W projekcie ustawy przedłożonym przez ministra spraw zagranicznych uregulowano m.in. zasady powoływania konsulów, funkcje i czynności konsularne, zasady postępowania przed konsulem, opłaty konsularne oraz działalność konsulów honorowych.
Nowa ustawa zastąpi regulację z 1984 r. o funkcjach konsulów Rzeczypospolitej Polskiej, która - jak czytamy w komunikacie CIR - nie spełnia wymogów konstytucyjnych.
Podkreślono, że najistotniejszą nowością jest uregulowanie w akcie rangi ustawowej trybu postępowania przed konsulem; nowe przepisy mają to postępowanie odformalizować. Ustawa ma zapewnić stronie gwarancje w postępowaniu za sprawą ustanowienia zasad nadzoru nad konsulem, trybu odwoławczego oraz wprowadzenia instytucję wznowienia postępowania.
Rozwiązania proponowane w nowej ustawie zasadniczo utrzymują obecny zakres funkcji i czynności konsularnych, co oznacza, że zadania konsula nie ulegną większym zmianom. "Podkreślone są jednak jego funkcje interwencyjne i ochronne. Wskazano również sytuacje, kiedy konsul może odmówić wykonania czynności konsularnych" - napisano w komunikacie.
Do projektu wprowadzono pojęcie pomocy konsularnej. Zgodnie z nim jest to pomoc udzielana obywatelowi polskiemu, np. w razie poważnego wypadku lub ciężkiej choroby, aresztowania lub zatrzymania, aktu przemocy czy w sytuacji konieczności nagłego powrotu do Polski, gdy nie ma on na to środków finansowych.
W projekcie ustawy określono też zadania konsula w przypadku wystąpienia w jego okręgu zdarzeń mogących powodować zagrożenie dla zdrowia i życia lub bezpieczeństwa obywateli polskich. Nowe przepisy zobowiązują konsula do podejmowania działań mających na celu wsparcie bezpiecznego i sprawnego opuszczenia przez nich zagrożonego obszaru.
Projekt ustawy przewiduje także, że polski konsul ma udzielać pomocy konsularnej obywatelowi innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, które nie ma przedstawicielstwa dyplomatycznego lub urzędu konsularnego na terytorium państwa przyjmującego.
Ustawa reguluje też kwestie związane z powoływaniem i działalnością konsulów honorowych. Zdefiniowano pojęcia: urzędu konsularnego, urzędnika i pracownika konsularnego oraz wskazano warunki, jakie musi spełnić kandydat na urzędnika konsularnego. (PAP)
mce/ par/