Jeżeli właściciele lokali ich nie zamieszkują, tylko prowadzą w nich działalność gospodarczą, to trudno uznać, że przeznaczeniem tych lokali jest cel mieszkaniowy. To oznacza, że w odniesieniu do tych lokali spółdzielnia nie może zastosować zwolnienia z VAT. Tak uznał dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej

Opłaty eksploatacyjne, które spółdzielnia pobiera od przedsiębiorców będących właścicielami lokali znajdujących się w jej zasobach, są opodatkowane, jeżeli spółdzielnia nie wie, w jaki sposób lokal jest wykorzystywany, a więc czy został on przeznaczony na cele mieszkalne, czy użytkowe – wyjaśnił dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej.

Kiedy zwolnienie z VAT...

Spółdzielnia, która o to spytała, wyjaśniła, że odpłatnie zajmuje się utrzymaniem i eksploatacją lokali i ich części wspólnych, które należą zarówno do jej członków, jak i do innych osób. Opłaty z tego tytułu nie są co do zasady opodatkowane, ponieważ ma tu zastosowanie zwolnienie na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy o VAT oraz par. 3 ust. 1 pkt 9 rozporządzenia ministra finansów w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 955 ze zm.).

Z obu tych przepisów wynika, że zwolnienie dotyczy odpłatnych czynności wykonywanych na rzecz członków spółdzielni i pozostałych osób, o ile są one właścicielami lokali mieszkalnych lub spółdzielczych własnościowych praw do lokali mieszkalnych. Warunkiem jest to, aby opłaty eksploatacyjne były pobierane zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 558). Powinny więc one dotyczyć eksploatacji i utrzymania lokali oraz części wspólnych nieruchomości, a także uczestnictwa w kosztach związanych z działalnością społeczną, oświatową i kulturalną spółdzielni, o ile tak stanowi uchwała walnego zgromadzenia jej członków.

Spółdzielnia, która wystąpiła o interpretację, miała wątpliwości co do warunku odnoszącego się do statusu lokalu – by lokal był mieszkalny. Wyjaśniła, że niektóre lokale w jej zasobach należą do przedsiębiorców i nie zna ich faktycznego przeznaczenia. Nie może więc ustalić, czy są one wykorzystywane do celów mieszkaniowych, czy użytkowych.

Uważała jednak, że prawidłowo stosuje zwolnienie z VAT, bo – jak argumentowała – ustawodawca nie nawiązuje w art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy o VAT do celu przeznaczenia mieszkania.

...a kiedy jego brak

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej był innego zdania. Zwrócił uwagę na to, że wskazane w art. 43 ust. 1 pkt 11 zwolnienie jest związane z czynnościami, za które spółdzielnia pobiera opłaty, a które dotyczą lokali mieszkalnych lub spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego. „Zwolnienie dotyczy wyłącznie czynności (za które są pobierane opłaty zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych) związanych z lokalami mieszkalnymi, nie dotyczy natomiast czynności związanych z lokalami użytkowymi” – wyjaśnił organ.

Dodał, że jeżeli właściciele lokali ich nie zamieszkują, tylko prowadzą w nich działalność gospodarczą, to trudno uznać, że przeznaczeniem tych lokali jest cel mieszkaniowy. To oznacza, że w odniesieniu do tych lokali spółdzielnia nie może zastosować zwolnienia z VAT. Powinna więc doliczać 23-proc. VAT do pobieranych od przedsiębiorców opłat eksploatacyjnych. ©℗