Przed wydaniem rozstrzygnięcia dotyczącego samowolnej zmiany sposobu użytkowania budynku, w pierwszej kolejności należy rozstrzygnąć o legalności robót budowlanych związanych ze zmianą przeznaczenia obiektu. Takie stanowisko przyjął Wojewódzki Sąd Administracji w Białymstoku, do którego wpłynęła skarga na rozstrzygnięcie wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego.

Sprawa dotyczyła stodoły, w której przedsiębiorca prowadził produkcję łodzi z laminatów poliestrowo-szklanych. Na uciążliwości związane z bliskością zakładu produkcyjnego poskarżyła się mieszkająca w sąsiedztwie siostra wytwórcy. Organ nadzoru budowlanego wszczął więc postępowanie w sprawie legalności użytkowania spornego obiektu.
Mężczyzna jeszcze w latach 90. przeprowadził gruntowny remont stodoły: wymienił więźbę dachową, pokrycie dachu, stolarkę, a także zamontował komin i piec c.o. Wszystkie te prace wykonane zostały jednak bez pozwolenia na budowę, stąd też nadzór budowlany prowadząc postępowanie w sprawie legalności użytkowania, nakazał dostarczenie oceny technicznej wykonanych robót. Ta wskazywała, że roboty zostały wykonane zgodnie ze sztuką i na atestowanych materiałach.
Nawet drobny błąd przekreśla miejscowy plan

Zobacz również
Po przedłożeniu ekspertyzy organ, powołując się na art. 51 ust. 1 pkt 2 prawa budowlanego (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1409), odstąpił od czynności związanych z oceną legalności robót w istniejącym budynku. Jego decyzja utrzymana została też przez WINB. Na to rozstrzygnięcie poskarżyła się siostra inwestora. W skardze do WSA przekonywała, że organ nadzoru w pierwszej kolejności orzec powinien w sprawie samowoli budowlanej, a nie dokonał nawet kwalifikacji wykonanych prac.
WSA wskazał natomiast na błąd przedstawicieli nadzoru budowlanego, którzy za podstawę zaskarżonej decyzji przyjęli przepis art. 51 ust. 1 pkt 2 pr.bud., a więc normę oderwaną od przedmiotu postępowania. Z akt sprawy wprost bowiem wynikało, że wszczęte z urzędu postępowanie dotyczyło zmiany sposobu użytkowania budynku gospodarczego. Samowolę użytkową reguluje zaś przepis art. 71a pr.bud. W wyroku WSA przypomniał też, że legalizacja robót budowlanych, ze względu na ich wyższy stopień skomplikowania w rozumieniu norm prawa budowlanego, wyprzedzać powinna legalizację samowolnej zmiany sposobu użytkowania budynku.
Nowo powstała spółka może dochodzić roszczeń poprzednio działającego podmiotu

Zobacz również
„W sytuacji, gdy zmieniony samowolnie sposób użytkowania obiektu budowlanego jest związany z przystosowaniem obiektu budowlanego samowolnymi robotami budowlanymi do wypełniana nowej (innej niż dotychczas) funkcji, w pierwszej kolejności należy ocenić samowolę budowlaną, a dopiero potem rozpocząć procedurę legalizacji zmienionego sposobu użytkowania obiektu budowlanego” – podkreślił WSA.
ORZECZNICTWO
Wyrok WSA w Białymstoku, sygn. akt II SA/Bk 363/15.