1 stycznia 2018 r. weszła w życie ustawa z 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne (Dz.U. z 2017 r. poz. 1555; dalej: u.p.w.). Wprowadza ona wiele zmian w stosunku do dotychczasowej regulacji, a w szczególności odnośnie do opłat i opłat podwyższonych, które będą ponoszone za korzystanie z wód.
Dotychczas były one uregulowane w ustawie z 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 519 ze zm.; dalej: p.o.ś.). Obecnie jest to rozdział 5 prawa wodnego zatytułowany „Instrumenty ekonomiczne w gospodarowaniu wodami”. Należy zwrócić uwagę, że w art. 268 ust. 1 prawa wodnego zostały wymienione instrumenty ekonomiczne, w tym opłaty i opłaty podwyższone. Mają one jednak całkowicie różną naturę prawną. Mianowicie opłaty podwyższone, jakkolwiek mają oddziaływać za pośrednictwem bodźców ekonomicznych, mają walor sankcji. Stanowią one rodzaj administracyjnej kary pieniężnej w rozumieniu art. 189b kodeksu postępowania administracyjnego (dalej: k.p.a.). W myśl tego przepisu przez administracyjną karę pieniężną rozumie się określoną w ustawie sankcję o charakterze pieniężnym, nakładaną przez organ administracji publicznej w drodze decyzji, w następstwie naruszenia prawa polegającego na niedopełnieniu obowiązku albo naruszeniu zakazu ciążącego na osobie fizycznej, osobie prawnej albo jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej. Różnice pomiędzy opłatami a opłatami podwyższonymi są widoczne i odczuwalne dla przedsiębiorców również ze względu na konsekwencje podatkowe. W art. 23 ust. 1 pkt 16 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 2032 ze zm.), jak i w art. 16 ust. 1 pkt 19 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 2343 ze zm.) zostało wskazane, że do kosztów uzyskania przychodu nie zalicza się kar, opłat i odszkodowań oraz odsetek od tych zobowiązań z tytułu nieprzestrzegania przepisów w zakresie ochrony środowiska. Na gruncie polskiego prawa podatkowego należy zatem uznać, że opłaty za korzystanie ze środowiska, w tym opłaty za usługi wodne, są zaliczane do kosztów uzyskania przychodu, natomiast administracyjne kary pieniężne, w tym opłaty podwyższone – już nie. Zatem obciążają one dochód podatnika.

KOMENTARZ DO USTAWY ZNAJDZIESZ TUTAJ>>

UWAGA! Nowe prawo wodne to rozbudowany akt prawny regulujący prawa i obowiązki nie tylko przedsiębiorców, lecz także jednostek samorządu terytorialnego, szeroko pojętej administracji i zwykłych obywateli. Ten komentarz adresowany jest jednak do przedsiębiorców. Dlatego znajduje się w nim wyciąg najważniejszych przepisów ich dotyczących. Komentowane przepisy pogrupowaliśmy w zagadnienia.
TYDZIEŃ Z KOMENTARZAMI – baza publikacji
W tygodniku Firma i Prawo komentowaliśmy ustawy:
● z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej
● z 5 lipca 2001 r. o cenach
● z 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych
● z 16 września 1982 r. – Prawo spółdzielcze
● z 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych
● z 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych
● z 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym
● z 12 grudnia 2012 r. o ogólnym bezpieczeństwie produktów
● z 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji
● z 14 grudnia 2012 r. o odpadach
● z 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta
● z 6 września 2001 r. o transporcie drogowym
● z 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne
● z 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych