Bez uporządkowania stanu prawnego nie można sprzedać mieszkania lub domu na atrakcyjnych warunkach. Dlatego właściciel powinien dbać o to, aby informacje w księdze wieczystej odpowiadały rzeczywistości.

Czy mogę zmienić wpis w księdze wieczystej

Gdy przeglądałem księgi wieczyste po zmarłych rodzicach, okazało się, że w jednej z nich jako właściciel figuruje nieznana mi osoba. Z posiadanych przeze mnie dokumentów wynika, że prawowitym właścicielem nieruchomości byli moi rodzice, a obecnie ja jako jedyny spadkobierca. Czy mogę się domagać zmiany wpisu w księdze wieczystej?
Zgodnie z przepisami ustawy o księgach wieczystych i hipotece w razie niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym osoba, której prawo nie jest wpisane lub jest wpisane błędnie albo jest dotknięte wpisem nieistniejącego obciążenia lub ograniczenia, może żądać usunięcia niezgodności. W praktyce następuje to w drodze procesu cywilnego. Sąd, wydając wyrok, nakazuje zamieszczenie lub usunięcie z księgi wieczystej określonego wpisu. Właściwym w sprawie jest zawsze sąd rejonowy miejsca położenia nieruchomości (wydział cywilny).
Odpowiedni pozew może wnieść zarówno osoba, której prawo nie jest wpisane lub też jest umieszczone błędnie, jak i następcy prawni (np. spadkobiercy) takiej osoby. Pozwanym będzie osoba, której prawo zostało ujawnione w księdze wieczystej w sposób niezgodny z rzeczywistym stanem prawnym – w tym przypadku nieprawidłowo wpisany właściciel.
Przygotowując pozew, należy pamiętać, że poza wypełnieniem warunków formalnych, takich jak m.in. oznaczenie sądu, imię i nazwisko stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników, oznaczenie rodzaju pisma, należy dokładnie określić, na czym ma polegać usunięcie niezgodności: np. na żądaniu usunięcia określonych wpisów i wpisanie w to miejsce wpisu np. z prawidłowym oznaczeniem właściciela. Twierdzenia te powinny być poparte odpowiednimi dowodami. Warto również pamiętać, że roszczenie o usunięcie niezgodności może być ujawnione przez ostrzeżenie.
Podstawą wpisu ostrzeżenia jest nieprawomocne orzeczenie sądu lub postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia. Nie jest do tego potrzebne wykazanie, że powód ma interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. Ostrzeżenie w praktyce wyłącza zaś rękojmię wiary publicznej ksiąg wieczystych.
Podstawa prawna
Art. 10 ustawy z 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (t.j. Dz.U. z 2001 r. nr 124, poz. 1361 z późn. zm.).
Art. 126 i 187 ustawy z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. nr 43, poz. 296 z późn. zm.).

Czy wyniki ugody należy ujawnić w dokumentach

Wspólnie z byłą małżonką w ugodzie sądowej dokonaliśmy podziału naszego majątku. W związku z tym, że w księgach wieczystych wciąż figurujemy jako właściciele lokalu mieszkalnego, chciałbym uporządkować ten stan i wpisać siebie jako wyłącznego właściciela. Czy do sądu wieczystoksięgowego muszę dołączyć wyrok rozwodowy?
Należy pamiętać, że ugoda sądowa jest de facto umową stron, która posiada taką samą moc jak umowa zawarta w formie aktu notarialnego. W celu ujawnienia prawa własności jednego tylko z małżonków sąd wieczystoksięgowy musi zatem zbadać, czy dokonanie podziału majątku było w danej sytuacji dopuszczalne. Zgodnie bowiem z kodeksem rodzinnym i opiekuńczym w czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego, co oznacza, że między małżonkami wspólność ta musiała ustać. Z przedstawionych informacji wynika, że wspólność ustała z mocy prawa na skutek orzeczonego rozwodu małżonków. W konsekwencji do wniosku o wpis własności na podstawie ugody sądowej należy przedłożyć odpis prawomocnego wyroku rozwodowego, odpis samej ugody poświadczony przez sąd oraz prawomocne postanowienie sądu o umorzeniu postępowania o podział majątku.
Podstawa prawna
Art. 35 ustawy z 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. nr 9, poz. 59 z późn. zm.).
Art. 355 ustawy z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. nr 43, poz. 296 z późn. zm.).

