W tej sprawie interesujące są dwa aspekty. Pierwszy, fundamentalny, ponieważ przesądzający o możliwości wniesienia samej skargi: to, że w literaturze przedmiotu przyjmuje się, że roszczenie o złożenie oświadczenia na powołanej tu podstawie może być zarówno roszczeniem o charakterze majątkowym, jak i niemajątkowym, niczego jeszcze nie przesądza. Liczą się bowiem konkretne okoliczności rozpatrywanej sprawy. W tej sprawie zarówno przedmiot ochrony, jak i podstawa orzeczenia oraz treść oświadczenia wyraźnie wskazywały na majątkowy charakter roszczeń. I na tym polu nic się nie da ugrać. Przy ocenie dopuszczalności wniesienia skargi kasacyjnej decydujące znaczenia będzie miało zawsze spełnienie warunków określonych w art. 3982 par. 1 k.p.c. A przepis mówi jasno: skarga kasacyjna jest niedopuszczalna w sprawach o prawa majątkowe, w których wartość przedmiotu zaskarżenia jest niższa niż 50 tys. zł. SN nie zrobił więc stronie krzywdy, nie ma tu bowiem żadnej możliwości wykonania innego – niż odrzucenie skargi – ruchu. Drugi aspekt można poruszyć w ramach czysto teoretycznych rozważań: otóż strona pozwana zaskarżyła jedną skargą wydane przez sąd odwoławczy dwa wyroki. A one są de facto od siebie niezależne i skarga przysługuje po spełnieniu ustawowych warunków od każdego z orzeczeń odrębnie.
I przyjmuje sprawy powyżej 50 tys. zł wartości przedmiotu zaskarżenia. Jeżeli więc wartość stanowi taką kwotę, a ta jest wynikiem zsumowania kilku roszczeń, to wartość żadnego z nich tej kwoty nie osiągnęła. A więc SN nie zajmie się sprawą.
I przyjmuje sprawy powyżej 50 tys. zł wartości przedmiotu zaskarżenia. Jeżeli więc wartość stanowi taką kwotę, a ta jest wynikiem zsumowania kilku roszczeń, to wartość żadnego z nich tej kwoty nie osiągnęła. A więc SN nie zajmie się sprawą.
TEZA
Wskazana przez powoda wartość przedmiotu sporu, która nie została sprawdzona przez sąd I instancji, pozostaje aktualna w postępowaniu apelacyjnym, a następnie w postępowaniu kasacyjnym. Jeżeli powód dochodzi kilku roszczeń, zlicza się ich wartość.
STAN FAKTYCZNY
Dwie spółki wniosły pozew o nakazanie T. G. zaniechania działań stanowiących czyny nieuczciwej konkurencji oraz naruszenia praw do znaków towarowych, poprzez zakazanie pozwanemu T. G. używania danego oznaczenia, a nadto wniosły o nakazanie T. G. opublikowania i utrzymywania przez dwa tygodnie oświadczenia na stronie internetowej oraz trzykrotnie w gazecie codziennej. Wartość przedmiotu sporu (WPS) została w pozwie oznaczona na kwotę 50 tys. zł, łącznie i bez wyodrębniania wartości poszczególnych roszczeń. Prawidłowość takiego oznaczenia WPS nie była weryfikowana przez sąd. Pozwany także nie zgłosił takiego zarzutu. Powództwo zostało oddalone. Tak samo WPS została oznaczona w apelacji. Uwzględniwszy częściowo apelację, sąd nakazał pozwanemu opublikowanie oświadczenia w jednym wydaniu dziennika, a następnie wyrok uzupełnił orzeczeniem, w którym dodał tekst oświadczenia do opublikowania. Obydwa wyroki pozwany zaskarżył jedną skargą kasacyjną, powołując odrębne w odniesieniu do każdego z nich podstawy skargi, wspólny – chociaż odnoszący się odpowiednio do poszczególnych podstaw – wniosek o przyjęcie skargi do rozpoznania, a także jeden wniosek o uchylenie wyroku w części uwzględniającej powództwo i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania. Wartość przedmiotu zaskarżenia została w skardze oznaczona na kwotę 50 tys. zł.
UZASADNIENIE
Sąd Najwyższy odrzucił skargę. W pierwszej kolejności rozważył, czy pozwanemu w ogóle przysługiwała skarga kasacyjna. Wskazana przez powoda wartość przedmiotu sporu, która nie została sprawdzona przez sąd I instancji, pozostaje aktualna w postępowaniu apelacyjnym, a następnie kasacyjnym. Jeżeli powód dochodzi kilku roszczeń, zlicza się ich wartość. A powód dochodzi kilku roszczeń, jeżeli występuje z kilkoma roszczeniami przeciwko jednemu pozwanemu, co ma miejsce zarówno w przypadku jednopodmiotowej, jak i wielopodmiotowej strony powodowej, decyduje bowiem kumulacja roszczeń dochodzonych w procesie od strony pozwanej. Taka kumulacja występowała w tej sprawie, gdyż powodowie dochodzili roszczenia o zaniechanie niedozwolonych działań oraz o złożenie oświadczeń. Ze względu na majątkowy charakter roszczeń należało odrębnie oznaczyć wartość każdego z nich i w wyniku zsumowania uzyskać WPS. Nieprawidłowość w oznaczeniu tej wartości przez powodów, która nie spotkała się z właściwą reakcją sądu, nie podlega weryfikacji na obecnym etapie postępowania. Nie budzi wątpliwości, że wartość przedmiotu sporu została ustabilizowana na poziomie 50 tys. zł oraz że kwota ta jest wynikiem zsumowania wartości poszczególnych roszczeń, co zarazem świadczy o tym, że wartość żadnego z nich tej kwoty nie osiągnęła. Jeżeli zaskarżeniem nie została objęta całość żądań, wartość przedmiotu zaskarżenia musi być niższa od wartości przedmiotu sporu. Oznacza to, że skoro przedmiotem zaskarżenia jest tylko jedno z roszczeń, to jego wartość jest niższa niż 50 tys. zł. To stwierdzenie jest wystarczające do oceny dopuszczalności skargi kasacyjnej pod kątem art. 3982 par. 1 kodeksu postępowania cywilnego, wedle którego nie jest dopuszczalna skarga w sprawach o prawa majątkowe, w których wartość przedmiotu zaskarżenia jest niższa niż 50 tys. zł.
Postanowienie Sądu Najwyższego z 9 września 2015 r., sygn. akt IV CSK 593/14
Linia orzecznicza
W ustabilizowanym orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się, że roszczenia o zakazanie niedozwolonych działań i o złożenie stosownego oświadczenia, przewidziane w art. 18 ust. 1 i ust. 3 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 1993 nr 47 poz. 211 ze zm.) są roszczeniami majątkowymi:
● postanowienie SN z 13 sierpnia 2002 r., sygn. akt IV CKN 329/01, jeszcze na tle ustawy z 1985 r. o znakach towarowych
● postanowienie SN z 8 marca 2007 r., sygn. akt III CZ 12/07
● postanowienie SN z 26 września 2007 r., sygn. akt IV CZ 50/07
● postanowienie SN z 17 października 2008 r., sygn. akt I CSK 128/08
● postanowienie SN z 3 września 2009 r., sygn. akt I CZ 45/09
● wyrok SN z 24 listopada 2009 r., sygn. akt V CSK 71/09
KOMENTARZ EKSPERTA
Dalszy ciąg materiału pod wideo
Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A. Kup licencję
Reklama
Reklama
Reklama