● Mogą je uzyskać przedsiębiorcy, których działalność wiąże się z realnym zagrożeniem dla życia lub zdrowia
Właściciele kantorów wymiany walut, sklepów, stacji paliwowych i innych
firm przynoszących na co dzień wysokie utargi są znacznie bardziej narażeni na ryzyko napadów rabunkowych niż przeciętni obywatele. To właśnie najczęściej z tego powodu osoby prowadzące własny biznes decydują się na wystąpienie o pozwolenie na broń. Niepoparte żadnymi przekonującymi dowodami poczucie zagrożenia wynikające jedynie z faktu prowadzenia działalności gospodarczej nie wystarczy jednak do uzyskania zgody.
Podstawowe kryteria
Przedsiębiorca otrzyma pozwolenie na broń palną do ochrony osobistej tylko wtedy, gdy nie będzie stanowił zagrożenia dla samego siebie, porządku lub bezpieczeństwa publicznego oraz przedstawi ważny powód posiadania broni. Za taką przyczynę uznaje się przede wszystkim stałe, realne i ponadprzeciętne zagrożenie życia,
zdrowia lub mienia. Wnioskodawca musi więc przekonać policję, że jego sytuacja jest na tyle wyjątkowa i różniąca się od sytuacji ogółu obywateli, że w sposób niewątpliwy i oczywisty zasługuje na możliwość posługiwania się bronią. Zagrożenie życia lub zdrowia musi być obiektywne, aktualne i realne, a przede wszystkim ponadprzeciętne w konkretnym środowisku. Jak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, sam fakt, że skarżący odczuwa zagrożenie związane ze swoją osobą, jak również członków najbliższej rodziny, nie stanowi wystarczającej przesłanki do uznania obiektywnego, realnego i ponadprzeciętnego zagrożenia (wyrok z 18 marca 2011 r. II SA/Wa 2052/2010).
Okolicznością przemawiającą za wydaniem pozwolenia mogą być mające miejsce w przeszłości incydenty związane z wykonywaniem
działalności gospodarczej (np. próby włamań do lokalu firmy, groźby karalne kierowane do przedsiębiorcy), które zostały zgłoszone organom ścigania. Powodem może być również wykonywanie profesji wiążącej się z koniecznością podróżowania po kraju z dużą ilością gotówki lub wartym miliony złotych towarem.
Konieczne badania
Przedstawienie ważnego powodu posiadania broni to jednak nie wszystko. Przedsiębiorca wnioskujący o pozwolenie na broń musi spełnić dodatkowe wymogi zawarte w ustawie o broni i amunicji. Broń palną służącą do ochrony osobistej mogą posiadać osoby, które ukończyły 21 lat. Wnioskodawca musi być w pełni władz umysłowych. Pozwolenia nie dostają bowiem osoby z zaburzeniami psychicznymi, o znacznie ograniczonej sprawności psychofizycznej, jak też wykazujące istotne zaburzenia funkcjonowania psychologicznego. Składający wniosek
przedsiębiorca nie może być uzależniony od alkoholu lub od substancji psychoaktywnych i musi mieć miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Urzędowej zgody na posiadanie i noszenie broni nie mogą też uzyskać osoby stanowiące zagrożenie dla siebie, porządku lub bezpieczeństwa publicznego, które zostały skazane prawomocnym orzeczeniem sądu za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe lub za nieumyślne przestępstwo przeciwko życiu i zdrowiu oraz przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji popełnione w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego albo sprawca, który zbiegł z miejsca zdarzenia.
Podanie do komendanta
Przedsiębiorca ubiegający się o wydanie pozwolenia na broń palną powinien napisać podanie o wydanie pozwolenia na broń i adresować je do właściwego ze względu na miejsce jego pobytu komendanta wojewódzkiego
policji. W podaniu trzeba wskazać między innymi cel, w jakim ma być wydane pozwolenie, rodzaj broni, o jaką się ubiega, i liczbę egzemplarzy broni. Niezależnie od tego wnioskodawca musi wskazać okoliczności, które jego zdaniem uzasadniają posiadanie przez niego broni do ochrony osobistej.