Jak można sprawdzić księgę wieczystą

Zamierzam kupić nieruchomość nad morzem. Jej dotychczasowy właściciel przekazał mi dokumenty związane z tą działką, w tym odpis z księgi wieczystej z ubiegłego roku. Poinformował mnie również o wzmiance dotyczącej wniesionej jakiś czas temu skargi na orzeczenie referendarza sądowego. Czy w wyniku rozpoznania skargi może ulec zmianie stan prawny nieruchomości?
Należy pamiętać, że nawet jeśli właściciel przedstawił nam aktualny odpis z księgi wieczystej (numer księgi musi się zgadzać z numerem podanym w ewidencji gruntów), przed podpisaniem umowy notarialnej warto sprawdzić w sądzie rejonowym, właściwym dla miejsca położenia nieruchomości, czy nie zostały wpisane do niej jakieś zmiany. Księgi wieczyste są jawne, każdy ma prawo w obecności pracownika sądu bezpłatnie je przeglądać.
Dlatego nikt nie może zasłaniać się nieznajomością wpisów w księdze wieczystej ani wniosków, o których uczyniono w niej wzmiankę. Przed bezpośrednią wizytą w sądzie warto również sprawdzić stronę http://ekw.ms.gov.pl, gdzie po numerze księgi wieczystej można również przejrzeć aktualny stan prawny nieruchomości. Gdy nie znajdziemy księgi w internecie, konieczna będzie wizyta w sądzie rejonowym miejsca położenia nieruchomości.
Niezależnie od tego należy pamiętać, że rękojmię wiary publicznej ksiąg wieczystych wyłącza wzmianka o wniosku, o skardze na orzeczenie referendarza sądowego, o apelacji lub kasacji oraz ostrzeżenie dotyczące niezgodności stanu prawnego ujawnionego w księdze wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym nieruchomości. Z tych względów wzmianka o skardze na orzeczenie referendarza sądowego powinna zwrócić naszą szczególną uwagę. Jeżeli bowiem sąd w wyniku rozstrzygnięcia wyda orzeczenie, zmianie może ulec stan prawny nieruchomości ujawniony w księdze wieczystej. W konsekwencji najlepiej wstrzymać się z zakupem nieruchomości do czasu rozstrzygnięcia wzmianki.
Zdarzyć się jednak może, że wzmianka o wniesionej skardze na orzeczenie referendarza sądowego widnieje w księdze od dłuższego czasu. W takiej sytuacji warto poprosić zbywcę lokalu, aby wyjaśnił sprawę w sądzie, formułując odpowiednie zapytanie do przewodniczącego wydziału. Czasami zdarza się bowiem, że w księgach wieczystych omyłkowo pozostawione są informacje o wzmiankach, mimo że skarga została już dawno rozpoznana. W takiej sytuacji nasza interwencja może przyśpieszyć usuwanie omyłek z księgi, a tym samym przybliżyć nas do zakupu nieruchomości.
Podstawa prawna
Art. 2 i 8 ustawy z 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (t.j. Dz.U. z 2001 r. nr 124, poz. 1361 z późn. zm.).

