Ustalenie właściwego urzędu jest kluczem do sukcesu i pozytywnego rozstrzygnięcia. Na stronie internetowej Obywatel.gov.pl można sprawdzić, jak i gdzie załatwić konkretną sprawę.
Czy gmina musi zapewnić mieszkańcom wodę
Mieszkam w małej miejscowości, w której od kilku dni nie ma wody. Zastanawiam się, do którego urzędu powinnam się zgłosić z żądaniem wyjaśnienia tej niedogodności. Czy wójt gminy będzie właściwym adresatem?
TAK
Zgodnie z przepisami o samorządzie gminnym zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych tego samorządu. Na gminie więc ciąży obowiązek zapewnienia mieszkańcom wodociągów i zaopatrzenia ich w wodę, kanalizację, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz. Każdy wójt wspólnie z radnymi powinien działać w tym kierunku, aby wszystkie z wymienionych wyżej obowiązków były wobec mieszkańców zrealizowane. Nie zawsze jednak gminę stać na realizację wszystkich tych zadań. Niemniej jednak w omawianej sprawie to gmina i podległa jej spółka powinny niezwłocznie usunąć awarię związaną z brakiem bieżącej wody. Jeśli ta niedogodność trwa przez dłuższy czas, wójt powinien zapewnić mieszkańcom dostęp do wody np. z beczkowozów.
Podstawa prawna
Art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 594 ze zm.).
Czy gmina decyduje o opiece zdrowotnej
W naszej gminie jest kilka wsi, a tylko jeden ośrodek zdrowia. Na dodatek lekarz pediatra przyjeżdża raz w tygodniu na kilka godzin i trzeba się do niego zapisywać z kilkutygodniowym wyprzedzeniem. Napisałam skargę do oddziału Narodowego Funduszu Zdrowia, ale nie przyniosło to żadnego rezultatu. Czy powinnam z tym problemem zwrócić się do gminy?
TAK
W większości samorządów jest powołany kierownik kilku gminnych ośrodków zdrowotnych, który zajmuje się koordynacją i obsadą kadrową lekarzy w przychodniach. Jeśli jednak okazuje się, że mieszkańcy nie mają dostępu do właściwej opieki to z takim zastrzeżeniem trzeba zgłosić się do gminy radnych lub wójta. Trzeba przy tym pamiętać, że zaspokajanie potrzeb mieszkańców w zakresie ochrony zdrowia jest również zadaniem własnym gminy.
Podstawa prawna
Art. 7 ust. 1 pkt 5 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 594 ze zm.).
Czy można wnioskować o lepszą komunikację
W czasie przerwy wakacyjnej nie mam się czym dostać do gminy, bo komunikacja praktycznie nie funkcjonuje. Jeden autobus jedzie o godzinie 7 rano, ale wtedy urząd jest jeszcze nieczynny, a z powrotem dopiero o godzinie 18. Czy gmina powinna zadbać o zwiększenie częstotliwości przejazdu autobusów przez cały jej obszar?
TAK
Samorząd gminny powinien zadbać o lokalny transport zbiorowy. A to oznacza, że mieszkańcy powinni mieć możliwość dostania się do większych miejscowości. Dlatego z wnioskiem o zwiększenie częstotliwości przejazdów lokalnych autobusów jak najbardziej można się zgłosić do gminy. Samorządy najczęściej do takiego transportu dopłacają, aby przewoźnicy obsługiwali również tereny mniej zaludnione, które są często dla nich nieopłacalne. Zadaniem własnym gminy jest także zapewnienie transportu dla uczniów w trakcie roku szkolnego, podobnie jak dostępu do bezpłatnej publicznej edukacji na jej terenie. Gmina powinna tak zorganizować sieć szkół, aby wszyscy uczniowie nie mieli zbyt dużych odległości do pokonania. Dla uczniów klas I–IV odległość nie powinna przekroczyć trzech kilometrów. W przypadku uczniów klas V–VI szkół podstawowych i gimnazjum odległość nie powinna być większa niż cztery kilometry. Jeśli droga jest dłuższa, obowiązkiem gminy jest zapewnienie bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu. Bezpłatny transport może też zapewnić, jeśli odległość jest mniejsza, o ile rodzice zwrócą się z takim wnioskiem. Muszą go jednak odpowiednio uzasadnić, np. tym, że droga biegnie przez las lub przez ruchliwą arterię.
Podstawa prawna
Art. 7 ust. 1 pkt 5 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 594 ze zm.).
Art. 17 ust. 2 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2004 r. nr 256, poz. 2572 ze zm.).
