Nowe przepisy generalnie zabraniają palenia wyrobów tytoniowych na terenie zakładów opieki zdrowotnej i w pomieszczeniach innych obiektów, w których są udzielane świadczenia zdrowotne na terenie jednostek organizacyjnych systemu oświaty, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, oraz jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, o których mowa w przepisach o pomocy społecznej, a także w pomieszczeniach zakładów pracy innych niż wymienione. Na tym nie koniec. Nowelizacja zabrania palenia wyrobów tytoniowych również na terenie uczelni, w pomieszczeniach obiektów kultury i wypoczynku do użytku publicznego, a także w lokalach gastronomiczno-rozrywkowych.
Zgodnie z nowelizacją zabrania się palenia wyrobów tytoniowych w środkach pasażerskiego transportu publicznego oraz w obiektach służących obsłudze podróżnych, na przystankach komunikacji publicznej oraz w pomieszczeniach obiektów sportowych. Ponadto znowelizowane przepisy zabraniają palenia wyrobów tytoniowych w ogólnodostępnych miejscach przeznaczonych do zabaw dzieci, a także w innych pomieszczeniach dostępnych do użytku publicznego.

Odpowiednie oznaczenia

Właściciel lub zarządzający obiektem lub środkiem transportu, w którym obowiązuje zakaz palenia wyrobów tytoniowych, powinien umieścić w widocznych miejscach odpowiednie oznaczenia słowne i graficzne informujące o zakazie palenia wyrobów tytoniowych na danym terenie lub w środku transportu.
Właściciel lub zarządzający może wyłączyć spod wspomnianego zakazu indywidualne pokoje w obiektach służących celom mieszkalnym.
Nowe przepisy przewidują, że minister obrony narodowej, minister właściwy do spraw wewnętrznych i minister sprawiedliwości określą, w drodze rozporządzeń, szczegółowe warunki używania wyrobów tytoniowych na terenie podlegających im obiektów oraz środków przewozu osób, uwzględniając potrzebę zachowania miejsc pracy, nauki i służby jako stref wolnych od dymu tytoniowego oraz ochrony niepalących przed dymem tytoniowym.

Wyznaczenie palarni

Zgodnie z nowymi przepisami, właściciel lub zarządzający może wyznaczyć palarnię:
● w domach pomocy społecznej lub domach spokojnej starości,
● w hotelach,
● w obiektach służących obsłudze podróżnych,
● na terenie uczelni,
● w pomieszczeniach zakładów pracy,
● w lokalach gastronomiczno-rozrywkowych.
Właściciel lub zarządzający lokalem gastronomiczno-rozrywkowym z co najmniej dwoma pomieszczeniami przeznaczonymi do konsumpcji może wyłączyć spod wspomnianego na wstępie zakazu palenia wyrobów tytoniowych zamknięte pomieszczenie konsumpcyjne, wyposażone w wentylację zapewniającą, aby dym tytoniowy nie przenikał do innych pomieszczeń.

Zakaz sprzedaży

Zgodnie z nowymi przepisami zabroniona jest sprzedaż wyrobów tytoniowych osobom do lat 18. W miejscu sprzedaży wyrobów tytoniowych umieszcza się widoczną i czytelną informację o treści: „Zakaz sprzedaży wyrobów tytoniowych osobom do lat 18 (art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych)”.
Znowelizowana ustawa zabrania również sprzedaży detalicznej wyrobów tytoniowych w systemie samoobsługowym, z wyjątkiem sklepów wolnocłowych.
Oprócz tego zabrania się eksponowania w punktach sprzedaży przedmiotów imitujących opakowania wyrobów tytoniowych.



Kary grzywny

W znowelizowanej ustawie zawarte są również regulacje dotyczące grzywien.
Kto wbrew przepisom sprzedaje wyroby tytoniowe lub nie umieszcza informacji o zakazie sprzedaży wyrobów tytoniowych lub, będąc właścicielem lub zarządzającym obiektem lub środkiem transportu, wbrew przepisom nie umieszcza informacji o zakazie palenia tytoniu – podlega karze grzywny do 2000 zł.
Kto natomiast pali wyroby tytoniowe w miejscach objętych wspomnianymi już zakazami – podlega karze grzywny do 500 zł.
We wspomnianych przypadkach orzekanie następuje w trybie przepisów o postępowaniu w sprawach o wykroczenia.
Oprócz tego nowe przepisy przewidują, że w określonych przypadkach sąd może orzec przepadek przedmiotów imitujących opakowania wyrobów tytoniowych stanowiących przedmiot czynu zabronionego, choćby nie stanowiły one własności sprawcy.

