Tym razem unijni oficjele dotrzymali słowa. Zgodnie z ich obietnicą w piątek wystartował ogólnoeuropejski portal prawny e-Justice, noszący po polsku nazwę e-Sprawiedliwość. To początek prawdziwej rewolucji w wymiarze sprawiedliwości krajów UE.

Włoch podróżujący do Niemiec potrzebuje prawnika. Francuski przedsiębiorca potrzebuje informacji z węgierskiego rejestru gruntów. Estoński sędzia ma pytanie dotyczące hiszpańskiego systemu sądowego. W chwili obecnej uzyskanie tych informacji może trwać wiele tygodni. Odpowiedzi na te pytania – w 22 językach Unii Europejskiej – będą jednak dostępne po jednym kliknięciu.

UE uruchomiła dzisiaj europejski portal „e-Sprawiedliwość” – elektroniczny pojedynczy punkt obsługi umożliwiający dostęp do wymiaru sprawiedliwości na terenie UE. Ten portal internetowy będzie służył obywatelom, przedsiębiorcom, prawnikom i sędziom w uzyskiwaniu odpowiedzi na pytania prawne dotyczące kwestii transgranicznych i przyczyni się do zwiększenia powszechnej wiedzy obywateli na temat różnych systemów prawnych – i tym samym do tworzenia jednolitego obszaru sprawiedliwości.

Na początek 12 tysięcy stron

Pierwsza wersja portalu, licząca ponad 12 000 stron, oferuje bogaty zasób informacji i linków dotyczących przepisów i praktyk we wszystkich państwach członkowskich. Na stronach portalu można na przykład znaleźć informacje na temat pomocy prawnej, szkolenia kadr wymiaru sprawiedliwości i organizacji wideokonferencji, a także linki do prawnych baz danych oraz internetowych rejestrów upadłości i rejestrów gruntów. Informacje o wymiarze sprawiedliwości są teraz łatwo dostępne dla ponad 10 mln obywateli uczestniczących corocznie w transgranicznych procedurach sądowych.

„Jest to ważny dzień dla europejskiego obszaru wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości. Wprowadzając ten portal, kładziemy podwaliny skuteczniejszego i dostępniejszego wymiaru sprawiedliwości dla obywateli europejskich” - powiedział Stefaan De Clerck, belgijski minister sprawiedliwości. „Projekt „e-Sprawiedliwość” jest podstawą nowoczesnego europejskiego wymiaru sprawiedliwości, a portal „e-Sprawiedliwość” jest ścieżką, która do niego prowadzi. Do osiągnięcia trwałego sukcesu jest teraz konieczna intensywna współpraca wszystkich podmiotów zaangażowanych w projekt.

Wystarczy kliknąć

„E-Sprawiedliwość” to wymiar sprawiedliwości dostępny po jednym kliknięciu. Czynimy dziś wielki krok do przodu w przybliżaniu wymiaru sprawiedliwości obywatelom UE i zwiększaniu wzajemnej wiedzy na temat poszczególnych systemów prawnych. Wiedza daje zaufanie, a zaufanie daje pewność, że nasze prawa będą chronione, niezależnie od tego, w której części Europy jesteśmy” -powiedziała wiceprzewodnicząca Komisji Viviane Reding, komisarz ds. sprawiedliwości, praw podstawowych i obywatelstwa.

Kto skorzysta z tej strony?

Obywatele mogą uzyskać odpowiedzi na temat funkcjonowania systemów prawnych 27 państw członkowskich. Mogą zdobyć szybkie odpowiedzi, gdy potrzebują ich w związku z takimi sytuacjami życiowymi jak rozwód, śmierć, spór prawny czy nawet przeprowadzka. Mogą znaleźć prawnika w innym państwie, dowiedzieć się, w jaki sposób uniknąć kosztownych postępowań sądowych dzięki mediacji, gdzie wnieść skargę i prawo którego państwa członkowskiego ma zastosowanie w danej sprawie, a także czy mają prawo do pomocy prawnej.

