Uzyskanie paszportu możliwe jest na wniosek. Wraz znim do punktu paszportowego należy dostarczyć aktualną fotografię o wymiarach 3,5x4,5 cm., dowód uiszczenia opłaty paszportowej, odpis aktu urodzenia i odpis aktu małżeństwa. Zgodnie z funkcjonującymi od 2009 roku przepisami, poza wizerunkiem twarzy potrzebne są także pobrane elektronicznie odciski palców. Poza standardowymi paszportami, ważnymi przez 10 lat (lub przez 5 dla dzieci poniżej 13 roku życia), wydawane są paszporty tymczasowe ważne do 12 miesięcy, paszporty dyplomatyczne oraz paszporty służbowe MSZ.
W określonych sytuacjach może nastąpić odmowa wydania paszportu w kraju. Do takiej sytuacji może dojść m. in. na wniosek sądu, jeżeli ten prowadzi przeciw ubiegającej się o dokument postępowanie w sprawie karnej, skarbowej lub cywilnej.
Podobny wniosek może przedstawić Prokurator Generalny, jeżeli wobec osoby, która ubiega się o paszport podjęto czynności związane z przejęciem ścigania o przestępstwo lub przestępstwo skarbowe popełnione za granicą także organ prowadzący postępowanie przygotowawcze lub wykonawcze w sprawie karnej o przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub w sprawie skarbowej.
Z odmową wydania paszportu możemy spotkać się także ze strony wydającego go organu. Najczęściej dochodzi do tego w przypadku niedopełnienia formalności, oraz niewypełnienia ustawowych obowiązków, podczas gdy uzasadnione są obawy, że wyjazd za granicę uniemożliwi wykonanie tego obowiązku, a obowiązek znajduje potwierdzenie w orzeczeniu sądu lub decyzji.
Paszportu nie otrzyma także osoba skazana prawomocnym wyrokiem, a osoba, która w czasie pobytu za granicą dopuściła się przestępstwa lub wykroczenia z chęci zysku nie otrzyma paszportu na czas dłuższy niż 12 miesięcy.
Unieważnienie istniejącego paszportu może nastąpić z powodu utraty obywatelstwa polskiego, lub w sytuacjach opisanych wyżej.
Odmowa wydania decyzji jak i unieważnienia paszportu, następuje w formie decyzji.