Wniosek o ustanowienie obrońcy z urzędu nie podlega uwzględnieniu, jeśli zmierza on do wykonania czynności, które w świetle przepisów prawa są niedopuszczalne – uznał Sąd Apelacyjny w Białymstoku.

K. W. zwrócił się do sądu z wnioskiem o wyznaczenie mu pełnomocnika z urzędu do sporządzenia i podpisania kasacji od wyroku Sądu Apelacyjnego w Białymstoku. Wskazał, iż z uwagi na trudną sytuację materialną nie jest w stanie ponieść kosztów obrony.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku nie uwzględnił jednak wniosku K.W. Wskazał bowiem, iż w jego przypadku brak jest podstaw do wniesienia kasacji.

W uzasadnieniu podkreślił, że po pierwsze zgodnie z art. 519 k.p.k. kasacja może być wniesiona od prawomocnego wyroku sądu odwoławczego kończącego postępowanie w sprawie. Tymczasem w przypadku K.W. sąd odwoławczy uchylając w części wyrok uniewinniający przekazał sprawę do ponownego rozpoznania sądowi I instancji. Dlatego, jak podkreślił Sąd Apelacyjny w Białymstoku, pomimo, iż takie orzeczenie jest z punktu widzenia procesowego interesu oskarżonego "tymczasowo" niekorzystne, to nie kończy przecież postępowania, które będzie w tym konkretnym zakresie toczyło się ponownie przed sądem. Z tego też względu zaskarżenie tego orzeczenia kasacją jest niedopuszczalne - dodał.

Z kolei wobec pozostałych rozstrzygnięć sądu apelacyjnego w odniesieniu do wyroku sądu okręgowego w zakresie zarzucanych K.W. czynów, to były one dla niego korzystne, bowiem uniewinniające. A niedopuszczalność kasacji w tym zakresie wynika z przepisu art. 523 par. 2 k.p.k. skoro dopuszcza on kasację na korzyść wyłącznie w przypadku skazania - zaznaczył Sąd Apelacyjny w Białymstoku. I dodał, że skoro w niniejszej sprawie zapadł wyrok uniewinniający K. W., to nie ma on interesu - w rozumieniu art. 425 § 3 k.p.k. - do zaskarżenia tego orzeczenia kasacją.

Odmowa ustanowienia obrońcy z urzędu do wykonania czynności, która w sposób oczywisty jest prawnie niedopuszczalna, może być samoistną, niezależną od przyczyn określonych w art. 78 § 1 k.p.k. , przesłanką nieuwzględnienia wniosku w tym przedmiocie – czytamy w uzasadnieniu.

W konkluzjach postanowienia sąd apelacyjny wskazał, że żądanie strony o ustanowienie obrońcy z urzędu w drodze określonego w art. 78 § 1 k.p.k. ,,prawa ubogich” nie podlega uwzględnieniu, jeśli zmierza ono do wykonania czynności, które w świetle przepisów prawa są niedopuszczalne z mocy ustawy.

Zaznaczył również, że w sytuacji gdy pouczenie prawne dotyczy kwestii elementarnych, które daną czynność procesową uznają za oczywiście pozbawioną podstawy prawnej, to instruować w tym zakresie wcale nie musi fachowy, opłacany przez podatnika podmiot zewnętrzny, bowiem wystarczy, że uczyni to organ prowadzący postępowanie karne.

Postępowanie Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 9 stycznia 2014 ( sygn. II AKa 95/13).

PS