Jak dowiadujemy się ze strony Ministerstwa Sprawiedliwości – Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie Kodeksu postępowania karnego. Celem jest wprowadzenie do polskiego prawa dwóch decyzji ramowych Rady Unii Europejskiej. Uregulowane zostaną także kwestie, które usprawnią działania organów procesowych w ramach współpracy z innymi krajami Unii Europejskiej.

Zmiany będą miały miejsce w obrębie: stosowania przez państwa członkowskie Unii Europejskiej zasady wzajemnego uznawania do decyzji w sprawie środków nadzoru stanowiących alternatywę dla tymczasowego aresztowania (2009/829/WSiSW z dnia 23.10.2009 r.) i zapobiegania konfliktom jurysdykcji w postępowaniu karnym i w sprawie rozstrzygania takich konfliktów (2009/948/WSiSW z dnia 30.11.2009 r.).

1. Stosowanie przez państwa UE zasady wzajemnego uznawania do decyzji w sprawie środków nadzoru stanowiących alternatywę dla tymczasowego aresztowania – przede wszystkim pozwoli uniknąć sytuacji nadmiernego wykorzystywania i nadużywania przez sądy europejskiego nakazu nadzoru (ENA) wobec obcokrajowców.

Jak czytamy na stronie Ministerstwa, mechanizmy przyjęte w decyzji ramowej pozwolą na przekazanie nadzoru nad toczącym się postępowaniem do państwa stałego pobytu oskarżonego, a dopiero wówczas, gdy się on nie zgłosi na wezwanie – będzie można zastosować wobec niego ENA.

Przyjęty projekt ustawy wprowadza także nowe rozdziały (65c i 65d k.p.k.), które ustanawiają procedurę współpracy w zakresie wydawania przez polskie organy i wykonywania europejskich nakazów nadzoru innych państw członkowskich UE. Projekt określa również uprawnienia w monitorowaniu środków zapobiegawczych, sposób postępowania w przypadku naruszenia warunków związanych z tymi środkami, a także wskazuje, jakie decyzje mogą być podejmowane przez polskie organy wobec osoby przekazanej do wykonania nadzoru.

2. Zapobieganie konfliktom jurysdykcji w postępowaniu karnym i w sprawie rozstrzygania konfliktów – pozwoli wyeliminować sytuacje, gdy w dwóch (lub więcej) państwach Unii Europejskiej toczą się jednocześnie odrębne postępowania wobec tej samej osoby i w tej samej sprawie.

Przepisy, które wejdą w życie, będą miały na celu zapewnić państwom UE możliwość współpracy pomiędzy zainteresowanymi organami w tego rodzaju sprawach.

Jak wynika z informacji na stronie Ministerstwa, obecne przepisy regulują jedynie procedury przejęcia i przekazania ściągania. Dużym krokiem naprzód będzie więc przyjęcie nowych przepisów, które wprowadzają mechanizm poprzedzający ten etap, czyli zasady i tryb uzyskiwania informacji o toczącym się postępowaniu karnym co do tego samego czynu tej samej osoby.

Warto dodać, że wprowadzenie przepisów o zapobieganiu konfliktom w jurysdykcji w postępowaniu karnym będzie również bardzo korzystne dla organów procesowych – zyskają bowiem możliwość podjęcia w drodze konsultacji trafniejszej decyzji co do tego, w którym państwie członkowskim UE powinien się toczyć proces oskarżonego.

Kodeks karny: Do ideału jest daleko
Kodeks karny: Do ideału jest daleko

Zobacz również

Wdrożenie powyższych decyzji powinno przynieść obniżenie kosztów postępowań karnych i zacieśnienie współpracy pomiędzy polskim wymiarem sprawiedliwości i sądami w innych krajach Unii Europejskiej, bez konieczności pośrednictwa Ministra Sprawiedliwości.

Z informacji na stronie ms.gov.pl wynika, że w odniesieniu do przepisów dotyczących sporów jurysdykcyjnych przewidziano 14-dniowy termin wejścia w życie, zaś wobec europejskiego nakazu nadzoru – termin wejścia w życie to 1 grudnia 2012 r.