Decyzja o zwolnieniu z tajemnicy zawodowej radcy prawnego, nie może być traktowana jak formalność – przypomniał Sąd Okręgowy w Częstochowie.

W niniejszej sprawie Sąd Rejonowy w Częstochowie przychylił się do wniosku prokuratora i zwolnił radcę prawną B.S. z obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej. Śledczym zależało bowiem na uzyskaniu od niej dokumentacji dotyczącej zawartych przez jej klienta M.N. umów pożyczek. Prokuratorzy chcieli się również dowiedzieć w jakich sprawach reprezentowała M.N. oraz zobligować radczynię prawną do przekazania oryginałów weksli i dokumentów oddanych jej przez klienta.

Zażalenie na to postanowienie wniosła B.S. Podniosła w nim, że okoliczności, na które ma być przesłuchana można ustalić na podstawie innych dowodów i że przesłuchanie jej nie jest niezbędne dla dobra wymiaru sprawiedliwości.

Sąd Okręgowy w Częstochowie uznał zażalenie złożone przez B.S. za zasadne i podzielił zarzuty w nim zawarte.

W uzasadnieniu orzeczenia przywołał pogląd, wyrażony przez Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w postanowieniu z dnia 18 września 2009 r. ( sygn. II AKz 472/09), że doniosłość społeczna zawodów objętych przepisem art. 180 par. 2 k.p.k., w tym zawodu radcy prawnego, sprawia, że decyzja o zwolnieniu z tajemnicy zawodowej nie może być traktowana jak formalność. A zdaniem SO w Częstochowie sąd I instancji stracił właśnie z pola widzenia szczególny charakter tej instytucji.

Podkreślił, że zgodnie z dyspozycją art. 180 par. 2 k.p.k. osoba zobowiązana do zachowania tajemnicy radcy prawnego może być przesłuchana co do faktów objętych tą tajemnicą tylko wtedy, gdy jest to niezbędne dla dobra wymiaru sprawiedliwości, a dana okoliczność nie może być ustalona na podstawie innego dowodu. Co więcej brak możliwości ustalenia konkretnych zdarzeń na podstawie innych dowodów musi zostać wykazany w uzasadnieniu postanowienia. Nie może to być decyzja dyskrecjonalna.

SO w Częstochowie podkreślił, że orzekający w niniejszej sprawie sąd I instancji ograniczył się do wskazania, że jedynym źródłem uzyskania niezbędnych informacji jest B.S., a zupełnie nie dostrzegł innych możliwości ustalenia tych faktów, które radczyni miałaby ujawnić. Celem zwolnienia z tajemnicy zawodowej miałoby być bowiem uzyskanie od niej dokumentacji przekazanej przez klienta oraz ujawnienie w jakich sprawach reprezentowała M. N..

Sąd II instancji uznał, że bezzasadne jest żądanie wydania od radcy prawnego przekazanych przez klienta dokumentów, skoro zostały one przedłożone w toku spraw sądowych, w których B. S. była pełnomocnikiem procesowym M. N. Z kolei to, w jakich postępowaniach B. S. reprezentowała M. N. przed sądem, można ustalić, np. w trybie zwrócenia się przez prokuratora o udzielenie powyższej informacji do właściwego miejscowo sądu i wypożyczenia akt. SO w Częstochowie zauważył, że organ prowadzący postępowanie przygotowawcze już taki wniosek kierował. O czym świadczą zawarte w aktach sprawy m.in. kserokopie oraz oryginały umów pożyczek i weksli. Dlatego sąd II instancji uznał, że dysponuje on instrumentami niezbędnymi do uzyskiwania potrzebnych informacji. A przesłuchanie radcy prawnej B.S. na okoliczności objęte tajemnicą nie jest mu do tego niezbędne.

Postanowienie Sądu Okręgowego w Częstochowie z dnia 18 czerwca 2014 r. ( sygn. akt VII Kz 423/14).

PS