Śledczymi pokieruje niezależny prokurator generalny. Minister sprawiedliwości zachowa pośredni wpływ na organy ścigania m.in. poprzez wydawanie rozporządzeń dotyczących ich funkcjonowania.
Od dzisiaj nastąpi rozdzielenie funkcji ministra sprawiedliwości i prokuratora generalnego.
Zmienią się nie tylko zasady finansowania prokuratury, ale również zasady funkcjonowania organów ścigania. Nowelizacja ustawy o prokuraturze powołuje do życia nowy organ – Krajową Radę Prokuratury. Będzie się ona składała z 25 członków – m.in. ministra sprawiedliwości, prokuratora generalnego, prokuratorów oraz przedstawicieli prezydenta, Sejmu i Senatu. Kadencja każdego z nich będzie trwała cztery lata. Poza przedstawieniem kandydata na stanowisko prokuratora generalnego głównym zadaniem Krajowej Rady Prokuratorów będzie obrona niezależności prokuratorów oraz opiniowanie projektów aktów normatywnych dotyczących prokuratury, które, tak jak do tej pory, będzie wydawał minister sprawiedliwości. Dzięki temu zachowa on pośredni wpływ na funkcjonowanie prokuratury. Swoimi decyzjami szef resortu sprawiedliwości będzie m.in. tworzył i znosił prokuratury apelacyjne, okręgowe i rejonowe. Określi też ich siedziby i obszary właściwości. Po zasięgnięciu opinii prokuratora generalnego ustali regulamin wewnętrznego urzędowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury (ostatni został podpisany w ubiegłym tygodniu). Dokument ten określa m.in. wewnętrzną strukturę organizacyjną śledczych i ich zadania, organizację pracy, dysponentów środków budżetowych, formy i tryb sprawowania nadzoru służbowego, w tym poprzez wizytacje i lustracje, czy szczegółowy porządek wykonywania przez prokuratora czynności np. w sprawach karnych i cywilnych.
Zmiany obejmą również tok kontroli decyzji wydawanych przez prokuratorów. Poza uprawnieniem do wydawania zarządzeń, poleceń i wytycznych każdy prokurator bezpośrednio przełożony będzie uprawniony do zmiany lub uchylenia decyzji prokuratora podległego. Nie będą one mogły dotyczyć treści czynności procesowej. Oznacza to, że prokurator rejonowy nie będzie mógł wskazać prokuratorowi prowadzącemu śledztwo, w jaki sposób ma je zakończyć, czyli np. czy je umorzyć, czy skierować do sądu akt oskarżenia.
Podstawa prawna
Ustawa z 9 października 2009 r. o zmianie ustawy o prokuraturze oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 178, poz. 1375 z późn. zm.).