Gdy właściciel nieruchomości nie zgadza się na budowę urządzenia przesyłowego na jego gruncie, to może ono zostać postawione na podstawie zezwolenia wydanego przez starostę. Czy w tej sytuacji właścicielowi nieruchomości przysługuje odszkodowanie?
Tak. Wywłaszczenie własności nieruchomości, użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego następuje za odszkodowaniem na rzecz osoby wywłaszczonej odpowiadającym wartości tych praw. Wynika to z art. 128 ust. 1 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2010 r. nr 102, poz. 651 ze zm.).
Wydanie zezwolenia na założenie i przeprowadzenie na nieruchomości przewodów i urządzeń służących do przesyłania płynów, pary, gazów i energii elektrycznej, następuje w trybie określonym w art. 124 ustawy. Natomiast według art. 128 ust. 4 odszkodowanie przysługuje też za szkody powstałe wskutek zdarzeń, o których mowa we wspomnianym art. 124 ustawy.
Odszkodowanie powinno odpowiadać wartości poniesionych szkód. Wysokość odszkodowania ustala starosta w odrębnej decyzji. Następuje to po uzyskaniu opinii rzeczoznawcy majątkowego. Przy ustaleniu wysokości odszkodowania, o którym mowa w art. 128 ust. 4 ustawy o gospodarce nieruchomościami, wlicza się również zmniejszoną wartość nieruchomości.
Jak wynika z wyroku NSA w Warszawie z 8 lutego 2000 r. (sygn. akt I SA 356/99), zmniejszenie wartości nieruchomości musi nastąpić w wyniku zrealizowanej inwestycji, a nie w wyniku ograniczeń wynikających z planu zagospodarowania przestrzennego, który niezależnie od tego, kiedy zostanie zrealizowany, może ograniczać możliwość korzystania z danej nieruchomości, a co za tym idzie zmniejsza jej wartość.
Przy ustaleniu odszkodowania za zmniejszenie wartości gruntu nie uwzględnia się wartości wybudowanych na gruncie urządzeń przesyłowych, które nie stanowią części składowych nieruchomości, lecz po wybudowaniu będą własnością przedsiębiorstwa energetycznego. Zapłata odszkodowania następuje jednorazowo w terminie 14 dni od dnia, w którym decyzja o odszkodowaniu stała się ostateczna.