Powództwo o uchylenie decyzji walnego zgromadzenia powinno być wniesione w ciągu sześciu tygodni od dnia zebrania. Od złożenia pozwu jest pobierana opłata w wysokości 200 zł.
Czy mogę zaskarżyć uchwałę do sądu
Kupiłem mieszkanie własnościowe w spółdzielni mieszkaniowej, jednak nie złożyłem wniosku o przyjęcie w poczet jej członków. Czy mam prawo brania udziału w głosowaniu na zbliżającym się walnym zgromadzeniu i ewentualnego zaskarżania podejmowanych na nim decyzji?
Prawo do zaskarżenia uchwały walnego zgromadzenia mają tylko osoby, które są członkami spółdzielni w dniu, kiedy została ona podjęta. Jest to legitymacja czynna, która daje każdemu spółdzielcy prawo do występowania przeciwko spółdzielni w charakterze powoda. Inne zasady obowiązują tylko w przypadku uchwał w sprawie wykluczenia członka ze spółdzielni. Taką decyzję może zaskarżyć jedynie członek, który traci członkostwo, ale już nie inne osoby ze spółdzielni, które choćby były żywotnie zainteresowane jego sprawą. W pewnych przypadkach prawo do wytoczenia powództwa zaskarżającego uchwałę spółdzielni ma prokurator. Może to zrobić, jeżeli wymaga tego ochrona praworządności, praw obywateli lub interesu społecznego. Możliwość skierowania uchwały walnego zgromadzenia na drogę kontroli sądowej ma także zarząd spółdzielni.
Podstawa prawna
Art. 42 par. 4 ustawy z 16 września 1982 r. – Prawo spółdzielcze (Dz.U. z 2003 r. nr 188, poz. 1848 z późn. zm.).
Czy mam prawo skontrolować każdą umowę zarządu
Przed walnym zgromadzeniem chciałam zajrzeć do umów na przeprowadzenie remontów w moim bloku. Zarząd odmówił mi. Czy mam zagwarantowane prawo do przeglądania wszystkich takich dokumentów?
Przepisy dają członkom spółdzielni prawo do otrzymania kopii faktur i umów zawieranych przez spółdzielnię z osobami trzecimi. Z kolei art. 18 par. 3 ustawy – Prawo spółdzielcze przewiduje, że spółdzielnia może odmówić członkowi wglądu do umów zawieranych z osobami trzecimi (np. przedsiębiorstwami wykonującymi prace remontowe w budynkach spółdzielni), jeżeli naruszałoby to prawa tych osób lub jeżeli istnieje uzasadniona obawa, że członek wykorzysta pozyskane informacje w celach sprzecznych z interesem spółdzielni i przez to wyrządzi spółdzielni znaczną szkodę. W wyroku z 3 grudnia 2010 r. SN orzekł, że art. 18 par. 3 ustawy – Prawo spółdzielcze ma zastosowanie także do członków spółdzielni mieszkaniowych. Stwierdził on, że ustawodawca wprawdzie w art. 81 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych nie zawarł żadnych ograniczeń udostępniania dokumentów członkom, niemniej regulację tę wprowadził do prawa spółdzielczego przez zamieszczenie wskazanego wyżej zastrzeżenia (sygn. akt I CNP 16/2010).
Podstawa prawna
Art. 81 ust. 1 ustawy z 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz.U. z 2003 r. nr 119, poz. 1116 z późn. zm.).
Art. 18 par. 3 ustawy z 16 września 1982 r. – Prawo spółdzielcze (Dz.U. z 2003 r. nr 188, poz. 1848 z późn. zm.).
Czy potrzebna jest obecność większości mieszkańców
Na walne zgromadzenia w spółdzielni przychodzi u nas jedynie kilkanaście osób. Czy zarząd może podnieść, że uchwały podejmowane przez tak małe gremium są nieważne?
