W Polsce, oprócz tematu bezpieczeństwa w edukacji, w tym roku organizatorzy zwrócą szczególną uwagę na kwestię przemocy wobec kobiet z niepełnosprawnościami.
Międzynarodowy Dzień Przeciwko Przemocy Wobec Kobiet obchodzony jest 25 listopada, dlatego właśnie tego dnia rozpoczyna się międzynarodowa kampania 16 Dni Akcji Przeciwko Przemocy ze względu na Płeć. Kampania potrwa do 10 grudnia, kiedy to obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Praw Człowieka. W ten sposób organizatorzy akcji chcą symbolicznie zaznaczyć związek pomiędzy przemocą wobec kobiet a naruszaniem praw człowieka i podkreślić, że przemoc wobec kobiet jest pogwałceniem praw człowieka.
"W tym roku na całym świecie staramy się naświetlić problem przemocy, do której dochodzi w szkołach i innych miejscach nauki" - wyjaśnia Agata Teutsch z Fundacji Autonomia, koordynatora kampanii. "Celem kampanii jest podnoszenie wiedzy i świadomości na temat problemu, który mamy jako społeczeństwo, dążenie do zmiany sytuacji, wywieranie nacisku na rządy i decydentów, mobilizacja obywatelek i obywateli" - dodaje.
Fundacja Autonomia zwraca uwagę, że szkoły w Polsce to miejsca, w których - podobnie jak w wielu innych miejscach publicznych - dochodzi do różnych form przemocy: psychologicznej, nękania, stalkingu, cyberprzemocy, przemocy fizycznej, w tym do pobić, molestowania seksualnego.
Jak podkreśla Teutsch, poczucie bezpieczeństwa jest kluczowe dla możliwości zdobywania wiedzy i umiejętności. "Jednym z podstawowych zadań systemu edukacji jest zatem zapewnienie bezpieczeństwa osobom, dla których szkoła jest miejscem nauki i pracy" - dodaje.
"Edukacja jest podstawowym narzędziem w zakresie przeciwdziałania przemocy i budowania bezpieczeństwa - nie pomogą ani monitoring ani straż nauczycielska. Dlatego konieczne jest przeciwdziałanie przemocy w edukacji - poprzez edukację" - przekonuje Teutsch.
Fundacja Autonomia, powołując się na badania NIK i TEA, przekonuje, że instytucje, pomimo nałożonego na nie obowiązku, nie reagują, ograniczając swoje działania do biurokracji. „W dalszym ciągu w szkołach nie ma wystarczającej edukacji przeciw przemocy, edukacji dla bezpieczeństwa, która skutecznie odpowiadałaby na rzeczywiste potrzeby” - mówi Teutsch.
"Konieczne jest budowanie wrażliwości, odpowiedzialności, odwagi cywilnej i solidarności w przeciwstawianiu się przemocy, zdecydowany wobec niej sprzeciw i uwzględnienie motywów, które stoją za przemocą, m.in. uprzedzenia dotyczące płci, pochodzenia, orientacji i stereotypy dotyczące relacji między kobietami i mężczyznami" - przekonuje. Organizatorki kampanii w Polsce chcą też zwrócić uwagę na przemoc wobec dziewcząt i kobiet, które mają jakiś rodzaj niepełnosprawności, mają niski status ekonomiczny, są migrantkami lub uchodźczyniami.
Według badań Parlamentu Europejskiego niemal 80 proc. kobiet z niepełnosprawnościami doświadcza lub doświadczyło przemocy, natomiast prawdopodobieństwo doświadczenia przemocy seksualnej w porównaniu do reszty kobiet wzrasta w tej grupie czterokrotnie. "Przemoc ta jest traktowa marginalnie. Brakuje adekwatnej i dostępnej pomocy" - mówi Teutsch.
W ramach akcji w całym kraju odbędzie się minimum 45 inicjatyw; działania planowane są w 20 miejscowościach i miastach takich jak: Kraków, Bydgoszcz, Zabrze, Wrocław, Łódź, Białystok, Lębork, Żywiec, Pisz, Śrem, Bielsko-Biała, Zgierz, Olsztyn, Zabierzów Bocheński, Opole, Czarny Dunajec, Sosnowiec, Warszawa. We współpracę angażują się zarówno pojedyncze osoby, jak i organizacje pozarządowe i obywatelskie, grupy nieformalne, szkoły, uczelnie, a także niektóre instytucje publiczne takie jak MOPS czy Areszt Śledczy.
"Jesteśmy wdzięczne Rzecznikowi Praw Obywatelskich, że jako jedyna instytucja publiczna oficjalnie objął naszą kampanię patronatem" - podkreśla Teutsch.
Szczegółowe informacje o wydarzeniach znajdują się na stronie www.kampania16dni.pl; można tam też dowiedzieć się, w jaki sposób włączyć się w kampanię.
Kampania 16 Dni Akcji została zainicjowana w 1991 r. przez Women's Global Leadership Institute przy Uniwersytecie Rutgers (obecnie Center for Women’s Global Leadership http://www.cwgl.rutgers.edu).