Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
Przestępcy przechwytują dane z kart płatniczych w czasie dokonywania wypłat z bankomatów, robienia zakupów w internecie czy wskutek nierozważnego udostępnienia informacji osobie podającej się za pracownika banku.
Są także sytuacje, w których zachowanie nawet najwyższej ostrożności nie jest w stanie zapobiec utracie karty płatniczej. Chodzi tutaj zarówno o skutki działań przestępczych (kradzież, rozbój), jak i przypadki losowe (powódź, wypadek samochodowy).
Procedury bezpieczeństwa
Osoby posiadające rachunki bankowe powinny jednak pamiętać o podstawowej zasadzie: tracą one własność swoich pieniędzy z momentem ich wpłaty do banku.
Służy im za to wierzytelność względem banku o zwrot wniesionego wkładu.
Oznacza to, że jeśli pokrzywdzony właściciel konta dopełni procedur bezpieczeństwa związanych z posiadaniem rachunku i karty płatniczej, to bank najczęściej poniesie odpowiedzialność za środki utracone w wyniku działań przestępczych.
Użytkownik karty wydanej przez bank ma obowiązek zgłosić mu niezwłocznie jej utratę, kradzież czy nieuprawnione użycie przez inną osobę.
Jeżeli złodziej dokona operacji przywłaszczoną kartą, to jej prawowity posiadacz odpowie najczęściej za transakcje dokonane tylko do czasu jej zastrzeżenia.
Użytkownik uprawniony do korzystania z instrumentu płatniczego ma obowiązek zgłaszać niezwłocznie bankowi przypadki jego:
● utraty,
● kradzieży,
● przywłaszczenia,
● nieuprawnionego użycia,
● nieuprawnionego dostępu do tego instrumentu.
Przepisy ograniczają taką odpowiedzialność do kwoty stanowiącej równowartość 150 euro (bank może zgodzić się w umowie na obniżenie tej kwoty lub przyjąć na siebie całą odpowiedzialność).
Osoby posługujące się plastikowym pieniądzem muszą pamiętać, że będą odpowiadać za wszystkie straty powstałe w wyniku nieuprawnionych operacji, gdyby do kradzieży lub utraty karty doszło w wyniku ich świadomego i celowego działania lub zaniedbania.
Będą one odpowiadały także za straty powstałe w wyniku nieprzestrzegania procedur bezpieczeństwa (m.in. związanych z obowiązkiem niezwłocznego zastrzeżenia karty po jej utracie, zakazem trzymania karty i PIN-u w portfelu czy zgłoszeniem bankowi nieprawidłowości w przesłanym zestawieniu transakcji).
Ciężar udowodnienia, że transakcja płatnicza była autoryzowana przez użytkownika lub że została wykonana prawidłowo, spoczywa na banku.
To on jest obowiązany udowodnić okoliczności wskazujące na autoryzację transakcji płatniczej przez klienta czy też okoliczności wskazujące na to, że umyślnie doprowadził on do nieautoryzowanej transakcji płatniczej.
Podstępna kradzież danych
Często spotykaną metodą działania oszustów bankowych jest kopiowanie paska magnetycznego karty płatniczej i wykorzystywanie pozyskanych w ten sposób danych do fałszowania karty (tzw. skimming).
Zdobyte w ten sposób dane służą do wyprodukowania kopii, której można używać z większą lub mniejszą skutecznością w bankomatach i sklepach. Klonowanie informacji z karty odbywa się na różne sposoby, np. poprzez instalację specjalnych czytników w bankomatach lub sklepowych terminalach.
Dotychczas nie brakowało też przypadków, gdzie nielegalnie umieszczona w bankomacie kamera nagrywała transakcję dokonywaną przez posiadacza karty (w tym, jak wpisywał PIN), a następnie jego pieniądze padały łupem kieszonkowca.
Podrabianie (przerabianie) środka płatniczego to bardzo ciężkie przestępstwo, za które grozi kara pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 5 albo kara 25 lat pozbawienia wolności.
Posługiwanie się takim fikcyjnym dokumentem może zostać natomiast potraktowane jako oszustwo.
Podstawa prawna
Ustawa z 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (Dz.U. z 2011 r. nr 199, poz. 1175 z późn. zm.).
Ustawa z 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz.U. z 1997 r. nr 88, poz. 553 z późn. zm.).
