Subskrybuj nas na Youtube
Są wspólne inwestycje w postaci np. ścieżek rowerowych w puszczach, mostów, infrastruktury turystycznej. Jednak takich działań jest wciąż niewiele i mają one stosunkowo niewielką skalę
Lasy Państwowe planują jeszcze zintensyfikować współpracę z gminami. Tylko w 2015 roku zamierzają przeznaczyć na ten cel 50 mln zł. Dlatego warto promować przykłady działań, dzięki którym zyskują obie strony. Takie jak odremontowany most na rzece Wieprza czy rozbudowa infrastruktury turystycznej w gminie Istebna. Jest też ciekawy projekt zagospodarowania okolic Puszczy Białowieskiej.
Jak twierdzi Mariusz Błasiak z Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych, problemów na styku samorządu i leśników nie brakuje. Przykładem są choćby drogi, które lasowi są potrzebne, a gminy nie mają pieniędzy na ich budowę. Ale, jak twierdzą obie strony, są już wspólne pomysły, nawet realizacje, w trakcie których udało sie pogodzić możliwości samorządów i interesy Lasów Państwowych.
Razem lepiej
Duże znaczenie dla lokalnej społeczności miało zagospodarowanie otoczenia Ośrodka Edukacji Ekologicznej w Istebnej-Dzielcu. W realizację tej inwestycji zaangażowało się nadleśnictwo, ale także urząd gminy. Koszt projektu przekroczył 1 mln zł. Wykonano parking, plac zabaw dla dzieci, wiaty oraz ścieżki spacerowe ogrodu roślin Beskidu Śląskiego, w którym mają być prezentowane podstawowe leśne zbiorowiska roślinne.
Zagospodarowanie terenu wokół ośrodka przyniosło pozytywne efekty. Poszerzyła się oferta edukacyjna Lasów Państwowych. Zlikwidowano blokowanie pasa drogi wojewódzkiej Istebna – Koniaków przez parkujące dotychczas na poboczu autokary. Dzięki temu zlikwidowano zagrożenie w ruchu drogowym, gdyż przy ośrodku znajduje się przystanek autobusowy, a w pobliżu są szkoła podstawowa, pogotowie ratunkowe i ośrodek zdrowia.
Stary most na rzece Wieprza łączący dwie części nadleśnictwa Warcino i dwie gminy – Sławno i Kępice udało się wspólnie przebudować. Koszt tego projektu wyniósł ponad 602 tys. zł. Udział nadleśnictwa Warcino to 29,05 proc., a Starostwa w Słupsku – 70,95 proc. Dzięki przebudowie zwiększyła się nośność mostu. To umożliwia m.in. przejazd pojazdów straży pożarnej oraz wysoko tonażowego transportu wożącego drewno. Zakończenie inwestycji spowodowało również skrócenie przejazdu przez tereny leśne, co przyczyniło się do osiągnięcia efektu ekologicznego w postaci zmniejszenia emisji spalin. Nie bez znaczenia jest też efekt społeczny polegający na przywróceniu pełnej funkcjonalności zabytkowego obiektu.
Współpraca Lasów Państwowych oraz jednostek samorządu terytorialnego nie zawsze ma wyłącznie wymiar materialny. Wspólne przedsięwzięcie jest realizowane przez gminę Żmigród oraz nadleśnictwo Żmigród. To projekt „Upowszechnianie edukacji ekologicznej w zakresie ochrony obszarów Natura 2000 w gminie Żmigród”. Jego realizację rozpoczęto w 2012 roku, zakończenie ma nastąpić w tym roku. Koszt projektu to ponad 1,9 mln zł.
Rowerowy Świeradów
Projekt, który nazywa się single track, oznacza sieć wąskich ścieżek rowerowych wkomponowanych w krajobraz Gór Izerskich. Chodziło o to, by góry otworzyć dla rowerzystów. Jednocześnie pokazać im miejsca, gdzie żyje zwierzyna, są różne gatunki roślin.