Przedstawiciele prawni, notariusze i sędziowie mogą uzyskać dostęp do prawnych baz danych, skontaktować się za pomocą sieci sądowych, z osobami wykonującymi ten sam zawód w innych państwach członkowskich i znaleźć informacje na temat szkolenia kadr wymiaru sprawiedliwości. Mogą również uzyskać informacje dotyczące organizacji transgranicznych wideokonferencji;



Przedsiębiorcy będą mieli dostęp do rejestrów upadłości i rejestrów gruntów oraz informacji o stosowanych przepisach i postępowaniach transgranicznych.
Wielojęzyczny portal pokonuje bariery językowe, które często utrudniają zdobywanie tych informacji, gdyż oferuje informacje we wszystkich oficjalnych językach UE. Treści strony internetowej portalu są dostępne w 22 oficjalnych językach UE. Linki dostępne na stronie będą odsyłać użytkowników do informacji w danym państwie członkowskim.

Zaangażowanie sędziów i przedstawicieli innych zawodów prawniczych – notariuszy, radców, komorników i mediatorów – jest niezbędne do zapewnienia sukcesu portalu – dlatego też realizuje się kilka dalszych projektów. Na przykład prowadzone są prace nad stworzeniem europejskiej wyszukiwarki orzecznictwa (ECLI), która ma ułatwiać dostęp do krajowego i europejskiego orzecznictwa w kontekście transgranicznym.

Komisja, która jest administratorem strony, będzie również w przyszłości ściśle współpracować z państwami członkowskimi, aby stopniowo wzbogacać treść strony i dodawać do niej nowe funkcje.

Dalsze kroki

Dzisiejsze uruchomienie portalu to pierwszy krok w tworzeniu wielojęzycznego portalu, który może ułatwić życie obywatelom, przedsiębiorcom i prawnikom w Europie.
W ciągu następnych kilku lat portal zostanie rozbudowany poprzez dodanie nowych informacji, narzędzi i funkcji. Zestawienia informacji dotyczące praw oskarżonych i ofiar we wszystkich państwach członkowskich UE będą dostępne na początku 2011 r., w tym m.in. informacje dotyczące sposobu traktowania wykroczeń drogowych w różnych państwach. Te zestawienia informacji będą służyły zarówno prawnikom, jak i obywatelom jako podstawowy instrument odniesienia.

Wnioski sądowe przez Internet

Przyszłe wersje portalu usprawnią również istniejące instrumenty wymiaru sprawiedliwości UE, umożliwiając obywatelom wszczęcie europejskiego postępowania w sprawie drobnych roszczeń lub w sprawie europejskiego nakazu zapłaty drogą internetową. Przedsiębiorcy odniosą również korzyści z niższych kosztów dzięki łatwiejszym, usprawnionym procedurom prawnym, prowadzonym drogą internetową, po dalszym udostępnieniu w ramach portalu rejestrów upadłości, przedsiębiorstw i gruntów. Sądy będą mogły rozpatrywać wnioski z innych państw członkowskich wnoszone drogą internetową, a także porozumiewać się ze skarżącymi i pozwanymi w danej sprawie i z sądami w innych państwach członkowskich.

Już obecnie pracuje się nad tym, aby do 2013 r. wprowadzić narzędzie, umożliwiające obywatelom bardziej szczegółowe poszukiwania prawnika. Portal stworzy na przykład możliwość szukania niemieckojęzycznego prawnika, specjalizującego się na Węgrzech w prawie rodzinnym lub rozwodowym.

Oczekuje się także istotnych postępów w rozwiązywaniu problemów w zakresie interoperacyjności na terenie UE w związku z podpisem elektronicznym, e-tożsamością oraz płatnością elektroniczną. Rozwiązania w tych dziedzinach są konieczne, aby umożliwić pełną realizację projektów w obszarze e-sprawiedliwości, m.in. europejskiego nakazu zapłaty i europejskiego postępowania w sprawie drobnych roszczeń.

Portal „e-Sprawiedliwość” jest dostępny na stronie: http://e-justice.europa.eu