Walne zgromadzenie spółdzielni jest ważne, niezależnie od liczby obecnych na nim członków. Uchwały zostaną uznane za przyjęte, jeżeli będą głosowane na wszystkich częściach walnego i opowiedziała się za nimi wymagana w przepisach lub statucie większość ogólnej liczby członków. Sąd Apelacyjny w Białymstoku uznał, że w sytuacji gdy nie poddano uchwały pod głosowanie na wszystkich częściach walnego zgromadzenia spółdzielni mieszkaniowej, nie można przyjąć, że została ona podjęta (wyrok z 22 października 2009 r., sygn. akt I ACa 387/2009). Bardziej rygorystyczne zasady obowiązują w sprawach likwidacji spółdzielni, przeznaczenia majątku pozostałego po spłacie długów likwidowanej spółdzielni, zbycia budynków lub działek. Do podjęcia takiej uchwały konieczne jest, aby w posiedzeniach wszystkich części walnego uczestniczyła łącznie co najmniej połowa ogólnej liczby uprawnionych do głosowania. Inne zasady może przewidywać jedynie statut spółdzielni.
Podstawa prawna
Art. 83 ust. 9 ustawy z 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz.U. z 2003 r. nr 119, poz. 1116 ze zm.).
Czy upłynął czas do zaskarżenia uchwały
W zeszłym roku członkowie spółdzielni podjęli uchwałę o sprzedaży gruntu mimo braku wymaganej przez ustawę liczby głosów. Czy upłynął już czas do zaskarżenie tej decyzji?
Prawo spółdzielcze gwarantuje członkom spółdzielni możliwość podważenia wadliwych uchwał i poddania ich kontroli sądowej. Uchwała walnego zgromadzenia sprzeczna z ustawą jest nieważna, co oznacza, że może być kwestionowana w każdym czasie na drodze sądowej. Ustawodawca odwołuje się w tym przypadku do najostrzejszej sankcji przewidzianej w polskim prawie dla wadliwych czynności prawnych, czyli nieważności bezwzględnej. Polega ona na tym, że czynność prawna nie wywołuje żadnych konsekwencji w sferze cywilnoprawnej, od początku, i to z mocy prawa.
Uchwałę uważa się za podjętą, jeżeli była poddana pod głosowanie wszystkich części walnego zgromadzenia, a za uchwałą opowiedziała się wymagana w ustawie lub statucie większość ogólnej liczby członków uczestniczących w walnym zgromadzeniu. Jednakże w sprawach likwidacji spółdzielni, przeznaczenia majątku pozostałego po zaspokojeniu zobowiązań likwidowanej spółdzielni, zbycia nieruchomości, zbycia zakładu lub innej wyodrębnionej jednostki organizacyjnej obowiązują inne zasady. Do podjęcia uchwały konieczne jest, aby w posiedzeniach wszystkich części walnego zgromadzenia, na których uchwała była poddana pod głosowanie, uczestniczyła łącznie co najmniej połowa ogólnej liczby uprawnionych do głosowania, chyba że statut stanowi inaczej.
Podstawa prawna
Art. 42 ustawy z 16 września 1982 r. – Prawo spółdzielcze (Dz.U. z 2003 r. nr 188, poz. 1848 z późn. zm.).
Art. 83 ust. 9 ustawy z 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz.U. z 2003 r. nr 119, poz. 1116 z późn. zm.).
Czy decyzja przedstawicieli jest nieważna
W mojej spółdzielni mieszkaniowej decyzje podejmuje zebranie przedstawicieli członków, a nie sami członkowie. Czy jest to zgodne z prawem?
W świetle przepisów ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych walne zgromadzenie nie może zostać zastąpione przez zebranie przedstawicieli członków. W dniu 10 maja 2012 r. Sąd Najwyższy podjął jednak uchwałę, w której po raz kolejny wskazał, że zgromadzenia przedstawicieli członków spółdzielni mieszkaniowej mogą być w dalszym ciągu zwoływane legalnie. Podkreślił on jednocześnie, że takie zgromadzenie jest organem spółdzielni mieszkaniowej tylko w sytuacji, gdy jej władze nie dopełniły obowiązków wynikających z uchwalonej w 2007 r. nowelizacji ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych (uchwała składu 7 sędziów SN z 10 maja 2012 r., sygn. akt III CZP 84/11). Podobnie wypowiedział się Sąd Najwyższy w wyroku z 9 marca 2012 r., sygn. akt I CSK 303/2011. Uchwały podjęte przez zebranie przedstawicieli spółdzielni po 31 lipca 2007 r. nie są nieważne.
