Lasy Państwowe, wojsko i kolej – te zakłady pracy wciąż utrzymują w posiadaniu mieszkania zakładowe. Miesza w nich nawet 190 tys. rodzin. Część z nich ma prawo wykupić zajmowane mieszkanie na własność nawet za 5 proc. wartości. Jak to zrobić?

Zasady wykupu mieszkań reguluje ustawa z 15 grudnia 2000 r. Niezależnie od tego, od kogo chcemy wykupić mieszkanie, nie może ono być zadłużone. Pierwszeństwo wykupienia mieszkania zawsze mają lokatorzy, którzy korzystają z mieszkania zakładowego na czas nieokreślony. Jeśli najemca zmarł, o wykup mieszkania mogą starać się jego krewni w pierwszej linii – współmałżonek, dzieci. O przeznaczeniu mieszkania do sprzedaży decyduje zakład i musi poinformować o tym najemcę na piśmie. Najemca może wcześniej sam wyjść z inicjatywą i złożyć wniosek o wykup mieszkania do zakładu pracy. Zakład w ciągu 30 dni powinien odpowiedzieć, czy mieszkanie jest przeznaczone do sprzedaży, czy nie.

Wykup mieszkania od kolei

Zasady sprzedaży mieszkań kolejowych precyzuje ustawa z 8 września 2000 r. o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego Polskie Koleje Państwowe.

O planach sprzedaży mieszkań zakładowych PKP zawiadamia najemców na piśmie. W przypadku wszystkich mieszkań zakładowych oferta musi zawierać cenę lokalu, przewidywany termin zawarcia umowy sprzedaży i pouczenie o skutkach niezłożenia oświadczenia o chęci zakupienia lokalu.

Mieszkanie kolejowe z bonifikatą mogą wykupić najemcy, którzy:
1. są lub byli pracownikami podmiotów utworzonych z zakładów lub jednostek organizacyjnych wydzielonych z PKP w okresie od dnia 1 lipca 1991 r.,
2. jeżeli są lub byli pracownikami przedsiębiorstw państwowych lub jednostek organizacyjnych, które wykonywały lub nadal wykonują zadania na rzecz PKP (i innych spółek grupy),
3. jeżeli rozwiązanie z nimi stosunku pracy nastąpiło w związku ze zmianami organizacyjnymi lub zmniejszeniem stanu zatrudnienia w PKP lub PKP SA,
4. jeżeli zostały przejęte przez innych pracodawców w trybie przepisu art. 231 Kodeksu pracy.



Osoby, które nie spełniają tych warunków, ale zajmują lokal, który został zgłoszony do sprzedaż, również mają pierwszeństwo w wykupie, ale nie przysługuje im bonifikata.
Bonifikata może wynieść maksymalnie 95 proc. W tej wysokości przysługuje emerytom i rencistom lub, w przypadku ich śmierci, ich współmałżonkom zamieszkującym w tym lokalu.

W pozostałych przypadkach bonifikata naliczana jest indywidualnie według określonych zasad, ale nie może przekroczyć 95 proc. wartości mieszkania:
• za każdy pełen przepracowany w danej firmie rok pracownik ma prawo do 6 procent zniżki,
• za każdy pełen rok najmu bonifikata wynosi 3 procent,
• za płatność gotówką bonifikata wynosi 25 proc.


Wykup mieszkania wojskowego

Procedura wykupu mieszkania wojskowego prawdopodobnie niedługo ulegnie zmianie. Nad zmianą przepisów pracuje bowiem Senat. Zmiana dotyczy wysokości bonifikaty udzielanej przy zakupie. Obecne przepisy obowiązują od 1 stycznia 2013 r.

Procedura wykupu wygląda podobnie jak w przypadku mieszkania kolejowego.

Dyrektor Regionalny Wojskowej Agencji Mieszkaniowej przekazuje lokatorom decyzję o o przeznaczeniu lokalu do sprzedaży i możliwości złożenia wniosku. Najemca przygotowuje niezbędną dokumentację potwierdzającą uprawnienia do zastosowania pomniejszeń oraz dowód wpłaty kosztów przygotowania lokalu do sprzedaży, które wynoszą 897,03 zł brutto (są ważne rok).

W przypadku mieszkań wojskowych najemcom również przysługują bonifikaty. Od stycznia 2013 roku wynoszą one 60 i 30 proc.

Obniżka 60 proc. przysługuje:
• żołnierzom służby stałej, którzy nabyli prawo do emerytury wojskowej,
• żołnierzom zwolnionym z zawodowej służby wojskowej na skutek wypowiedzenia stosunku służbowego zawodowej służby wojskowej dokonanego przez organ wojskowy lub upływu okresu pozostawania w rezerwie kadrowej,
• emerytom wojskowym,
• osobom uprawnionym do wojskowej renty inwalidzkiej,
• członkom rodziny wspólnie zamieszkujących z żołnierzem, emerytem wojskowym lub rencistą wojskowym w dniu jego śmierci.




30 proc. bonifikaty przysługuje najemcom lokali nie wymienionym wyżej.

Jeśli Senat przyjmie ustawę reformującą wykup mieszkań wojskowych wysokość bonifikaty będzie taka jak przed 2013 rokiem i wyniesie odpowiednio: 95 proc. i 90 proc.

Wykup mieszkania od Lasów Państwowych.

Wykup mieszkań od Lasów Państwowych reguluje wielokrotnie nowelizowana ustawa o lasach z 28 września 1991 r. Według niej Lasy mogą sprzedawać zbędne lokale, które nie są potrzebne do prowadzenia gospodarki leśnej.

O przeznaczeniu do sprzedaży najemcy są informowani pisemnie.

Kto może wykupić mieszkanie:
• Pracownicy i byli pracownicy Lasów Państwowych mający co najmniej trzyletni okres zatrudnienia w Lasach Państwowych (a także w szkołach leśnych, zakładowych przychodniach i poradniach lekarskich oraz innych jednostkach organizacyjnych leśnictwa).
• Bliska osoba ww. pracownika, która wstąpiła w jego miejsce w stosunek najmu po jego śmierci (za osobę bliską uważa się małżonków oraz wstępnych i zstępnych, a także osoby przysposobione).
• Najemcy lokali, którzy nie pracują, ani nigdy nie pracowali w Lasach Państwowych (ani jednostkach z nimi powiązanych) – ale przysługuje im niższa bonifikata (o czym poniżej), najem zaś musi trwać ponad 3 lata.


Mieszkania Lasów Państwowych są również sprzedawane z bonifikatą. Wynosi ona:
• 4 proc. za każdy rok zatrudnienia w jednostkach organizacyjnych Lasów Państwowych (nie więcej niż 90 proc.). Taka sama bonifikata przysługuje bliskim zmarłemu pracownikowi. Jeśli bliski jest również pracownikiem Lasów Państwowych, to bonifikaty sumują się.
• 1 proc. za każdy rok najmu dla wynajmujących mieszkanie od co najmniej trzech lat (bonifikata może wynieść maksymalnie 45 proc.).