Prezes trybunału wydał nowe wytyczne dotyczące praktyki (Practice Direction). Odnoszą się one do postępowania przed ETPCz za pośrednictwem internetu. Ich wejście w życie zależy jednak od testów systemu, które potrwają zapewne kilka miesięcy. Ma to przyspieszyć działania strasburskiego organu. Obecnie na rozpatrzenie oczekuje ponad 70 tys. spraw.
– Pierwsze przymiarki do składania pism procesowych elektronicznie mamy już za sobą. Podobne rozwiązanie było sprawdzane w Holandii – przypomina prof. Ireneusz Kamiński, sędzia ad hoc Europejskiego Trybunału Praw Człowieka i ekspert Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka. I, jak wyjaśnia, wszystko przebiegło pomyślnie.
– Ale trzeba przyznać, że przeciwko Holandii jest niewiele spraw. A to znaczy, że generalnych wniosków lepiej nie wyciągać. Niemniej jednak jestem dobrej myśli. Wykorzystanie nowych technologii powinno przyspieszyć i ułatwić postępowanie – podkreśla prof. Kamiński.
Niezależnie od wytycznych, trybunał do tej pory również korzystał z komunikacji elektronicznej. Jak przyznaje Konrad Orlik, adwokat z kancelarii Kochański Zięba Rapala i Partnerzy, oprócz wysyłania pism drogą tradycyjną często przesyłał je również faksem lub e-mailem. Bo o to prosił sam trybunał. Przyspiesza to pracę zarówno prawników, jak i administracji strasburskiego organu. Dokumenty skarżących co do zasady i tak muszą być digitalizowane w celu przesłania ich skarżonym państwom.
Mecenas Orlik, mimo że również przyklaskuje pomysłowi, zastanawia się, czy dla niektórych wnioskodawców dodatkową barierą nie będzie ta technologiczna.
– Tak jak dla zawodowego pełnomocnika nie będzie to wyzwanie, tak ułatwienie może okazać się zwodnicze dla obywatela chcącego sporządzić dokumentację samodzielnie – twierdzi Konrad Orlik. I dodaje, że system musi być intuicyjny w obsłudze, aby nie okazało się, że sporządzenie pisma będzie bardziej skomplikowane niż obecnie.
Profesor Ireneusz Kamiński zgadza się z tą opinią. Dlatego podkreśla, że kluczowe jest, aby ewentualny sukces wykorzystania systemu teleinformatycznego nie spowodował wycofania możliwości składania skarg i pism listownie.