W uzasadnieniu podania wnioskodawca może opisać konkretne sytuacje świadczące o ponadprzeciętnym, stałym, realnym zagrożeniu życia lub zdrowia. Jednocześnie powinien on wskazać jednostki policji lub prokuratury, do których składał zawiadomienia o takich zdarzeniach i najlepiej podać sygnaturę spraw. Jeżeli w sprawach zapadały jakieś decyzje, ich kopie warto dołączyć do podania. W przypadkach, kiedy zdarzenia nie były zgłaszane organom ścigania, przedsiębiorca powinien wskazać, dlaczego tak się stało.
Podanie powinno zawierać także takie informacje jak: imię i nazwisko wnioskodawcy, imię ojca, imię i nazwisko panieńskie matki, adres zamieszkania, adres do korespondencji (jeżeli jest inny niż zamieszkania). We wniosku powinny się znaleźć: seria i numer dowodu osobistego oraz informacja o tym, kiedy i przez jaki organ został wydany, PESEL, określenie rodzaju broni, celu, jakiemu ma służyć, liczby jednostek broni. Pismo należy podpisać.
Egzamin przed komisją
Przedsiębiorca, który występuje z podaniem o wydanie pozwolenia na broń, powinien zdać egzamin przed komisją powołaną przez właściwy organ policji ze znajomości przepisów dotyczących posiadania i używania danej broni oraz z umiejętności posługiwania się tą bronią.
Egzamin składa się z dwóch części. Pierwsza – teoretyczna – ma na celu sprawdzenie znajomości przepisów dotyczących posiadania i używania broni. Natomiast druga część egzaminu ma charakter praktyczny. Obejmuje ona z kolei sprawdzenie umiejętności bezpiecznego posługiwania się przez wnioskodawcę bronią danego rodzaju.
Sprawdzian praktyczny polega na weryfikacji przestrzegania regulaminu strzelnicy, umiejętności prawidłowego rozkładania i składania, ładowania amunicją i rozładowywania oraz zabezpieczania i odbezpieczania danej broni, a także postępowania w przypadku jej niesprawności przez osobę ubiegającą się o pozwolenie na broń. Egzamin kończy się przeprowadzeniem sprawdzianu strzeleckiego z użyciem danego rodzaju broni.
Opłata za egzamin związany z ubieganiem się o wydanie pozwolenia na broń w celach ochrony osobistej wynosi obecnie 500 zł. Wnosi się ją przed przystąpieniem do egzaminu.
Decyzja administracyjna
Pozwolenie na broń wydaje w drodze decyzji administracyjnej właściwy wojewódzki komendant policji. W decyzji określa on cel, w jakim zostało wydane, oraz rodzaj i liczbę egzemplarzy broni. Na wniosek osoby, która już ma pozwolenie na broń, policja wydaje także zaświadczenie uprawniające do nabycia rodzaju i liczby egzemplarzy broni zgodnie z pozwoleniem i amunicji do tej broni. Nabywca broni palnej do obrony osobistej jest zobowiązany zarejestrować ją w ciągu 5 dni od dnia nabycia.
Funkcjonariusze policji wydający decyzję w przedmiocie pozwolenia na broń nie mogą kierować się swobodnym uznaniem przy wydawaniu pozwoleń. Mają natomiast prawo swobodnej oceny materiału dowodowego przy ustalaniu, czy sytuacja faktyczna ubiegającego się o pozwolenie uzasadnia jego wydanie (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 25 marca 2009 r., sygn. akt VI SA/Wa 186/2009). Policja może więc w tym zakresie prowadzić bardziej lub mniej rygorystyczną politykę.
Policja może odmówić wydania pozwolenia na broń, między innymi w przypadku kiedy stwierdzi, że wnioskodawca nie wykazał stałego, realnego i ponadprzeciętnego zagrożenia życia, zdrowia lub mienia. Musi to z kolei zrobić, gdy wnioskodawca nie zdał egzaminu albo nie przestawił stosownego orzeczenia lekarskiego czy psychologicznego. W przypadku odmowy wnioskodawca ma prawo do złożenia odwołania do komendanta głównego policji. Powinien je uzasadnić i ponownie wskazać argumenty przemawiające za wydaniem pozwolenia, a przede wszystkim świadczące o spełnieniu przez niego warunków ustawowych.