Podstawa prawna
Art. 9 ustawy z 14 czerwca 2007 r. o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 125, poz. 873 z późn. zm.).
Czy można przywrócić termin zaskarżenia
W zeszłym roku chciałem zaskarżyć uchwałę walnego zgromadzenia spółdzielni mieszkaniowej z powodu tego, że była ona szkodliwa dla interesów spółdzielni mieszkaniowej. Niestety zbyt późno dowiedziałem się o podjętych na nim decyzjach i minął przyjęty w przepisach termin na jego złożenie. Czy mogę w jakiś sposób starać o jego przywrócenie?
6-tygodniowy termin na złożenie pozwu o uchylenie uchwały walnego zgromadzenia jest terminem prawa materialnego, którego niedochowanie powoduje wygaśnięcie uprawnienia. Termin ten musi jednak w jednym przypadku ulec wydłużeniu. Jeżeli powództwo wnosi członek nieobecny na walnym zgromadzeniu na skutek jego wadliwego zwołania (np. brak informacji o terminie), to może on złożyć pozew w ciągu sześciu tygodni od dnia powzięcia wiadomości o uchwale. Nie może być to jednak dłużej niż przed upływem roku od dnia odbycia walnego zgromadzenia. Prawo spółdzielcze przewiduje także, że sąd w pewnych okolicznościach może rozpoznać pozew zaskarżający uchwałę spółdzielni mimo upływu sześciotygodniowego terminu. Jest to dopuszczalne, gdy utrzymanie uchwały walnego zgromadzenia w mocy wywołałoby dla członka szczególnie dotkliwe skutki, a opóźnienie w zaskarżeniu tej uchwały jest usprawiedliwione wyjątkowymi okolicznościami i nie jest nadmierne. Złożenie pozwu po upływie ustawowego terminu prowadzi do jego oddalenia przez sąd.
Podstawa prawna
Art. 42 par. 6 i 8 ustawy z 16 września 1982 r. – Prawo spółdzielcze (Dz.U. z 2003 r. nr 188, poz. 1848 z późn. zm.).
Czy naruszenie statutu jest podstawą do uchylenia decyzji
Zarząd spółdzielni mieszkaniowej nie poinformował nas prawidłowo o odbywającym się walnym zgromadzeniu. Czy jest to podstawa do uchylenia podjętych na nim uchwał?
Członek spółdzielni może zaskarżyć uchwałę walnego zgromadzenia, gdy uchwała jest sprzeczna z postanowieniami statutu (np. niezachowanie przyjętego trybu zawiadamiania członków o walnym zgromadzeniu) bądź dobrymi obyczajami. Powodem skierowania uchwały na drogę kontroli sądowej jest także uzasadnione twierdzenie, że godzi ona w interesy spółdzielni albo ma na celu pokrzywdzenie jej członka. Może tak być w sytuacji, gdy walne zgromadzenie zdecyduje się na sprzedaż gruntu po zaniżonej cenie albo przyzna zyski ze wspólnych lokali użytkowych tylko wybranej grupie spółdzielców. W momencie składania pozwu nie jest istotne, czy twierdzenia spółdzielcy są słuszne. Ważne jest jedynie jego przeświadczenie o istnieniu podstaw do podważenia uchwały. Wyrok uchylający uchwałę walnego zgromadzenia powoduje skutek, jakby uchwała w ogóle nie została podjęta. Do czasu wydania takiego orzeczenia dokument wydany przez walne zgromadzenie jest aktualny i nie można uchylać się od jego skutków, powołując się na zaskarżenie go na drodze sądowej. Orzeczenie uchylające uchwałę ma moc prawną względem wszystkich członków spółdzielni oraz wszystkich jej organów.
Podstawa prawna
Art. 42 par. 3 i 9 ustawy z 16 września 1982 r. – Prawo spółdzielcze (Dz.U. z 2003 r. nr 188, poz. 1848 z późn. zm.).