"Umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej wbrew woli rodziców nie jest dopuszczalne wyłącznie z powodu ubóstwa". Takie brzmienie miałby przyjąć art. 112 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z 1964 roku. W myśl projektu ustawy o zmianie przepisów, umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej może nastąpić jedynie wówczas, gdy pozostałe formy pomocy rodzinie nie przyniosły skutku. Do takich form pomocy ustawodawca zalicza m.in.: wsparcie asystenta rodziny, terapie rodzinne czy ustanowienie kuratora sądowego. Ustanowienie pieczy zastępczej dla dziecka jest możliwe także wtedy, gdy wybór ten wynika z poważnego zagrożenia dobra dziecka, w szczególności jego życia lub zdrowia.
Ustawodawcy powołują się na konwencję o prawach dziecka z 20 listopada 1989 roku.
„Naturalnym środowiskiem rozwoju dziecka jest rodzina, toteż dla zapobieżenia pochopnemu ingerowaniu sądów we władzę rodzicielską przez oddzielenie dziecka od rodzica konieczne jest precyzyjne usystematyzowanie form tej ingerencji”- czytamy w uzasadnieniu. Aby uniknąć pochopnego rozdzielania dzieci od ich rodzin, zwrócono uwagę na konieczność wprowadzenia zakazu umieszczania w placówce zastępczej z powodu biedy. "Istnienie tej okoliczności, w sytuacji gdy rodzice spełniają swoje funkcje opiekuńczo-wychowawcze prawidłowo, powinno zasadniczo rodzić obowiązek ze strony państwa udzielania rodzinie pomocy dla usunięcia tego stanu" - uzasadniono.
Według danych MS z apelacji warszawskiej w okresie od listopada 2013 roku do września 2014 roku w okręgu odnotowano łącznie 235 przypadków umieszczenia małoletnich w pieczy zastępczej. Na decyzję sądu w 22 sprawach wpływ miały względy ekonomiczne.
Taka zmiana regulacji prawnych jest konsekwencją zapowiedzi zawartej w exposé Beaty Szydło z 18 listopada ubiegłego roku. Jeśli Sejm przyjmie proponowane zmiany, nowe przepisy będą obowiązywały po 30 dniach od ogłoszenia ustawy.
Podstawa prawna:
Ustawa o zmianie ustawy- Kodeks rodzinny i opiekuńczy
Kodeks rodzinny i opiekuńczy z 25 lutego 1964 roku, art. 109 § 2