Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji przygotowało projekt gruntownej nowelizacji kodeksu postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2000 r. nr 98, poz. 1071 z późn. zm.). Nowe przepisy wprowadzają możliwość zaskarżania przez stronę urzędniczej przewlekłości oraz usprawnią rozpoznawanie sprawy między instancjami.
- Uproszczenie i usprawnienie postępowania administracyjnego powinno przyczynić się do skrócenia czasu oczekiwania na załatwienie sprawy administracyjnej, co pozwoli obywatelowi na uzyskanie pewności obrotu prawnego - tłumaczy Grzegorz Schetyna, wicepremier, minister spraw wewnętrznych i administracji. Z kolei podmioty publiczne, stosujące prawo, dzięki nowelizacji uzyskają rozwiązania eliminujące dotychczasowe wątpliwości interpretacyjne oraz luki prawne, jak również mechanizmy, które się nie sprawdziły.
Zdaniem Bartosza Frączyka, radcy prawnego i partnera w Kancelarii Frączyk & Frączyk w Krakowie, proponowane zmiany wpłyną korzystnie na zmobilizowanie urzędników do bardziej wydajnej pracy. - Jeśli dodatkowo udałoby się wzmocnić regulacje dotyczące osobistej odpowiedzialności pracownika, za spowodowanie niczym nie uzasadnionej przewlekłości, niewątpliwie przyczyni się to do przyspieszenia rozpoznawania spraw - ocenia Bartosz Frączyk.
Bez długotrwałych postępowań
- Przez prawie dziesięć lat prowadziłam kawiarnię. Znajdowała się ona w pomieszczeniu wynajmowanym od Miejskiego Centrum Kultury. W 2007 roku przedłużyłam umowę najmu. Zainwestowałam pieniądze. Niestety na początku 2008 roku Miejska Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych wydała negatywne postanowienie w sprawie koncesji na alkohol. Odwołałam się do samorządowego kolegium odwoławczego (SKO), które uchyliło decyzję komisji i przekazało sprawę do ponownego rozpoznania. Niestety, po upływie kilkunastu miesięcy nic się nie zmieniło. Komisja wciąż wydaje negatywne decyzje, a SKO za każdym razem przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania. Lokal przynosi straty. Nie mogę nawet odwołać się do sądu, bo decyzja nie jest prawomocna - pisze pani Małgorzata, nasza czytelniczka.
Po zmianie przepisów procedury administracyjnej takie postępowanie organów nie będzie już możliwe. Nowe przepisy modyfikują uprawnienia i obowiązki organu odwoławczego. Ograniczą one nadużywany obecnie instrument uchylenia decyzji organu I instancji i przekazania mu sprawy do ponownego rozpatrzenia z uwagi na konieczność przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego (art. 138 par. 2 k.p.a.). Zdaniem Bartosza Frączyka konieczne jest ograniczenie uznaniowości organów administracji, działających jako organy II instancji przy wydawaniu decyzji kasacyjnych.
- Nadużywanie przez organy art. 138 par. 2 k.p.a. ma niezwykle istotne znaczenie dla strony, z uwagi na to, iż zakaz orzekania na niekorzyść skarżącego nie ma zastosowania przy ponownym rozpoznawaniu sprawy przez organ pierwszej instancji - tłumaczy Bartosz Frączyk. Dodaje, że organ odwoławczy powinien w uzasadnieniu decyzji kasacyjnej nie tylko przekonująco uzasadnić istnienie przesłanek wymienionych w kodeksie postępowania administracyjnego, lecz także wskazać, z jakich przyczyn nie zastosował przepisu umożliwiającego przeprowadzenie uzupełniającego postępowania dowodowego.
Ograniczenie uznaniowości
Nowelizacja wyeliminuje również nagminne przypadki wydawania przez organ I instancji w jednej sprawie takich samych rozstrzygnięć, mimo negatywnej ich oceny przez organ odwoławczy.
- Zmiany zmierzają do związania organu I instancji wytycznymi zawartymi w uzasadnieniu decyzji organu II instancji (analogicznie jak to jest w przypadku wydania orzeczenia przez wojewódzki sąd administracyjny) - wyjaśnia Wioletta Paprocka, rzecznik prasowy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Zdaniem Anny Flagi-Martynek, radcy prawnego w kancelarii WKB Wierciński, Kwieciński Baehr, przede wszystkim trzeba pamiętać, że podstawowym obowiązkiem organów administracji jest ustalenie prawdy materialnej, czyli wyjaśnienie stanu faktycznego oraz załatwienie sprawy, przy uwzględnieniu interesu społecznego i słusznego interesu obywateli.
- W związku z planowaną zmianą należy zwrócić uwagę, aby ograniczenie możliwości wydawania decyzji kasacyjnych i zastąpienie ich decyzjami uchylającymi zaskarżoną decyzję i w tym zakresie rozstrzygającymi sprawę co do istoty, nie doprowadziło w rezultacie do zwiększenia uznaniowości decyzji organów II instancji - przestrzega Anna Flaga-Martynek.
Postępowanie skargowe
Projekt nowelizacji k.p.a. precyzuje także dotychczasowe przepisy dotyczące petycji.
- Zmienione mają być również przepisy dotyczące postępowania skargowego, w taki sposób, żeby skuteczniej wyeliminować tzw. skargi pieniacze (wielokrotnie składane przez tę samą osobę w tej samej sprawie, chociaż nie znalazły potwierdzenia) - podsumowuje Wioletta Paprocka.
Rząd zakłada, że nowe regulacje wejdą w życie w I półroczu 2009 r.
1 miesiąc termin rozpatrzenia sprawy
2 miesiące przy szczególnie skomplikowanych sprawach
OPINIA
Prof. MICHAŁ KULESZA
Uniwersytet Warszawski
Trzeba przyspieszyć postępowanie administracyjne i wyeliminować ping-ponga pomiędzy organami, gdzie piłeczką jest sprawa administracyjna. Jeżeli materiał do podjęcia decyzji administracyjnej jest wystarczający, to organ II instancji, którym są nie tylko samorządowe kolegia odwoławcze, ale i wojewodowie, ministrowie, powinny wydawać decyzję merytoryczną, a nie zrzucać sprawę do I instancji. Inaczej powinny być oczywiście traktowane postępowania związane z decyzjami z zakresu uznania administracyjnego. Pamiętajmy, że organy wyższych instancji nie mogą swoimi decyzjami zastępować stanowiska tych, komu te uznanie przyznaje ustawa.
/>
/>
/>