Czy starosta pomoże w usuwaniu nieczystości
Wyprowadziłem się z Warszawy na wieś. Okazało się, że obok mojego domu jest rów, w którym płyną nieczystości. Droga i pobocze z rowem należą do starostwa, z drugiej jednak strony mieszkam na terenie gminy. Czy w tej sprawie powinienem zwrócić się jednak do starosty?
TAK
Gmina może skorzystać z rowu przynależnego do powiatowej drogi np. w celu poprowadzenia kanalizacji. Jeśli właścicielem drogi i przylegającego rowu jest starosta, to on jest właściwy w rozwiązywaniu tego typu problemów. Generalnie powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym m.in. w zakresie ochrony środowiska i przyrody.
Podstawa prawna
Art. 4 ust. 1 pkt 13 ustawy z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 595 ze zm.).
Nauczą urzędników obsługi klienta
Nauczą urzędników obsługi klienta

Zobacz również
Czy paszport wystawiają tam, gdzie dowód
Chciałbym złożyć wniosek o wydanie paszportu i dowodu osobistego. Wybrałem się do gminy, ale tam powiedziano mi, że mogę wyrobić sobie tylko dowód osobisty. Czy gmina powinna zapewnić kompleksową obsługę w tym zakresie?
NIE
Wniosek o wydanie dowodu osobistego składa się w urzędzie gminy, a za wydawanie paszportu jest odpowiedzialny wojewoda. Od 17 stycznia 2013 r. paszport lub paszport tymczasowy można wyrobić u dowolnego wojewody na terenie kraju. Obecnie, aby złożyć wniosek o wydanie paszportu lub paszportu tymczasowego, nie trzeba jednak jechać do punktu paszportowego właściwego według miejsca zameldowania. Możemy go złożyć w dowolnym, najdogodniejszym dla nas punkcie paszportowym na terenie kraju, na przykład w miejscowości, w której aktualnie przebywamy. W tym samym punkcie odbierzemy także gotowy dokument. Poprzednio dokumenty paszportowe wydawane były przez wojewodę właściwego ze względu na miejsce zameldowania osoby ubiegającej się o paszport, a w razie braku takiego miejsca – według ostatniego miejsca zameldowania na pobyt stały.
Podstawa prawna
Art. 13 ustawy z 13 lipca 2006 r. o dokumentach paszportowych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 268 ze zm.).
Czy obywatele mogą zwracać się do wojewody
Wójt wspólnie z radnymi planuje w przyszłym roku przekształcić wszystkie szkoły w stowarzyszeniowe. Pisaliśmy odwołania do Rady Ministrów i do Ministerstwa Edukacji Narodowej. Niestety wyjaśniono nam, że przepisy pozwalają na tego typu rozstrzygnięcia prawne. Czy wojewoda może odpowiedzieć na apel mieszkańców?
TAK
Zgodnie z przepisami wojewoda jest przedstawicielem Rady Ministrów w województwie. Odpowiada więc za wykonywanie polityki rządu w województwie, a zwłaszcza:
● dostosowuje do miejscowych warunków cele polityki Rady Ministrów oraz w zakresie i na zasadach określonych w odrębnych ustawach koordynuje i kontroluje wykonanie wynikających stąd zadań;
● zapewnia współdziałanie wszystkich organów administracji rządowej i samorządowej działających w województwie i kieruje ich działalnością w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia, zagrożeniom środowiska, bezpieczeństwa państwa, porządku publicznego, praw obywatelskich, a także klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych w odrębnych ustawach;
● ocenia stan zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm przeciwpowodziowy;
● wykonuje i koordynuje zadania w zakresie obronności i bezpieczeństwa państwa oraz zarządzania kryzysowego, wynikające z odrębnych ustaw;
Dlatego w sprawach mieszczących się w tym zakresie mieszkańcy poszczególnych gmin mogą zwracać się do wojewody. Jego rola w mniejszym stopniu sprowadza się do kontaktów z mieszkańcami poszczególnych gmin, polega raczej na kontrolowaniu, czy samorządy właściwie realizują zadania. W kompetencjach wojewody jest m.in. badanie legalności, gospodarności i rzetelności działań organów samorządu terytorialnego. Może więc uchylić podjętą przez radnych gminy uchwałę w sprawie przekształcenia szkół, o ile była niezgodna z przepisami. Z kolei samorząd ma prawo takie rozstrzygnięcie wojewody zaskarżyć do sądu administracyjnego. Warto jednak również odwoływać się do kuratorium oświaty, które jest właściwe do opiniowania takich uchwał. Z Ministerstwa Edukacji Narodowej można uzyskać co najwyżej odpowiedź, czy tego typu działania są zgodne z prawem. MEN nie może wpływać bezpośrednio na wydawane przez radnych uchwały.
Podstawa prawna
Art. 22, art. 28 ust. 3 pkt 2 ustawy z 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 525).