Zezwolenia na alkohol: Niezłożenie oświadczenia skutkuje wygaśnięciem zezwolenia

Przedsiębiorcy, którzy prowadzili sprzedaż alkoholi w 2009 roku, muszą złożyć do właściwych urzędów gmin oświadczenia o wartości tej sprzedaży i wnieść opłatę za obecny rok. Termin upływa 31 stycznia 2010 r. Jeśli nie dopełnią tego obowiązku, przez kolejne sześć miesięcy nie będą mogli prowadzić sprzedaży.

Z końcem stycznia upływa termin na uiszczenie opłat za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych i złożenie oświadczenia o wartości ich sprzedaży za rok 2009. Obowiązek taki spoczywa na przedsiębiorcach niezależnie od rodzaju prowadzonej przez nich działalności gospodarczej i tego, czy prowadzą mały sklep spożywczy, gdzie sprzedawali tylko piwo, czy posiadają sklep monopolowy lub restaurację. Zaniedbanie w tym zakresie będzie każdorazowo skutkowało wygaśnięciem zezwolenia na sprzedaż alkoholu z mocy prawa i w konsekwencji brakiem możliwości sprzedaży napojów alkoholowych przez sześć miesięcy. Decyzję potwierdzającą tę okoliczność wydaje każdorazowo wójt lub burmistrz (prezydent miasta).

Oświadczenie przedsiębiorcy

Przedsiębiorcy posiadający zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych co roku ponoszą opłaty związane z korzystaniem z tego typu uprawnień. Są one naliczane na podstawie pisemnego oświadczenia o wartości sprzedaży poszczególnych kategorii alkoholi w poprzednim roku. Opłat za korzystanie z zezwolenia nie ustala się w żadnym wypadku w drodze decyzji administracyjnej. Wartością sprzedaży jest kwota należna sprzedawcy za sprzedane napoje alkoholowe z uwzględnieniem podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego (tj. wartości sprzedaży brutto).

Wyróżnia się trzy grupy alkoholi: napoje zawierające 4,5 proc. alkoholu oraz piwo, napoje zawierające od 4,5 proc. do 18 proc. alkoholu (w większości są to wina), alkohole powyżej 18 proc. (czyli zazwyczaj wódki). Oświadczenie powinno być złożone w urzędzie gminy (miasta), gdzie zostało wydane zezwolenie. Nie musi być przygotowane na urzędowym formularzu, należy jednak pamiętać o podaniu adresu, nazwy punktu, w którym prowadzi się sprzedaż, oraz o podzieleniu kwoty ze względu na trzy wyżej wymienione grupy. Na podstawie przedstawionych kwot przedsiębiorca wylicza opłaty za korzystanie z zezwolenia. Uzależnione są one od wielkości sumy uzyskanej za sprzedaż poszczególnych kategorii alkoholi. Opłata za korzystanie z zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych jest opłatą o charak- terze publicznoprawnym, o której mowa w art. 3 ustawy o opłacie skarbowej (uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z 6 maja 2003 r., sygn. akt FPK 11/2002).

Opłata za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych powinna być wnoszona na rachunek gminy w każdym roku kalendarzowym objętym zezwoleniem w trzech równych ratach w terminach do 31 stycznia, 31 maja i 30 września danego roku kalendarzowego. Terminy te mają charakter terminów zawitych prawa materialnego i jako takie nie mogą podlegać przywróceniu na podstawie art. 58–60 kodeksu postępowania administracyjnego (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 31 marca 2009 r., sygn. akt II GSK 817/2008).

Za co opłata

Przedsiębiorcy rozliczający się z gminą muszą pamiętać, że wartość sprzedaży należy obliczać oddzielnie dla każdego rodzaju napojów alkoholowych. Wartość sprzedaży wyrobów alkoholowych, przesądzająca o ewentualnej zwyżce należnej opłaty, jest wyznaczana łącznie dla całej sprzedaży napojów alkoholowych w punkcie sprzedaży, niezależnie od tego, czy wzrost dotyczył wszystkich grup napojów czy tylko niektórych. Z kolei w roku nabycia zezwolenia lub utraty jego ważności, opłaty należy dokonywać w wysokości proporcjonalnej do okresu ważności zezwolenia.

