Przepisy ustawowe wykluczające pracowników zatrudnionych na umowach zleceniach z grona podmiotów uprawnionych do organizowania i wstępowania do związków zawodowych, są niezgodne z konstytucją - orzekł Trybunał Konstytucyjny.
Tym samym TK przychylił się do argumentacji inicjatora skargi OPZZ, które ograniczenie prawa do zrzeszania się osób wykonujących pracę zarobkową na podstawie innej niż stosunek pracy, jest sprzeczne z gwarancjami zawartymi w art. 12 i art. 59 ust. 1 konstytucji oraz konwencją Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącą wolności związkowej i ochrony praw związkowych.
Trybunał przypomniał, że wolność zrzeszania się w związkach obejmuje podejmowanie działań w ramach określonej struktury organizacyjnej dla realizacji wspólnego celu, jakim jest ochrona interesów osób zatrudnionych w sprawach dotyczących stosunku pracy. Status pracownika nie może być zaś oceniany wyłącznie przez pryzmat rodzaju stosunku pracy. Musi być interpretowany w kontekście konstytucyjnego rozumienia tego pojęcia. Zakłada ono, iż każdy, kto wykonuje pracę zarobkową, pozostaje w stosunku prawnym z podmiotem, na rzecz którego ją świadczy oraz posiada interesy zawodowe związane z wykonywaniem pracy podlegające ochronie grupowej. Przy projektowaniu zasad korzystania z wolności zrzeszania się w ustawie o związkach zawodowych ustawodawca powinien wziąć pod uwagę to konstytucyjne pojęcie pracownika, a nie po prostu przenieść na jej grunt definicję przyjętą w kodeksie pracy.
Trybunał przyznał też, że zastosowanie kryterium formy zatrudnienia doprowadziło nie tylko wyłączenia możliwości korzystania z wolności zrzeszania się w związkach zawodowych wielu podmiotów, ale także wadliwego ujęcia ustawowych gwarancji zrzeszania się w związkach zawodowych przez te podmioty, którym ustawodawca ostatecznie przyznał taką możliwość.
Rozprawie przewodniczył prezes TK Andrzej Rzepliński, sprawozdawcą był sędzia TK Marek Zubik.
EŚ