Gminy są odpowiedzialne za usuwanie, transport i utylizację zwłok bezdomnych zwierząt. Zadania te może wykonywać również przedsiębiorca posiadający odpowiednie zezwolenie wydane przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta).
Wypadki drogowe z udziałem zwierząt, zarówno gospodarskich, jak i dzikich, nie należą do rzadkości. Te nieprzyjemne sytuacje drogowe nakładają określone obowiązki na jednostki samorządu terytorialnego. Zgodnie z art. 45 prawa o ruchu drogowym (Dz.U. z 2005 r. nr 108, poz. 908 ze zm.) zabrania się pozostawiania na drodze przedmiotów, które mogłyby zagrozić bezpieczeństwu ruchu. Oznacza to, że zabite w wyniku kolizji lub wypadku zwierzę należy usunąć z drogi. Teoretycznie może to zrobić każdy. Problem pojawia się wtedy, gdy jest to duże zwierzę, np. łoś czy krowa. W takiej sytuacji o zaistniałym zdarzeniu należy powiadomić odpowiednie służby odpowiedzialne za zarządzania danym odcinkiem drogi. W zależności od kategorii drogi będzie to albo Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad, zarządca drogi wojewódzkiej, powiatowej lub gminnej. Zgodnie z przepisami ustawy o drogach publicznych do zarządcy drogi należy utrzymanie nawierzchni drogi, chodników, drogowych obiektów inżynierskich, urządzeń zabezpieczających ruch i innych urządzeń związanych z drogą. Dotyczy to również obowiązku utrzymania porządku i czystości na drodze.
Gminy mają zapewniać czystość i porządek na swoim terenie i tworzyć warunki niezbędne m.in. do zbierania, transportu i unieszkodliwiania zwłok bezdomnych zwierząt lub ich części oraz współdziałać z przedsiębiorcami podejmującymi działalność w tym zakresie.

Obowiązki gminy

Zgodnie z ustawą o utrzymaniu czystości i porządku w gminach do podstawowych zadań gminy w zakresie zapewnienia porządku i czystości na jej terenie należy zapewnienie zbierania, transportu i utylizacji zwłok bezdomnych zwierząt. Jak wynika z art. 4 pkt 16 ustawy o ochronie zwierząt, chodzi tu o zwierzęta utrzymywane przez człowieka w charakterze jego towarzysza (domowe) lub gospodarskie, o których mowa w przepisach o organizacji hodowli i rozrodzie zwierząt gospodarskich, które uciekły, zabłąkały się lub zostały porzucone, a ustalenie ich właściciela nie jest możliwe.
Zbieraniem, transportem i utylizacją zwłok zwierząt bezdomnych nie musi zajmować się sama gmina. Czynności te może wykonywać również przedsiębiorca, posiadający wydane przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) zezwolenie. Większość gmin posiada podpisane umowy z zakładami prowadzącymi odbiór i utylizację padłych zwierząt gospodarskich czy domowych, a koszty związane z tymi działaniami obciążają ich właścicieli.



Uśmiercanie zwierząt

W przypadku gdy dojdzie do kolizji drogowej z udziałem zwierzęcia i zajdzie potrzeba jego uśmiercenia, odpowiednie zasady postępowania w takich sytuacjach określa ustawa o ochronie zwierząt. Konieczne przesłanki uśmiercenia zwierzęcia to m.in. względy humanitarne, konieczność sanitarna i nadmierna agresywność powodująca bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia ludzkiego, a również dla zwierząt hodowlanych lub dziko żyjących. Gdy trzeba bezzwłocznie uśmiercić zwierzynę łowną, konieczność takiego zastosowania takiego rozwiązania musi najpierw stwierdzić lekarz weterynarii, ewentualnie członek Polskiego Związku Łowieckiego, inspektor organizacji społecznej, której statutowym celem działania jest ochrona zwierząt, funkcjonariusz Policji, straży miejskiej lub gminnej.
Obowiązki zarządu drogi
Zgodnie z art. 5 ust. 4 ustawy o utrzymaniu porządku i czystości w gminach zarząd drogi odpowiada za:
● zbieranie i pozbywanie się odpadów zgromadzonych w urządzeniach do tego przeznaczonych i utrzymanie tych urządzeń w odpowiednim stanie sanitarnym, porządkowym i technicznym;
● pozbycie się błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń uprzątniętych z chodników przez właścicieli nieruchomości przyległych do drogi publicznej;
● uprzątnięcie i pozbycie się błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z chodników, jeżeli zarząd drogi pobiera opłaty z tytułu postoju lub parkowania pojazdów samochodowych na takim chodniku.
Podstawa prawna
Ustawa z 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt (Dz.U. z 2003 r. nr 106, poz. 1002 ze zm.).
Ustawa z 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz.U. z 2007 r. nr 39, poz. 251 ze zm.).
Ustawa z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U. z 2005 r. nr 236, poz. 2008 ze zm.).