Organy podatkowe nie muszą udostępniać przetworzonej informacji o liczbie postępowań karnych i sposobie ich rozstrzygnięcia doradcy podatkowemu – orzekł wczoraj Naczelny Sąd Administracyjny.
To kolejny wyrok odmawiający doradcy dostępu do informacji publicznej. Doradca i jednocześnie partner w kancelarii prawnej wystąpił do organów podatkowych i kontroli skarbowej o wyjaśnienie, ile postępowań karnych skarbowych wszczynanych jest tuż przed upływem terminu przedawnienia. Informacje te były mu potrzebne do opracowania, które pokazywałoby praktykę stosowaną przez fiskusa.
Zgodnie z przepisami postępowanie podatkowe powinno zakończyć się przed upływem terminu przedawnienia (co do zasady 5 lat). Organy podatkowe, chcąc dać sobie więcej czasu na rozpatrzenie danej sprawy, wykorzystują jednak przepis ordynacji podatkowej (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.), zgodnie z którym bieg terminu przedawnienia zostaje przerwany po wszczęciu postępowania karnego skarbowego. Nie ma jednak statystyk pokazujących, jaka jest skala tego zjawiska.
Skarżący doradca chciał więc zebrać dane z urzędów, ale uzyskał je jedynie od części z nich. Postanowienia urzędów, które odmówiły przekazania danych, zaskarżył do sądów. Twierdził, że istnieje interes publiczny w ujawnieniu informacji o praktykach urzędów. Sprawy trafiły w efekcie do NSA. Zdaniem skarżącego sąd I instancji, a wcześniej organy podatkowe, naruszyły art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2001 r. nr 112, poz. 1198 ze zm.). Zgodnie z nim prawo do uzyskania przetworzonej informacji publicznej przysługuje w przypadku, gdy jest to szczególnie istotne dla interesu publicznego.
Na poziomie skargi do NSA do postępowań przystąpiły Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Konfederacja Lewiatan oraz Izba Gospodarcza Metali Niezależnych i Recyklingu. To jednak nie pomogło. NSA we wczorajszym wyroku oddalił skargę. Wyjaśnił, że w sprawie niewątpliwie wystąpił interes publiczny, ale art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej mówi o szczególnie istotnym interesie publicznym, a tego doradca nie wykazał. Nie dysponuje on bowiem środkami, które pozwalałyby wykorzystać pozyskaną informację do celów publicznych. Takie środki mają co prawda organizacje zrzeszające pracodawców i przedsiębiorców, ale przystąpiły one do postępowania zbyt późno, aby wpłynąć na wyrok.
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 7 sierpnia 2014 r., sygn. akt I OSK 2577/13.