Wyrok dotyczy postępowań w sprawach za lata 1998–2006. To do nich odnosił się korzystny dla podatników wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 18 lipca 2013 r. (sygn. akt SK 18/09). TK uznał wtedy za niekonstytucyjny art. 20 ust. 3 ustawy o PIT, który nieprecyzyjnie wskazywał, jak organy podatkowe mają wyliczać podstawę opodatkowania 75-proc. daniną od ukrytych dochodów.
Wprawdzie 29 lipca br. TK wydał podobny wyrok (sygn. akt P 49/13), w odniesieniu do aktualnego przepisu, obowiązującego od 2007 r., ale rozstrzygnięcie rzeszowskiego WSA nie dotyczy skutków tego orzeczenia. TK odroczył bowiem utratę mocy obowiązującej niekonstytucyjnego przepisu o 18 miesięcy, co oznacza, że wznawianie postępowań za okres od 2007 r. będzie możliwe dopiero po upływie tego terminu.
Spadek po ojcu
W sprawie przed rzeszowskim WSA chodziło o podatnika, który w marcu 2012 r. nabył spadek po ojcu. W jego skład wchodziło m.in. uprawnienie procesowe związane ze złożoną skargą do NSA.
Ojciec, gdy jeszcze żył, chciał uchylenia niekorzystnego dla niego wyroku, w którym WSA w Rzeszowie podtrzymał decyzję organów podatkowych wymierzającą ponad 240 tys. zł podatku od ukrytych dochodów, wyliczony według sankcyjnej stawki 75 proc. Podobnie orzekł NSA w styczniu 2013 r., już przy udziale spadkobiercy.
Sytuacja zmieniła się po wyroku TK w sprawie nieujawnionych źródeł przychodu. W związku z tym we wrześniu 2013 r. syn złożył do dyrektora izby skarbowej wniosek o wznowienie postępowania i uchylenie w całości niekorzystnej decyzji.
W grudniu 2013 r. dostał odmowę. Izba argumentowała, że pierwotne rozstrzygnięcie wydano wobec zmarłego i nie orzeczono wtedy o jakiejkolwiek odpowiedzialności spadkobierców. Podatnik mógłby więc złożyć wniosek tylko, gdyby otrzymał już decyzję ustalającą odpowiedzialność za podatkowe długi ojca.
W skardze do sądu spadkobierca argumentował, że jako następca prawny ma status strony w postępowaniu, co potwierdził już wyrok NSA ze stycznia 2013 r.
Dłużej nie można czekać
Rzeszowski WSA przyznał mu rację i uchylił decyzję organu podatkowego. Potwierdził, że podatnik odziedziczył prawo do złożenia wniosku o wznowienie postępowania i ma w tym interes prawny.
Sąd przypomniał, że organy podatkowe w odrębnych decyzjach rozstrzygają o odpowiedzialności spadkobierców za zobowiązania zmarłych (zgodnie z art. 100 ordynacji podatkowej). Skoro zatem organ może w każdej chwili wydać taką decyzję, to spadkobierca ma interes prawny we wznowieniu postępowania.
WSA zwrócił też uwagę na to, że ustawodawca dał podatnikom tylko miesiąc od wejścia w życie orzeczenia TK na złożenie wniosku o wznowienie postępowania. Spadkobierca nie może więc czekać, aż urząd skarbowy wyda wobec niego decyzję o odpowiedzialności za zobowiązania zmarłego. W takim wypadku jego ochrona byłaby iluzoryczna – stwierdził sąd. Wyrok nie jest prawomocny.
ORZECZNICTWO
Wyrok WSA w Rzeszowie z 17 lipca 2014 r., sygn. akt I SA/Rz 417/14. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia