Rząd przyjął we wtorek założenia do projektu noweli ustawy o księgach wieczystych i hipotece. Zakłada się, że uzyskanymi przez internet wydrukami odpisów i wyciągów z ksiąg będzie można posługiwać się jak dokumentami urzędowymi - poinformował CIR w komunikacie.

Projekt został przygotowany przez resort sprawiedliwości. Nowela ma przyczynić się do zwiększenia bezpieczeństwa obrotu nieruchomościami, a także poprawić sprawność i skuteczność postępowań, w tym egzekucyjnych.

Rozwiązania wprowadzają nowe sposoby dostępu do ksiąg wieczystych w postaci elektronicznej, które znajdują się w zasobach Centralnej Bazy Danych Ksiąg Wieczystych (CBDKW).

Pierwszy - to "przeglądanie księgi wieczystej", czyli bezpłatny i powszechny dostęp za pośrednictwem internetu. Pozwala on osobom znającym numer konkretnej księgi wieczystej na zapoznawanie się z jej treścią, jednak bez możliwości uzyskiwania odpisów, wyciągów czy innych dokumentów, które miałyby rangę dokumentów urzędowych.

Obecnie dostęp do ksiąg wieczystych przez internet jest możliwy na podstawie przepisów wykonawczych. Jak podkreśla resort sprawiedliwości, stworzenie ustawowej regulacji tego sposobu korzystania z zasobów CBDKW będzie odpowiadało nie tylko aktualnemu poziomowi techniki, ale przede wszystkim "podkreśli wagę, jaką prawodawca przywiązuje do faktycznej jawności ksiąg wieczystych".

Księgi wieczyste będzie można bezpłatnie przeglądać przez internet

Przez internet księgi wieczyste będzie można bezpłatnie przeglądać pod warunkiem, że dana księga ma wersję elektroniczną, a jej dane są zamieszczone w CBDKW, oraz po złożeniu elektronicznego wniosku z numerem księgi.

Drugi sposób dostępu to "wyszukanie ksiąg wieczystych", co będzie przysługiwać tylko uprawnionym podmiotom, m.in. policji, ABW i Agencji Wywiadu, NIK, ZUS-owi, sądom i prokuraturom oraz komornikom. Wykorzystanie przez te podmioty prawa do wyszukania ksiąg wieczystych, np. na podstawie danych osobowych właściciela czy danych identyfikacyjnych nieruchomości, ma m.in. ułatwić i przyspieszyć ustalenie majątku dłużnika, a tym samym zwiększyć efektywność egzekucji i bezpieczeństwo finansowe podmiotów gospodarczych. Usługa ta ma być odpłatna, ale zwolnione z niej będą: sąd, prokurator, organ administracji rządowej lub ZUS.

Zgodnie z założeniami nowym dokumentem wydawanym przez Centralną Informację Ksiąg Wieczystych (CIKW) będzie wyciąg z księgi wieczystej, obejmujący wskazane działy księgi. Pozwoli to uzyskiwać wnioskodawcom tylko potrzebne im informacje, a nie - jak dotychczas - odpis, zawierający wszystkie dane wpisane do księgi wieczystej. Tego typu wyciąg ma być tańszy od odpisu; cena za jego wydanie będzie określona przez Ministra Sprawiedliwości w drodze rozporządzenia.

Nowe przepisy przewidują możliwość uzyskania odpisu czy wyciągu z księgi wieczystej po złożeniu do CIKW elektronicznego wniosku. Tak uzyskane dokumenty będzie można samodzielnie wydrukować i będą one pod względem prawnym równe dokumentom papierowym, wydawanym przez CIKW.

Składanie elektronicznych wniosków ma być możliwe od początku 2014 r.

Jak zaznacza CIR, zobowiązanie CIKW do przyjmowania wniosków w postaci elektronicznej nie oznacza rezygnacji z formy papierowej.

Przeglądarka ksiąg wieczystych funkcjonuje od połowy czerwca 2010 r. w internecie pod adresem http://ekw.ms.gov.pl; można na nią również trafić z odnośnika na głównej stronie resortu. Dostęp do ksiąg jest powszechny, ale żeby sprawdzić w internecie konkretną księgę, trzeba znać jej numer.