Subskrybuj nas na Youtube
Zgodnie z pochodzącą z 1920 roku ustawą o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców takie zakupy wymagają zezwolenia, które wydawane jest przez szefa MSWiA, jeżeli sprzeciwu nie wniesie minister obrony, a w przypadku nieruchomości rolnych - również minister rolnictwa.
Przygotowany przez MSWiA projekt nowelizacji jest konsekwencją zaleceń NIK po kontroli sprzedaży z lat 2011-2013 nieruchomości rolnych Skarbu Państwa przez oddziały Agencji Nieruchomości Rolnych w Szczecinie, Warszawie i Wrocławiu. W ocenie NIK obowiązujące przepisy "są niewystarczające do zapewnienia pozyskiwania pełnej informacji i dokumentacji o powyżej opisanych transakcjach z udziałem cudzoziemców, a co się z tym wiąże - uniemożliwiają one prawidłowe prowadzenie rejestrów MSW".
Jedynymi podmiotami zobowiązanymi do przesyłania MSWiA dokumentów o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców są notariusze i sądy. Chodzi o wypisy z aktów notarialnych poświadczających, że cudzoziemiec "nabył nieruchomość, bądź udziały w spółce będącej właścicielem lub wieczystym użytkownikiem nieruchomości". To także postanowienia sądu o wpisie do rejestru przedsiębiorców nabycia lub objęcia udziałów lub akcji.
Dzięki projektowanym zmianom minister SWiA będzie mógł uzyskiwać pełniejsze informacje o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców. Chodzi także o nabycie lub objęcie przez cudzoziemców udziałów lub akcji w spółkach, będących właścicielami lub wieczystymi użytkownikami nieruchomości położonych w Polsce.
"Aktualnie szef MSWiA uzyskuje te informacje wyłącznie od notariuszy i z sądów. Posiadanie pełnych danych w tej sprawie zależy w dużej mierze od rzetelności i terminowości przesyłania dokumentów. Od lat jest to problemem, w szczególności w odniesieniu do notariuszy. Tylko w latach 2011-2013 ujawniano blisko 1300 przypadków nieterminowego przekazania aktów notarialnych. W 2014 r. i 2015 r. odnotowano natomiast odpowiednio: 449 i 318 takich przypadków" - poinformowało CIR.
Proponowane zmiany zwiększają katalog nadsyłanych przez notariuszy dokumentów i zakładają objęcie nim – oprócz aktów notarialnych – także aktów poświadczenia dziedziczenia wraz z protokołem dziedziczenia. "Chodzi także o umowy zbycia udziałów, akcji lub ogółu praw i obowiązków z podpisami notarialnie poświadczonymi, na mocy których cudzoziemiec nabył lub objął udziały, akcje lub ogół praw i obowiązków w spółce handlowej będącej właścicielem lub wieczystym użytkownikiem nieruchomości położonych w Polsce" - podano w komunikacie po posiedzeniu rządu.
Projekt przewiduje ponadto, że organy administracji publicznej będą musiały przesyłać MSWiA ostateczne decyzje administracyjne, na podstawie których cudzoziemiec nabył nieruchomość. Dzięki zaproponowanym rozwiązaniom, MSWiA ma uzyskać pełniejszą wiedzę o transakcjach z udziałem cudzoziemców. "Będzie mógł szybciej reagować, w przypadku stwierdzenia naruszenia ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców, co pozytywnie wpłynie na pewność obrotu gospodarczego" - podano.
Rząd chce, aby nowe regulacje, z wyjątkiem jednego przepisu, weszły w życie 1 stycznia 2017 r.
Z najnowszego sprawozdania MSWiA wynika, że w 2015 r. cudzoziemcy nabyli w Polsce 460 hektarów ziemi. To ponad dwa razy mniej niż rok wcześniej, kiedy sprzedano im 1000 ha. W latach 1990-2015 cudzoziemcy uzyskali ponad 25 tys. zezwoleń na nabycie nieruchomości gruntowych o łącznej powierzchni ponad 52 tys. ha.