Subskrybuj nas na Youtube
Od 1 marca br. działa elektroniczna baza, do której sukcesywnie są wprowadzane wszystkie akty stanu cywilnego. Do tej pory taka baza – wspólna dla całego kraju – nie istniała. Dokumentów (aktów urodzenia, małżeństwa i zgonu), które będą wprowadzone do bazy, jest około 90 mln. Część z nich znajduje się w księgach papierowych, a część w stworzonych przez gminy elektronicznych aplikacjach wspierających.
.
1
Świecka rejestracja stanu cywilnego
Od 1 stycznia 1946 r. w Polsce obowiązuje świecka rejestracja stanu cywilnego. Polega ona na ewidencjonowaniu - w postaci aktów stanu cywilnego - urodzeń, małżeństw i zgonów niezależnie od obywatelstwa osoby.
Wszystkie dokumenty, które są podstawą sporządzenia aktu urodzenia, małżeństwa i zgonu stanowią tzw. akta zbiorowe i – co do zasady - nie podlegają zwrotowi. Mają charakter dokumentów wieczystych. Zarówno księgi stanu cywilnego, jak i akta zbiorowe przechowywane są w urzędach stanu cywilnego przez okres 100 lat (akty urodzeń) oraz 80 lat (akty małżeństw i zgonów). Okresy te liczone są od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło sporządzenie aktu stanu cywilnego.
Następnie przekazywane są do właściwych ze względu na położenie urzędu stanu cywilnego archiwów państwowych (np. księgi stanu cywilnego z Urzędu Stanu Cywilnego w Nidzicy po upływie wskazanych okresów przekazane będą do Archiwum Państwowego w Olsztynie). Wyjątek stanowią księgi z terenów byłej II Rzeczypospolitej przechowane w Urzędzie Stanu Cywilnego m.st. Warszawy - są one przekazywane do Archiwum Głównego Akt Dawnych (AGAD) w Warszawie, najstarszego publicznego archiwum w kraju.
ShutterStock
2
Odpisy wydawane na podstawie ksiąg stanu cywilnego
Z ksiąg urodzeń, małżeństw i zgonów posiadanych przez urzędy stanu cywilnego wydawane są odpisy zupełne i skrócone aktów (w tym wielojęzyczny odpis skrócony). Dotyczy to zarówno ksiąg metrykalnych przejętych z kościołów i związków wyznaniowych, jak i ksiąg świeckich prowadzonych po 1 stycznia 1946 r.
Poszukując aktów stanu cywilnego swoich przodków, które były sporządzone przed 1 stycznia 1946 r., warto podać wyznanie osoby i prawdopodobne miejsce zdarzenia, np. jeśli osoba urodziła się w 1928 r. w Gdańsku, ale była chrzczona w Parafii Świętego Jakuba w Warszawie, jej akt urodzenia będzie znajdował się w Urzędzie Stanu Cywilnego m.st. Warszawy, który przejął księgi z tej parafii.
Może okazać się, że dana księga znajduje się wyłącznie w parafii, nie ma jej natomiast w Urzędzie Stanu Cywilnego. Wówczas istnieje możliwość wpisania tzw. wypisu otrzymanego z parafii do ksiąg urzędu stanu cywilnego, a następnie otrzymanie odpisu skróconego lub zupełnego tego aktu. Należy pamiętać, ze wyłącznie dokumenty wydawane przez uprawnione do tego celu podmioty mają pełną moc dowodową i mogą być użyte w obrocie cywilno-prawnym.
Warto również dodać, że do wydawanych obecnie odpisów aktów stanu cywilnego stosuje się zasady wynikające z obowiązującej ustawy Prawo o aktach stanu cywilnego, co oznacza, że używane w rejestracji wyznaniowej zasady, zwroty oraz kalendarz (juliański i gregoriański) są dostosowane do obecnie obowiązujących.
ShutterStock
3
Zmiany po 1 marca
1 marca br. ruszył System Rejestrów Państwowych, który połączył w jeden system najważniejsze polskie rejestry. Tego samego dnia weszła w życie nowa ustawa Prawo o aktach stanu cywilnego wprowadzająca elektroniczny sposób prowadzenia rejestracji stanu cywilnego. Dzięki zmianom powstała ogólnopolska baza aktów stanu cywilnego, która od 1 marca br. będzie sukcesywnie napełniana. Oznacza to, że np. odpis aktu urodzenia możemy odebrać w dowolnym urzędzie stanu cywilnego na terenie kraju, a nie jak do tej pory w miejscowości naszego urodzenia.
ShutterStock
Powiązane
Reklama
Reklama