Czy bez zgody żony dojdzie do zwrotu działki

Rodzice obdarowali syna i synową działką zabudowaną domem jednorodzinnym. Nieruchomość weszła do majątku wspólnego małżonków. Rodzice chcą teraz darowiznę odwołać. Zgadza się na to syn, a sprzeciwia się temu synowa. Czy można zmienić wpis w księdze wieczystej bez jej zgody?
W czasie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej można przenieść własność rzeczy z powrotem na darczyńcę tylko za zgodą obojga małżonków. Zgodnie bowiem z art. 35 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego.
W praktyce zatem uwzględnienie wniosku przez sąd wieczystoksięgowy o zmianę właściciela w księdze wieczystej oznaczałoby, że jeden ze składników majątku wspólnego małżonków (nieruchomość) jeszcze w trakcie trwania wspólności ustawowej został podzielony pomiędzy synową a rodziców męża. Doszłoby zatem do złamania bezwzględnie obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa rodzinnego. Tym samym zwrot przedmiotu darowizny w przypadku objęcia ich wspólnym majątkiem małżeńskim zostaje w pewnych sytuacjach ograniczony. Potwierdził to również Sąd Najwyższy (wyrok z 15 lutego 2012 r., sygn. akt I CSK 284/11).
Oczywiście zwrotne przeniesienie darowanej własności byłoby łatwiejsze, gdyby jej odwołanie nie było kwestionowane przez oboje małżonków. Podobnie byłoby, gdyby w chwili darowania nieruchomości darczyńca nie postanowił o wejściu przedmiotu darowizny do majątku wspólnego małżonków. Wówczas darowana ziemia, zgodnie z art. 33 pkt 2 kodeksu rodzinnego, weszłaby do majątku odrębnego każdego z małżonków, którzy sami staliby się jej współwłaścicielami w częściach ułamkowych. Należy jednak pamiętać, że ograniczenia dotyczące zwrotu przedmiotu darowizny, która weszła w skład majątku wspólnego małżonków, nie oznaczają, że darczyńca pozostaje na straconej pozycji.
Zgodnie bowiem z art. 898 par. 2 kodeksu cywilnego zwrot przedmiotu odwołanej darowizny powinien nastąpić stosownie do przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu. Dodatkowo od chwili zdarzenia uzasadniającego odwołanie obdarowany ponosi odpowiedzialność na równi z bezpodstawnie wzbogaconym, który powinien się liczyć z obowiązkiem zwrotu. W praktyce oznacza to, że darczyńcy w przedstawionej sytuacji nie mogą wprawdzie żądać skutecznie powrotnego przeniesienia własności nieruchomości, mogą jednak domagać się zwrotu pieniędzy odpowiadających wartości przedmiotu darowizny.
Podstawa prawna
Art. 888–902 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 z późn. zm.).
Art. 35 ustawy z 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. nr 9, poz. 59 z późn. zm.).

Czy można poprawić literówkę we wpisie

Chcemy sprzedać nieruchomość, niestety w księdze wieczystej omyłkowo nie jest wpisana jednostka miary powierzchni nieruchomości. Czy można to poprawić?
Co do zasady nieprawidłowości w księgach wieczystych mają dwojakiego rodzaju charakter. Mogą to być usterki wpisu, takie jak literówki, błędy rachunkowe lub inne, które nie powodują niezgodności treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym. Mogą to też być błędy powodujące, że stan prawny nieruchomości ujawniony w księdze wieczystej nie odpowiada stanowi rzeczywistemu. Te pierwsze nieprawidłowości sąd prostuje z urzędu. Mogą być one jednak kłopotliwe, szczególnie gdy zamierzamy sprzedać nieruchomość. Gdyby jednak sędzia lub referendarz sądowy nie wiedział o pomyłce, właściciel nieruchomości może złożyć wniosek (na formularzu) w tej sprawie do sądu prowadzącego księgę wieczystą.
W przypadku błędów powodujących niezgodności treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym niezbędne jest wytoczenie powództwa przed sądem rejonowym miejsca położenia nieruchomości. W przypadku omyłki w oznaczeniu nieruchomości należy pamiętać, że jego podstawą są dane z katastru nieruchomości. W razie zaś niezgodności danych katastru z oznaczeniem gruntu czy lokalu w księdze wieczystej sąd rejonowy dokonuje – na wniosek właściciela lub wieczystego użytkownika – sprostowania oznaczenia na podstawie danych z katastru. Opłata od wniosku o sprostowanie działu I-O (oznaczenie nieruchomości) w księdze wieczystej wynosi 60 zł.

Podstawa prawna

Art. 27 ustawy z 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (t.j. Dz.U. z 2001 r. nr 124, poz. 1361 z późn. zm.).
Art. 62613 ustawy z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. nr 43, poz. 296 z późn. zm.).
Art. 44 ustawy z 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2010 r. nr 90, poz. 594 z późn. zm.).