Opłatę za zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych wnosi się wprawdzie za korzystanie z zezwolenia, ale rezygnacja z tego korzystania nie rodzi w aktualnym stanie prawnym po stronie organu administracji publicznej obowiązku zwrotu opłaty w wysokości proporcjonalnej do okresu, w którym zezwolenie nie było wykorzystane (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 4 kwietnia 2002 r., sygn. akt II SA/Łd 1450/98). Tak więc likwidacja punktu sprzedaży w okresie ważności zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych nie powoduje obowiązku zwrotu opłaty za okres po likwidacji sprzedaży.

Finansowanie profilaktyki

Opłaty za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia w miejscu lub poza miejscem sprzedaży wydawanych przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) właściwego ze względu na lokalizację punktu sprzedaży są dodatkowymi środkami na finansowanie zadań gmin określonych w art. 41 ust. 1 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Są przeznaczane więc na prowadzenie działań związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych oraz integracją społeczną osób uzależnionych od alkoholu. W szczególności obejmują one zwiększanie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od alkoholu czy wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych, służącej rozwiązywaniu problemów alkoholowych.

Kara za spóźnienie

Podstawową sankcją za niezłożenie oświadczenia o wartości sprzedanego alkoholu lub niedokonanie wyliczonych w nim opłat w ustawowych terminach jest wygaśnięcie zezwolenia na sprzedaż alkoholu. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta stwierdza wygaśnięcie zezwolenia w drodze decyzji na podstawie art. 162 par. 1 pkt 1 i 3 kodeksu postępowania administracyjnego. Zgodnie z powołanymi przepisami organ administracji publicznej, który wydał decyzję w pierwszej instancji, stwierdza jej wygaśnięcie, jeżeli decyzja stała się bezprzedmiotowa, a stwierdzenie wygaśnięcia takiej decyzji nakazuje przepis prawa.

Tak jak od każdej decyzji administracyjnej, przedsiębiorca może się i tutaj odwoływać. Właściwym organem jest samorządowe kolegium odwoławcze. Przedsiębiorca ma na to maksymalnie dwa tygodnie od doręczenia decyzji wójta (burmistrza, prezydenta miasta). Osoba taka musi skutecznie udowodnić, że nie ponosi winy za niedopełnienie wymienionych obowiązków.

Wygaśnięcie uprawnień do sprzedaży alkoholu następuje na sześć miesięcy, jednak nie oznacza to wcale, że zezwolenie zostanie automatycznie przywrócone po upływie tego czasu. Przedsiębiorca będzie musiał się starać o nie ponownie. Prowadzenie dalszej działalności bez zezwolenia to poważne wykroczenie. Grozi za to grzywna sięgająca nawet kilkudziesięciu tysięcy złotych.

Wysokość opłat

Opłaty za zezwolenia na sprzedaż alkoholi w 2009 r. wynoszą:

Za piwo

● 525 zł, gdy wartość sprzedaży w 2009 roku nie przekroczyła 37 500 zł.

● 1,4 proc. wartości sprzedanego piwa w 2009 roku, gdy wartość jego sprzedaży w 2009 roku przekroczyła 37 500 zł.

Za wino

● 525 zł, gdy wartość sprzedaży w 2009 roku, nie przekroczyła 37 500 zł.

● 1,4 proc. wartości sprzedanego w 2009 roku wina, gdy wartość jego sprzedaży w 2009 roku przekroczyła 37 500 zł.

Za wódkę

● 2100 zł, gdy wartość sprzedaży w 2009 roku nie przekroczyła 77 000 zł.

● 2,7 proc. wartości sprzedanej w 2009 roku wódki, gdy wartość sprzedaży jej w 2009 roku przekroczyła 77 000 zł.

Podstawa prawna