Głównymi źródłami danych na temat rozmiarów zjawiska przemocy w rodzinie są policyjne i sądowe statystyki, odnoszące się do procedur Niebieskiej Karty oraz skazań. Nie znamy dokładnej skali zjawiska (ciemna liczba spraw). Wg danych Agencji Praw Podstawowych UE 19% kobiet w Polsce doświadczyło przemocy, w tym przemocy w rodzinie. Z uwagi na metodologię badania dane te są zaniżone. Dane Policji przedstawiają liczbę interwencji domowych dotyczących przemocy w rodzinie oraz – pochodzące z procedury „Niebieskie Karty”– liczby ofiar i sprawców przemocy domowej.
.
1 Dane Policji przedstawiają liczbę interwencji domowych dotyczących przemocy w rodzinie oraz – pochodzące z procedury „Niebieskie Karty”– liczby ofiar i sprawców przemocy domowej.
ShutterStock
2 Liczba wypełnionych Niebieskich Kart to w 2016 r. 73 531. Ogólna liczba ofiar przemocy to 91789, z czego liczba kobiet - 66930, mężczyzn – 10636, dzieci - 14223. Większość ofiar stanowią zatem kobiety (ponad 70%). Największą grupę wśród sprawców przemocy w rodzinie w poszczególnych latach – ponad 90% - stanowią mężczyźni
ShutterStock
3 Statystyki sądowe pokazują liczbę orzeczeń sądowych wydanych w sprawach o znęcanie się, w tym rodzaj orzeczenia oraz rodzaj i wymiar kary. Zachowania składające się na przemoc w rodzinie kwalifikowane są przede wszystkim z art. 207 k.k., który określa przestępstwo fizycznego lub psychicznego znęcania się nad osobą najbliższą lub nad inną osobą pozostającą w stałym lub przemijającym stosunku zależności od sprawcy albo nad małoletnim lub osobą nieporadną ze względu na jej stan psychiczny lub fizyczny, które zagrożone jest karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Kwalifikowanymi typami znęcania się są: działanie sprawcy ze szczególnym okrucieństwem (art. 207 § 2 k.k.) oraz znęcanie, którego następstwem jest targnięcie się pokrzywdzonego na własne życie (art. 207 § 3 k.k.).
ShutterStock
4 Największy odsetek wszystkich kar za stosowanie przemocy w rodzinie stanowi zatem kara pozbawienia wolności z warunkowym jej zawieszeniem na okres od 2 do 5 lat. Sądy niezwykle rzadko stosują narzędzia izolacji sprawcy od ofiary: nakaz opuszczenia lokalu, zakaz kontaktów i zakaz zbliżania się. Rzadko kierują także sprawców do udziału w programach korekcyjno-edukacyjnych.
ShutterStock
5 System przeciwdziałania przemocy w rodzinie w Polsce tworzony jest od 2005 r. (ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie). W 2010 r. ustawa została istotnie znowelizowana. W 2015 r. Polska ratyfikowała Konwencję antyprzemocową Rady Europy. Warto wspomnieć, że 2017 rok został ogłoszony przez Komisję Europejską EC rokiem intensywnych działań przeciw przemocy wobec kobiet, a UE podpisała Konwencję antyprzemocową RE przez UE.
ShutterStock