– Trasy ułożone są tak, by omijały obszary cenne przyrodniczo, ale też biegły bezpośrednio przez las. Jest możliwość bliskiego kontaktu z naturą. To na razie ewenement w skali Europy. Podobne trasy znajdują się w Walii i Szkocji. Stamtąd czerpaliśmy pomysły – mówi sekretarz gminy Świeradów-Zdrój Sylwia Błaszczyk. Całkowity koszt projektu to ponad 1,2 mln zł. Lasy Państwowe partycypowały w nim w ponad 45 proc.
Ścieżki rowerowe w Górach Izerskich to także dobry sygnał współpracy samorządów Polski i Czech. – To program wspólny, w końcu do granicy z Czechami mamy tylko 7 km. Rowerzyści nawet nie wiedzą, kiedy granicę przekraczają. To dobrze – mówi sekretarz Błaszczyk. Dodaje, że na razie nie ma porozumienia gmin z Niemcami, do których też jest tylko 30–50 km.
Jak twierdzi Barbara Rymaszewska z nadleśnictwa w tym rejonie, współpraca Lasów Państwowych i gmin układa się dobrze. – Wszystkim nam zależy, by lasy były dla ludzi, żeby region się rozwijał. Znajdujemy złoty środek – mówi Rymaszewska. I dodaje, że obszary chronione są w wyższych partiach gór, natomiast ścieżki rowerowe, wspólnie z władzami gmin można rozwijać w lasach położonych niżej. – Bo przecież nie jest tak, że ludzi nie chcemy wpuszczać do lasu. To nasze wspólne dobro – przekonuje.
Sylwia Błaszczyk mówi, że były już telefony do urzędu gminy z innych miast z Polski, np. Złotoryi czy Małkini, jak zorganizować współpracę z leśnikami, jak atrakcyjnie wspólnie rozreklamować region.
Lecznicza Białowieża
Kolejny projekt, który się dopiero rozpoczął, w założeniu ma pokazać, jak mądrze zarządzać lasem, ale też udostępniać ekosystem mieszkańcom.
– Leczyć lasem? To możliwe. Do tego chcemy przekonać mieszkańców – mówi Waldemar Sieradzki, wieloletni leśnik, twórca programu dotyczącego Puszczy Białowieskiej „Leśne Dziedzictwo Europy”. Są na to zarówno środki własne, jak i fundusze europejskie. Projekt jest rozpisany do 2022 r.
– Co zakłada? Przede wszystkim udostępnienie, w sposób mądry, puszczy ludziom. Bo przecież to oni powinni zauważyć przyrodę – mówi Sieradzki. Podkreśla, że liczy na współpracę z samorządami. Przyznaje, że są one otwarte na leśników i konfliktów nie ma. – Warto rozbudować np. bazę turystyczną, bo teraz wszyscy jadą do Białowieży. A są przecież w tym rejonie także inne ciekawe gminy, Hajnówka czy Narewka – mówi Sieradzki.
Projekt przewiduje też stworzenie miejsc pracy związanych czy to z agroturystyką, czy z innymi usługami.
W lasach państwowych jest
935 ścieżek dydaktycznych
500 wiat edukacyjnych
247 izb edukacyjnych
50 ośrodków edukacji ekologicznej
OPINIA EKSPERTA
Lasy Państwowe planują zintensyfikować swoją współpracę z samorządami. Chcemy wspierać gminy w ich rozwoju. W ostatnich latach Lasy Państwowe przeznaczyły na 900 wspólnych projektów z samorządami 71 mln zł. Z naszej ankiety przeprowadzonej wśród samorządowców wynika, że gminy najbardziej zainteresowane są tworzeniem infrastruktury turystycznej. Sztandarowym przykładem są ścieżki rowerowe utworzone w Świeradowie-Zdroju. Pomysły warto powielać. Czy to turystyka, czy drogi niezbędne do przewozu drewna. Pole do negocjacji i współpracy jest szerokie.