Jeśli strony w umowie nie ustaliły ceny odkupu, to powinna ona obejmować cenę i koszty sprzedaży oraz wartość nakładów.
Przy realizacji prawa odkupu określenie „za zwrotem ceny” oznacza cenę zapłaconą sprzedawcy przez kupującego przy zawarciu umowy. Nie chodzi tu o cenę, za którą przedmiot sprzedaży mógł zostać sprzedany w momencie wykonania prawa odkupu. Tak uznał Sąd Apelacyjny w Gdańsku po rozpoznaniu sprawy gminy, której przysługiwało prawo odkupu nieruchomości.

Cena sprzedaży

Gmina zawarła z małżeństwem umowę sprzedaży nieruchomości. W umowie zastrzeżono prawo odkupu gruntu na rzecz gminy w okresie 5 lat. Uprawnienie zostało wpisane do księgi wieczystej. Następnie gmina postanowiła na tej nieruchomości zrealizować inwestycję publiczną. W związku z tym podjęła działania zmierzające do odkupu.

Zawarcie umowy

Sąd pierwszej instancji zobowiązał małżonków do złożenia oświadczenia o przeniesieniu prawa własności na rzecz gminy. Sędziowie uznali, że uprawnienie gminy do odkupu nieruchomości nie budziło wątpliwości. Natomiast problem powstał co do wartości nakładów poczynionych przez małżonków w postaci urządzeń chłodniczych. W związku z tym sąd nakazał gminie w zamian za przeniesienie własności nieruchomości zapłatę określonej kwoty pieniężnej. Kwota ta miała obejmować cenę nabycia nieruchomości, jaka była ustalona w akcie notarialnym, koszty sprzedaży oraz wartość nakładów poniesionych przez małżonków. Z tym rozstrzygnięciem nie zgodzili się małżonkowie, którzy wnieśli apelację do sądu II instancji.
Sędziowie sądu odwoławczego wskazali, że z art. 594 kodeksu cywilnego jednoznacznie wynika, że z chwilą wykonania prawa odkupu kupujący zobowiązany jest przenieść z powrotem na sprzedawcę własność kupionej rzeczy. W zamian za to powinien otrzymać zwrot ceny i kosztów sprzedaży oraz wartość nakładów. W sytuacji gdy cena odkupu nie została ustalona przez strony w umowie, powinna obejmować składniki wskazane w art. 594 kodeksu cywilnego, czyli cenę i koszty sprzedaży oraz wartość nakładów. Określenie użyte w tym przepisie „za zwrotem ceny” wskazuje wyraźnie, że chodzi o cenę uiszczoną sprzedawcy przez kupującego w dacie zawarcia umowy. Nie zaś o cenę, za którą kupujący mógł sprzedać przedmiot, w momencie gdy gmina chciała skorzystać z prawa pierwokupu.
SYGN. AKT I ACa 691/10