Prokuratorzy skarżą się do Strasburga za przeniesienie na niższe stanowiska

Około 50 prokuratorów złożyło lub zapowiada skargi do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu za przeniesienie na niższe stanowiska w związku z tegoroczną reformą prokuratury. Zdaniem Ministerstwa Sprawiedliwości wszystko odbyło się zgodnie z prawem.

Skarżący się prokuratorzy uważają, że zostali zdegradowani m.in. bez uzasadnienia i możliwości odwołania się od tych decyzji. MS odpowiada, że przeniesienia do innych zadań służbowych odbywały się w zgodzie z obowiązującymi przepisami i zachowaniem praw osób, których decyzje te dotyczyły.

Wprowadzona w marcu reforma prokuratury polegała m.in. na połączeniu funkcji ministra sprawiedliwości i prokuratora generalnego, rozdzielonych w marcu 2010 r. Jeden z przepisów stanowił, że z dniem wejścia ustawy w życie wygasają kadencje prokuratorów powołanych do pełnienia funkcji w jednostkach prokuratury powszechnej.

O skargach poinformował w niedzielę PAP prok. Krzysztof Parchimowicz, szef tworzącego się stowarzyszenia prokuratorów Lex Super Omnia (łac. prawo ponad wszystkim). Jak powiedział, każda skarga jest indywidualna, ale podstawa prawna ta sama. "W moim przekonaniu skargi złożyło bądź złoży ok. 50 prokuratorów ze wszystkich jednostek, w tym byli prokuratorzy prokuratury wojskowej. To jest jedna trzecia prokuratorów, którzy zostali zdegradowani w marcu i w kwietniu tego roku" - powiedział Parchimowicz.

Podkreślił, że w żadnej ze skarg nie są formułowane roszczenia finansowe. "Celem tych skarg jest przywrócenie nam satysfakcji w taki sposób, by Trybunał stwierdził, że tak człowieka potraktować nie można" - powiedział Parchimowicz.

"Czekaliśmy do ostatniego momentu, bowiem liczyliśmy, że Trybunał Konstytucyjny rozpozna wniosek rzecznika praw obywatelskich, który wskazuje na naruszenie konstytucji w regulacjach, które pozwoliły nas zdegradować. Ponieważ Trybunał ma swoje problemy i nie mogliśmy już dłużej czekać, wnieśliśmy skargi do Trybunału w Strasburgu oparte o te same powody - brak prawa do sądu, brak prawa do odwołania się, brak kryteriów degradacji, brak uzasadnienia decyzji" - dodał prokurator.

W opublikowanej w niedzielę przez Radio Zet skardze Parchimowicz powołał się na naruszenie dwóch artykułów Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności - prawa do rzetelnego procesu sądowego i prawa do skutecznego środka odwoławczego. Napisał m. in., że został pozbawiony możliwości zaskarżenia podjętej wobec niego decyzji na drodze sądowej i że rozstrzygnięcie prokuratora generalnego było arbitralne.

"Rozstrzygnięcie o przeniesieniu na inne, niższe stanowisko służbowe bez jego (skarżącego - PAP) zgody zostało podjęte w związku z reorganizacją struktur Prokuratury na skutek przeprowadzonej reformy, która miała charakter pozorny, a nie faktyczny, a której celem była weryfikacja i degradacja wybranych prokuratorów. Skarżącemu nie zostały przedstawione jakiekolwiek merytoryczne powody, które zadecydowały o jego przeniesieniu na niższe stanowisko" - napisał prokurator w skardze.

Podniósł też, że reforma nie przyznała prokuratorom prawa do odwołania się od decyzji o przeniesieniu na niższe stanowisko. Na ten fakt zwrócił też uwagę RPO, który w kwietniu zaskarżył reformę prokuratury do TK.

Rzecznik Ministerstwa Sprawiedliwości Sebastian Kaleta powiedział PAP, że nowa ustawa o prokuraturze od początku zakładała reorganizację tej instytucji poprzez wzmocnienie prokuratur liniowych w prowadzeniu postępowań, co postulowali również sami prokuratorzy. "Dokonywane przeniesienia do innych zadań służbowych odbywały się w zgodzie z obowiązującymi przepisami i zachowaniem praw osób, których decyzje te dotyczyły. Przykładem reorganizacji jest powołanie specjalnych zespołów na szczeblu prokuratur regionalnych zajmujących się poważną przestępczością gospodarczą, które prowadzą np. sprawy związane z aferą reprywatyzacyjną w Warszawie" - powiedział Kaleta.

W trakcie prac w Sejmie nad ustawami wprowadzającymi reformę minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro mówił, że rząd musi mieć wpływ i chce odpowiadać za bezpieczeństwo obywateli. Zapowiedział także skierowanie wszystkich prokuratorów do prowadzenia postępowań. "Wiem, że niektórym nie będzie się to podobało, bo do tej pory zajmowali się przenoszeniem teczek z biureczka na biureczko. Ale my nie jesteśmy od zapewniania im komfortu, tylko od dbania o bezpieczeństwo. Najważniejsze jest bezpieczeństwo Polaków i skuteczność pracy prokuratury" - mówił wtedy Ziobro.

Zmiany krytykował poprzedni prokurator generalny Andrzej Seremet. Przeciw połączeniu funkcji MS i PG opowiadały się też Krajowa Rada Sądownictwa i Krajowa Rada Prokuratury, negatywna była również ocena I prezes Sądu Najwyższego prof. Małgorzaty Gersdorf. Przeciw ustawom - podczas prac parlamentarnych - były wszystkie kluby opozycyjne.