zgłoszenia w organie gminy oraz ujęcia w rejestrze PESEL i rejestrach mieszkańców.

Pobyt stały i czasowy

Dla rejestracji miejsca pobytu określono, że pobytem stałym jest zamieszkanie w określonej miejscowości pod oznaczonym adresem z zamiarem stałego przebywania. Natomiast pobytem czasowym jest przebywanie przez okres ponad trzech miesięcy bez zamiaru zmiany miejsca pobytu stałego w innej miejscowości pod oznaczonym adresem lub w tej samej miejscowości, lecz pod innym adresem.

Obywatel polski będzie dokonywał zameldowania na pobyt stały lub czasowy w formie pisemnej na formularzu w organie gminy właściwym ze względu na położenie nieruchomości, w której zamieszkuje.

Będzie musiał przedstawić dowód osobisty lub paszport, potwierdzenie na formularzu zgłoszenia pobytu w lokalu, sporządzone przez właściciela lub inny podmiot dysponujący tytułem prawnym do lokalu oraz dokument potwierdzający tytuł prawny do tego lokalu. Tym ostatnim dokumentem może być w szczególności umowa cywilno-prawna, wypis z księgi wieczystej, decyzja administracyjna lub orzeczenie sądu. Przy zameldowaniu na pobyt czasowy trzeba będzie wskazać deklarowany okres pobytu w tym miejscu. W ustawie podkreślono, że zameldowanie na pobyt stały lub czasowy służy wyłącznie celom ewidencyjnym i ma na celu potwierdzenie faktu pobytu osoby w miejscu, w którym się zameldowała.

Zameldowania na pobyt stały w stosunku do dzieci obywateli polskich urodzonych na terytorium Polski będzie dokonywać z urzędu kierownik urzędu stanu cywilnego sporządzający akt urodzenia. Zameldowanie na pobyt stały następować będzie z dniem sporządzenia aktu urodzenia, w miejscu stałego albo czasowego pobytu rodziców albo tego z rodziców, u którego dziecko faktycznie przebywa.

Jeżeli dane zgłoszone do zameldowania lub wymeldowania będą budziły wątpliwości, to w tym zakresie organ gminy będzie rozstrzygać w drodze decyzji administracyjnej. Dotyczy to między innymi zastrzeżeń co do deklarowanego adresu pobytu. Z urzędu zameldowanie na pobyt stały będzie potwierdzane przez zaświadczenie o zameldowaniu. W przypadku zameldowania na pobyt czasowy dokument ten będzie wydawany na wniosek strony.

Obowiązek wymeldowania

Obywatel polski, który będzie opuszczać miejsce pobytu stałego albo czasowego przed upływem deklarowanego okresu pobytu, zobowiązany będzie do wymeldowania się. Ustawa określa, że będzie to możliwe w formie:

● pisemnej na formularzu w organie gminy właściwym dla dotychczasowego miejsca pobytu,

● dokumentu elektronicznego na formularzu umożliwiającym wprowadzenie danych do systemu teleinformatycznego organu gminy, pod warunkiem otrzymania przez osobę urzędowego poświadczenia odbioru.

Wymeldowanie będzie również możliwe poprzez zameldowanie się w nowym miejscu pobytu. Organ gminy wydawać będzie z urzędu lub na wniosek właściciela lub podmiotu dysponującego prawem do lokalu decyzję w sprawie wymeldowania obywatela polskiego, który opuścił miejsce pobytu stałego albo opuścił miejsce pobytu czasowego przed upływem deklarowanego okresu pobytu i nie dopełnił obowiązku wymeldowania się.

Na obywatela Polski, który wyjeżdża z kraju z zamiarem stałego pobytu za granicą, ustawodawca nałożył obowiązek zgłoszenia tego faktu organowi gminy. Zgłoszenie to powodować będzie automatyczne wymeldowanie go z miejsca pobytu stałego i czasowego. Taki sam obowiązek nałożono na obywatela w przypadku wyjazdu za granicę na okres dłuższy niż sześć miesięcy. Zgłoszenia te będą musiały zostać dokonane najpóźniej w dniu opuszczenia miejsca pobytu stałego albo czasowego.

Zgłoszenie zgonu dokonane w urzędzie stanu cywilnego, zgodnie z przepisami prawa o aktach stanu cywilnego, zastępować będzie wymeldowanie osoby zmarłej z miejsca pobytu stałego i czasowego.

Nowa ustawa wejdzie w życie 1 sierpnia 2011 r.

Ważne!

Od 1 stycznia 2014 r. znosi się obowiązek meldunkowy. Od tego bowiem momentu nie będą już prowadzone rejestry mieszkańców i rejestry zamieszkania cudzoziemców. Nie będą także gromadzone (również w rejestrze PESEL) dane związane z zameldowaniem oraz wymeldowaniem przez obywatela polskiego i cudzoziemca miejsca pobytu stałego i czasowego, a także dane związane z wyjazdem oraz z powrotem z wyjazdu obywatela polskiego poza granice kraju trwające dłużej niż sześć miesięcy

Treść formularzy zgłoszenia pobytu

Na pobyt stały:

● nazwisko i imię (imiona);

● numer PESEL, o ile został nadany;

● datę i miejsce urodzenia;

● kraj urodzenia;

● adres dotychczasowego miejsca pobytu stałego;

● kraj poprzedniego miejsca zamieszkania;

● adres nowego miejsca pobytu stałego;

● podpis właściciela lokalu lub innego podmiotu dysponującego tytułem prawnym do lokalu;

● nazwisko i imię pełnomocnika, o ile został ustanowiony.

Na pobyt czasowy: