REGULACJE Rozporządzenie nakłada nowe wymogi, jeśli chodzi o przekazywanie informacji o dokonywanych przez członków zarządów i rad nadzorczych transakcjach instrumentami emitowanymi przez spółki publiczne. Rozszerza też grono osób, które podlegają temu obowiązkowi.
Zgodnie z rozporządzeniem MAR obowiązek powiadamiania o zawartych transakcjach dotyczących instrumentów finansowych wyemitowanych przez spółkę ciąży na osobach pełniących obowiązki zarządcze, a więc co do zasady – na członkach zarządu oraz rady nadzorczej oraz ich osobach bliskich. Inaczej niż do tej pory obowiązkiem powiadamiania nie są obciążeni prokurenci – rozporządzenie MAR nie wymienia ich wprost w definicji osób pełniących obowiązki zarządcze. Spełnienie dodatkowych przesłanek, które mogłoby powodować, że prokurent jest uznawany za taką osobę, będzie przypadkiem wyjątkowym.
Krok w kierunku Unii Rynków Kapitałowych

Zobacz również
Członkowie zarządu i rady nadzorczej powinni zostać powiadomieni przez emitenta na piśmie o ich obowiązkach wynikających z rozporządzenia MAR, czyli o konieczności informowania o transakcjach. Powiadomienie powinny otrzymać również osoby bliskie, takiego powiadomienia dokonuje członek organu, nie emitent. Dobrą praktyką spółek publicznych jest dołączanie do pisma kierowanego do członka organu wzoru takiego powiadomienia dla jego bliskich. We wspomnianym piśmie do członka organu lub w oddzielnej korespondencji spółka publiczna powinna się zwrócić również o udostępnienie danych bliskich. Uzasadnione jest to tym, że od 3 lipca br. emitenci są zobowiązani do prowadzenia listy takich osób. Rozporządzenie MAR nie precyzuje, jakie dane powinny się znajdować na takiej liście, więc ich zakres może się różnić w zależności od regulacji wewnętrznych danego emitenta.
Inaczej niż do tej pory członek organu sam nie powiadamia o transakcjach dokonanych przez osoby mu bliskie, ponieważ to na nich bezpośrednio ciąży ten obowiązek. Co ważne, powiadomienie osób bliskich o obowiązkach wynikających z MAR powinno zostać dokonane na piśmie, a kopię takiego pisma członek organu powinien przechowywać. Obowiązek dochowania formy pisemnej oznacza, że takiego powiadomienia nie można przekazać w treści e-maila czy w formie skanu. Najlepiej, aby odbyło się to w taki sposób, by w przyszłości możliwe było jednoznaczne stwierdzenie, że do powiadomienia rzeczywiście doszło. Z punktu widzenia wykazania należytej staranności przydatne będą data i podpis osoby bliskiej na powiadomieniu lub nadanie listu poleconego. Przydatne może być również odbieranie osobnego oświadczenia od osób bliskich o braku podmiotów kontrolowanych lub zarządzanych przez te osoby. One też byłyby osobami bliskimi dla członka organu i brak ich powiadomienia skutkowałby możliwością nałożenia sankcji. Obowiązek powiadamiania osób bliskich o ich obowiązkach wynikających z rozporządzenia MAR obowiązuje wszystkich bez wyjątku, a więc zgodnie z definicją – również np. małoletnie dzieci. W takich przypadkach, zgodnie z przepisami prawa polskiego, powiadomienie o obowiązkach powinien podpisać jeden z rodziców.
W projektowanej zmianie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi członek organu za niepowiadomienie osoby bliskiej oraz brak zachowania kopii naraża się na karę pieniężną w wysokości 1 037 500 zł.
Obowiązek powiadomienia o transakcjach powstaje z dniem, w którym wskutek dokonania jednej lub wielu transakcji w jednym roku kalendarzowym został osiągnięty próg 5 tys. euro. Rozporządzenie MAR nie wprowadza obowiązku przekazywania do 31 stycznia kolejnego roku informacji o transakcjach, które nie osiągnęły progu w danym roku kalendarzowym, tak jak miało to miejsce do tej pory. Powiadomienie powinno zostać dokonane niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie trzech dni roboczych od momentu, w którym osiągnięta została wartość 5 tys. euro. Należy mieć na uwadze, że definicja dni roboczych w aktach prawa europejskiego nie obejmuje dni wolnych od pracy, sobót i niedziel.
Dobrą praktyką byłoby zawieranie w wewnętrznych regulacjach emitenta zobowiązania do przekazywania powiadomienia o zawartych transakcjach w terminie dwóch dni roboczych, co dałoby emitentowi możliwość działania zgodnie z prawem. Powiadomienie od członka organów lub jego osoby bliskiej emitent jest bowiem zobowiązany przekazać do publicznej wiadomości również w terminie trzech dni roboczych od daty transakcji, a więc nie ma znaczenia, kiedy sam otrzymał powiadomienie. KNF wskazuje, że w razie niedotrzymania terminu z uwagi na otrzymanie powiadomienia na koniec trzeciego dnia roboczego emitenci nie będą narażeni na zarzut niewłaściwego wykonania obowiązku. Jest to oczywiście podejście na korzyść emitentów, jednak nie wynika ono z treści rozporządzenia MAR. Co istotne, nie należy utożsamiać sformułowania „koniec dnia roboczego” z końcem dnia pracy.
Na formularzu powiadomienia, którego wzór określają przepisy wykonawcze do rozporządzenia MAR, wyszczególnia się wszystkie transakcje bez kompensowania. Jeśli jedna transakcja osiągnęła wartość 5 tys. euro, powiadomienia dokonuje się niezwłocznie, nawet wówczas, jeżeli kolejna transakcja ma zostać dokonana przed upływem maksymalnego terminu trzech dni roboczych wskazanych w MAR na przekazanie powiadomienia.
W projektowanej zmianie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi osoba fizyczna, która nie powiadomi o dokonanej transakcji, naraża się na karę pieniężną w wysokości 1 037 500 zł. Ale nie będzie to maksymalny wymiar kary: jeśli możliwe będzie ustalenie wysokości osiągniętej w wyniku naruszeń korzyści lub unikniętej straty, KNF będzie mogła nałożyć karę pieniężną wynoszącą nawet trzykrotność tej kwoty.
ikona lupy />
Magdalena Szeplik
Adwokat w kancelarii GESSEL

PARTNER