Subskrybuj nas na Youtube
Komu może się przydać wiedza o tym, czym jest hipoteka przymusowa? Osobom i firmom, które obecnie lub w przyszłości mogą mieć kłopot z odzyskaniem długu. Jeśli działania komornika są bezskuteczne, warto rozważyć, czy nie zabezpieczyć się na nieruchomości dłużnika. Zaletą hipoteki przymusowej jest to, że nasze roszczenie będzie zaspokojone przed wierzycielami osobistymi naszego dłużnika, co zwiększa nasze szanse na odzyskanie długu. Obciążenie nieruchomości hipoteką przymusową utrudni też jej ewentualną sprzedaż i może zdopingować dłużnika do uregulowania zobowiązań, bo w przeciwnym razie grozi mu egzekucji z tej właśnie nieruchomości.
Hipoteka przymusowa to dość proste narzędzie. Wystarczy tytuł wykonawczy i wiedza o tym, jaką nieruchomość posiada nasz dłużnik. Wtedy składamy wniosek do sądu, a ten wpisuje nasze roszczenie do księgi wieczystej.
Kluczowy zapis dotyczący hipoteki przymusowej znajdziemy w ustawie z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (Dz.U. 2013 poz. 707 z późn. zm.), która w art. 109 mówi, że: "Wierzyciel, którego wierzytelność jest stwierdzona tytułem wykonawczym, określonym w przepisach o postępowaniu egzekucyjnym, może na podstawie tego tytułu uzyskać hipotekę na wszystkich nieruchomościach dłużnika (hipoteka przymusowa)."
Aby zabezpieczyć swoją wierzytelność (czyli to, co chcemy odzyskać) na nieruchomości dłużnika poprzez hipotekę przymusową niezbędny jest nam tytuł egzekucyjny. Może nim być:
- prawomocne lub podlegające natychmiastowemu wykonaniu orzeczenie sądu
- ugoda sądowa lub wyrok sądu polubownego
- orzeczenie referendarza sądowego prawomocne lub podlegające natychmiastowemu wykonaniu
- inny dokument, który z mocy prawa podlega egzekucji sądowej
- akt notarialny, w którym dłużnik poddał się egzekucji
Hipotekę przymusową uzyskać można również na podstawie:
- postanowienia sądu o udzieleniu zabezpieczenia
- postanowienia prokuratora
- decyzji administracyjnej, o ile przepisy szczególne tak stanowią, chociażby decyzja nie była ostateczna
- dokumentu zabezpieczenia, o którym mowa w art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 11 października 2013 r. o wzajemnej pomocy przy dochodzeniu podatków, należności celnych i innych należności pieniężnych (Dz. U. poz. 1289)
- zarządzenia zabezpieczenia określonego w przepisach o postępowaniu egzekucyjnym w administracji albo zarządzenia zabezpieczenia określonego w ustawie, o której mowa w pkt 4
Jeżeli uzyskaliśmy informacje, iż nasz dłużnik posiada jakąś nieruchomość, musimy uzyskać bliższe dane jej dotyczące, takie jak chociażby adres. Pomoże nam to ustalić numer księgi wieczystej. Jeżeli mamy już numer, udajemy się do sądu wieczysto-księgowego i wnosimy o udostępnienie księgi do wglądu (nie ma opłat) lub wnosimy o wydanie odpisu aktualnego z księgi. Tam sprawdzimy czy nasz dłużnik jest właścicielem, lub współwłaścicielem nieruchomości.
W wydziałach prowadzących księgi wieczyste w systemie elektronicznym istnieje możliwość sprawdzenia księgi wieczystej poprzez wywołanie jej na ekran monitora (bezpłatnie). Dopiero wtedy, gdy z treści księgi (z wpisu w dziale II) wynika, że nasz dłużnik jest właścicielem nieruchomości albo jej współwłaścicielem warto złożyć wniosek o wydanie odpisu z księgi.
Aby wpisać hipotekę przymusową, musimy nasz tytuł egzekucyjny opatrzyć klauzulą wykonalności. W tym celu musimy złożyć odpowiedni wniosek do sądu, przed którym sprawa została zakończona (sąd I lub II instancji, przy czym w drugim przypadku, zadzwońmy do sądu czy akta nadal się tam znajdują - po jakimś czasie od wydania orzeczenia, akta wracają do sądu I instancji).
Jeżeli występowaliśmy wcześniej o tytuł wykonawczy (np. w celu przeprowadzenia egzekucji komorniczej, która okazała się póki co bezskuteczna) musimy zaznaczyć, po co jest on nam potrzebny kolejny tytuł wykonawczy, np. w celu ustanowienia hipoteki przymusowej w wysokości xxx… wszystko to będzie musiało być oznaczone na klauzuli.
Wniosek o ustanowienie hipoteki przymusowej składamy na formularzu KW-WPIS (Wniosek o wpis w księdze wieczystej).
Zobacz formularz KW-WPIS (pdf)>>>[lub w formacie rtf do edycji]
We wniosku (opisanym tak jak wszystkie poprzednie pisma procesowe) wnosimy o nadanie klauzuli wykonalności wyrokowi/ nakazowi zapłaty wydanemu w dniu… w sprawie o sygnaturze akt…. oraz doręczenie, lub wydanie nam tytułu wykonawczego w sekretariacie sądu. Wniosek opłacamy znakami sądowymi (do nabycia w sądzie i niektórych bankach) lub opłacamy w kasie sądu, lub przelewem na rachunek, tak aby opłata była załączona do wniosku. Wysokość opłaty: 6 zł za każdą stronę orzeczenia (bez uzasadnienia) i 6 zł za nadanie klauzuli wykonalności. Zazwyczaj 12 - 18 zł. Zgodnie z przepisami sąd ma 3 dni od dnia doręczenia/ złożenia pisma na opatrzenie tytułu klauzulą.
Wypełnianie rozpoczynamy od oznaczenia sądu, oraz wydziału wieczysto-księgowego i numeru księgi zgodnie z trzema pierwszymi rubrykami wniosku. Następnie przekreślamy wszystkie rubryki aż do strony trzeciej, gdzie zaznaczamy kwadrat przy polu: "Wpis prawa, ograniczenia w rozporządzaniu nieruchomością, roszczenia lub hipoteki". W rubryce zaś wpisujemy: "w oparciu o (np.) wyrok sądu rejonowego …….z dnia …. w sprawie o sygnaturze… opatrzonego klauzulą wykonalności, wnoszę o ustanowienie hipoteki przymusowej w wysokości ……" na nieruchomości opisanej w księdze wieczystej o numerze….."
Sąd wpisze hipotekę przymusową tylko w wysokości głównej wierzytelności, bez odsetek i kosztów postępowania więc nie ma potrzeby doliczania ich np. do sumy pieniężnej zasądzonej w wyroku (bardzo częsty błąd). Dalej wypełniamy część druku określającą wnioskodawcę, uzupełniając wszystkie rubryki.
Nasze dane wskazane we wniosku muszą pokrywać się z tymi zawartymi w tytule wykonawczym.
Wniosek należy przed złożeniem w biurze podawczym sądu opłacić. Opłata za wniosek o ustanowienie hipoteki przymusowej wynosi 200 złotych. Do wniosku trzeba załączyć oryginał tytułu wykonawczego oraz dowód uiszczenia opłaty. Jeśli działamy przez zawodowego pełnomocnika (np. radcę prawnego) złoży on wówczas za nas dodatkowo formularz KW-PP, pełnomocnictwo oraz opłatę skarbową.