Ostrzeżenia o szkodliwości

Niektóre przepisy znowelizowanej ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych wejdą w życie z dniem 15 maja 2012 r. Zgodnie z tymi regulacjami, na opakowaniach wyrobów tytoniowych przeznaczonych do palenia, innych niż papierosy, występujących w handlu detalicznym, których najbardziej widoczne, największe płaszczyzny mają powierzchnie większe niż 75 cm2, ostrzeżenia o szkodliwości zajmują powierzchnie nie mniejsze niż po 22,5 cm2 na każdej z tych płaszczyzn.

Następstwa palenia

W uzasadnieniu do projektu nowelizacji ustawy podkreślono m.in., że około 9 mln Polaków pali regularnie 15 – 20 sztuk papierosów dziennie. Codziennie zaczyna palić około 500 nieletnich. Zwrócono też uwagę na problem, jakim jest bierne palenie. Jak podkreślono, wypalany papieros wydziela dwa razy więcej dymu ze strumienia bocznego niż głównego. Boczny strumień zawiera 35 razy więcej dwutlenku węgla i cztery razy więcej nikotyny niż dym wdychany przez aktywnych palaczy. Dym boczny wydostaje się w ciągu całego czasu palenia i nie jest filtrowany ani przez filtr papierosowy, ani przez żywy filtr, jakim są płuca. W dymie tytoniowym jest około 4 tys. substancji chemicznych, z których 50 określa się jako rakotwórcze, a ponad 100 jako toksyczne. Wchłaniane do organizmu w małych dawkach podlegają kumulacji, powodując liczne następstwa patologiczne. Stężenie niektórych substancji rakotwórczych, np. nitrozoamin, benzopirenu jest wyższe w dymie bocznym. Dym papierosowy upośledza naturalne mechanizmy immunologiczne (odpornościowe) przed zachorowaniem na nowotwory wpływając niekorzystnie na białko p53 (przeciwnowotworowy, czynnik). Dym papierosowy inicjuje i przyśpiesza proces miażdżycowy, z wszystkimi jego groźnymi następstwami.
Zamknięte pomieszczenie
Właściciel lub zarządzający lokalem gastronomiczno-rozrywkowym z co najmniej dwoma pomieszczeniami przeznaczonymi do konsumpcji będzie mógł wyłączyć spod wspomnianego na wstępie zakazu palenia wyrobów tytoniowych zamknięte pomieszczenie konsumpcyjne, wyposażone w wentylację zapewniającą, aby dym tytoniowy nie przenikał do innych pomieszczeń.
Ważne
Zabroniona będzie sprzedaż detaliczna wyrobów tytoniowych w systemie samoobsługowym, z wyjątkiem sklepów wolnocłowych
Słownik
● wyroby tytoniowe – to wszelkie wyprodukowane z tytoniu wyroby, takie jak papierosy, cygara, cygaretki, tytoń fajkowy, machorka i inne, zawierające tytoń lub jego składniki, z wyłączeniem produktów leczniczych zawierających nikotynę
● wyroby tytoniowe bezdymne – to wyroby tytoniowe przeznaczone do wąchania (tabaka), ssania, żucia lub wprowadzania do organizmu w innej postaci, z wyłączeniem produktów leczniczych zawierających nikotynę
● reklama wyrobów tytoniowych – to rozpowszechnianie komunikatów, wizerunków marek wyrobów tytoniowych lub symboli z nimi związanych, a także nazw i symboli graficznych firm produkujących wyroby tytoniowe, nieróżniące się od nazw i symboli graficznych wyrobów tytoniowych, służących popularyzowaniu marek wyborów tytoniowych; za reklamę nie uważa się informacji używanych do celów handlowych pomiędzy firmami zajmującymi się produkcją, dystrybucją i handlem wyrobami tytoniowymi
● promocja wyrobów tytoniowych – to publiczne rozdawanie wyrobów tytoniowych lub rekwizytów tytoniowych, organizowanie degustacji, premiowanej sprzedaży wyrobów tytoniowych, oferowanie wyrobów tytoniowych konsumentom po obniżonej cenie w stosunku do ceny wydrukowanej na opakowaniu jednostkowym wyrobu, organizowanie konkursów opartych na zakupie wyrobów lub rekwizytów tytoniowych oraz inne formy publicznego zachęcania do nabywania lub używania wyrobów tytoniowych, bez względu na formę dotarcia do adresata
● palarnia – to wyodrębnione konstrukcyjnie od innych pomieszczeń i ciągów komunikacyjnych pomieszczenie, odpowiednio oznaczone, służące wyłącznie do palenia wyrobów tytoniowych zaopatrzone w wywiewną wentylację mechaniczną lub system filtracyjny w taki sposób, aby dym tytoniowy nie przenikał do innych pomieszczeń
Podstawa prawna
Ustawa z 8 kwietnia 2010 r. o zmianie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych oraz ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz.U. nr 81 poz. 529).
Ustawa z 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz.U. z 1996 r. nr 10, poz. 55 z późn. zm.).