Koszt uzyskania pozwolenia
Opłaty związane z wydaniem pozwolenia na broń:
● 242 zł – wydanie pozwolenia na broń udzielone osobie fizycznej
● 1193 zł – wydanie pozwolenia na broń osobie prawnej lub jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej
● 17 zł – wydanie zaświadczenia uprawniającego do nabycia broni
● 500 zł – egzamin w sprawie wydania pozwolenia na broń w celach ochrony osobistej
Wymagane dokumenty
Dokumenty potrzebne do pozwolenia na broń palną:
● podanie do komendanta wojewódzkiego policji
● dowód uiszczenia opłaty skarbowej za wydanie pozwolenia
● orzeczenie lekarskie i psychologiczne
● kserokopia dowodu osobistego lub podanie pełnych danych wynikających z tego dokumentu
● dwa zdjęcia o wymiarach 3 x 4 cm
● dokumenty mogące uzasadniać wydanie pozwolenia na broń
Pozwolenia na broń w Polsce
Liczba osób fizycznych posiadających pozwolenie na broń palną bojową według stanu na koniec:
● 2012 r. – 20 738
● 2011 r. – 20 101
● 2010 r. – 19 618
● 2009 r. – 18 883
● 2008 r. – 18 349
Źródło: www.statystyka.policja.pl
PRZYKŁADY
1. Kara za udostępnienie broni innej osobie
Pan Michał od kilku lat posiada pozwolenie na broń do obrony osobistej. Podczas jednej z wycieczek do lasu udostępnił broń swojemu pełnoletniemu synowi i pozwolił mu oddać kilka strzałów do ustawionych celów. Takie zachowanie jest zabronione i stanowi przestępstwo. Właściciel broni nie może udostępniać jej osobom trzecim. Zgodnie z art. 263 par. 3 kodeksu karnego każdy, kto mając zezwolenie na posiadanie broni palnej lub amunicji udostępnia lub przekazuje ją osobie nieuprawnionej, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat dwóch. Udostępnieniem jest każde zachowanie, które stwarza możliwość wejścia w posiadanie broni, a polega np. na pozostawieniu jej w miejscu ogólnie dostępnym. Przekazanie to wręczenie broni palnej osobie nieuprawnionej przez samego posiadacza pozwolenia. Dla możliwości pociągnięcia do odpowiedzialności nie ma znaczenia okres, na jaki nastąpiło przekazanie broni.
2. Odwołanie od decyzji komendanta
Przedsiębiorca prowadzący kantor wymiany walut złożył wniosek o wydanie pozwolenia na broń bojową do obrony osobistej. Policja odmówiła mu przyznania takich uprawnień, a stosowana decyzja została wysłana do wnioskodawcy pocztą. Przesyłka została dwukrotnie awizowana. Policja nie przyjęła odwołania, bo zostało złożone z przekroczeniem terminu. Zgodnie z procedurą administracyjną w przypadku gdy listonosz nie zastanie adresata, musi zostawić w skrzynce pocztowej, w drzwiach czy innym widocznym miejscu przy wejściu na posesję zawiadomienie o pozostawieniu listu w urzędzie pocztowym i możliwości jego odbioru w terminie siedmiu dni liczonych od dnia pozostawienia zawiadomienia. Kolejne awizo trafia do adresata po raz kolejny, gdy nie odbierze korespondencji we wskazanym czasie. Wówczas wyznaczony zostaje dodatkowy termin na odebranie listu, nie dłuższy niż 14 dni od daty pierwszego zawiadomienia. Niepodjęcie pisma we wskazanym terminie powoduje, że doręczenie uważa się za dokonane. Od momentu takiego doręczenia zaczął więc płynąć termin do złożenia odwołania na decyzję policji.
Art. 9–33 ustawy z 21 maja 1999 r. o broni i amunicji (Dz.U. z 2012 r. poz. 576 z późn. zm.).
Par. 1–8 rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych i administracji z 20 marca 2000 r. w sprawie egzaminu ze znajomości przepisów dotyczących posiadania broni oraz umiejętności posługiwania się bronią (Dz.U. z 2000 r. nr 19, poz. 241 z późn. zm.).
