Prowadzę działalność usługową. Jedna z firm na swojej stronie internetowej umieściła bez mojej zgody i wiedzy nazwę mojej spółki oraz przedmiot działalności. Chociaż dane przedsiębiorców są jawne, to ich umieszczanie bez mojej akceptacji uważam za swoiste naruszenie dóbr osobistych, zwłaszcza prawa do prywatności (swobodnego dysponowania danymi spółki). Czy nastąpiło naruszenie dobra osobistego?



Nie, ponieważ dobro osobiste w postaci prawa do wyłącznego decydowania o sposobie korzystania z nazwy spółki, czy inaczej prawo do prywatności w stosunku do osoby prawnej, nie istnieje. Nie może zatem dojść do jego naruszenia. Osoby prowadzące działalność gospodarczą muszą się godzić na ujawnienie swoich danych (np. firmy, adresu siedziby lub przedmiotu działalności) innym podmiotom funkcjonującym na rynku, które są upoważnione zarówno do uzyskania tych informacji, jak i przekazywania ich innym uczestnikom rynku – kontrahentom, klientom w celach informacyjnych.
Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z 25 lutego 2014 r. (sygn. akt V ACa 690/13, www.orzeczenia.ms.gov.pl) stwierdził, że osobie prawnej (przedsiębiorcy) nie da się przypisać dobra osobistego w postaci prawa do prywatności. Stanowisko to wynika z definicji pojęcia prywatności, która nawiązuje do intymności człowieka. Taki przedmiot ochrony nie ma zaś swojego odpowiednika w przypadku osoby prawnej. Potwierdzeniem tej opinii jest fakt, że w przypadku osób prawnych istnieje szeroki zakres informacji powszechnie dostępnych, np. w publicznych rejestrach przedsiębiorców. Okoliczność ta podyktowana jest zasadą bezpieczeństwa obrotu gospodarczego oraz interesem publicznym, w tym także ochroną konsumentów. Przedsiębiorca musi liczyć się z tym, że uczestnictwo w obrocie gospodarczym prowadzić może do nawet daleko idącej ingerencji w prawo do wyłącznego dysponowania danymi na własny temat. Do takich należy zatem niewątpliwie informacja obejmująca nazwę (firmę) przedsiębiorcy i przedmiot prowadzonej przez niego działalności gospodarczej.
Nawet gdyby można było przyznać osobie prawnej ochronę obejmującą dobro osobiste w postaci prawa do prywatności – to takie uprawnienie należałoby rozumieć szeroko, jako możliwość funkcjonowania przy jak najmniejszej ingerencji z zewnątrz. Co uściślić można także jako prawo każdego (także osoby prawnej) do decydowania, kiedy, jak i w jakim zakresie informacje odnoszące się do niej zostaną ujawnione innym. W takim przypadku o naruszeniu dobra osobistego można by mówić wtedy, gdyby ujawnione informacje zakłócały możliwość swobodnej działalności przedsiębiorcy i naruszały jego interesy. Nawet gdyby tak zdefiniować katalog dóbr osobistych, przysługujących osobie prawnej, to w opisywanym przypadku nie ma podstaw, by twierdzić, że firma naruszyła dobro osobiste czytelnika.
Ponadto brak zgody osoby prawnej na ujawnienie jej danych sam w sobie nie przesądza jeszcze o bezprawności zachowania podmiotu, który określone informacje ujawnia. W przypadku nazwy i przedmiotu działalności przedsiębiorcy istnieje uzasadniony, ważny interes społeczny, jakim jest pewność obrotu czy też ochrona konsumentów.

Podstawa prawna

Art. 23, art. 24 ustawy z 23 kwietnia 1963 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 121 ze zm.).