Na 6 lipca Trybunał Sprawiedliwość Unii Europejskiej wyznaczył termin rozprawy dot. procedury wyłaniania sędziów Sądu Najwyższego - dowiedziała się PAP w Krajowej Radzie Sądownictwa. Chodzi o pytania prejudycjalne skierowane od unijnego trybunału przez Naczelny Sąd Administracyjny.

Pierwotnie rozprawa przed TSUE miała odbyć się 9 czerwca. Jak jednak poinformowało PAP biuro Krajowej Rady Sądownictwa, termin ten został przełożony na 6 lipca.

Trybunał Sprawiedliwości UE zajmie się wówczas dwoma pytaniami prejudycjalnym, które w 2018 r. wystosował Naczelny Sąd Administracyjny. Sąd ten zadał pytania rozpatrując odwołania od uchwał Krajowej Rady Sądownictwa z wnioskami o powołanie sędziów Sądu Najwyższego. Odwołania te złożyli do NSA kandydaci, którzy w sierpniu 2018 r. nie uzyskali rekomendacji Rady.

Naczelny Sąd Administracyjny pyta w nich TSUE, czy "dochodzi do naruszenia zasady państwa prawnego oraz prawa do (...) skutecznej ochrony sądowej", gdy de facto nie ma możliwości rozpatrzenia odwołań od uchwał KRS wyłaniających kandydatów do SN w sytuacji niezaskarżenia postępowania kwalifikacyjnego przez wszystkich jego uczestników.

Ponadto NSA wskazał w pytaniach, że do naruszenia zasad państwa prawnego może dochodzić w sytuacji, gdy sędziowska część składu KRS - przed którą toczy się procedura wyłaniania kandydatów na sędziów SN - została wybrana przez władzę ustawodawczą.

W nowelizacji przepisów dotyczących tych kwestii, uchwalonej latem 2018 r. przewidziano m.in., aby odwołanie od uchwały KRS obejmującej rozstrzygnięcie ws. wniosku o powołanie do pełnienia urzędu sędziego nie wyłączało uprawomocnienia się jej w zakresie, w jakim rozstrzyga o przedstawieniu wniosku o powołanie do pełnienia urzędu sędziego SN. Jedynie w przypadku uznania odwołania i uchylenia przez NSA uchwały KRS o nieprzedstawieniu wniosku o powołanie konkretnej osoby do pełnienia urzędu sędziego SN, przepis ma dać kandydatowi "możliwość uwzględnienia jego wniosku w najbliższym, niezakończonym postępowaniu nominacyjnym".

W tamtej nowelizacji zapisano także, że uchwała przedstawiająca prezydentowi kandydatów staje się prawomocna, jeżeli nie zaskarżyli jej wszyscy uczestnicy postępowania.

NSA wniósł przy tym o zastosowanie przez TSUE przyśpieszonego trybu rozpatrywania.

W końcu czerwca 2018 r. w Monitorze Polskim opublikowane zostało obwieszczenie prezydenta o wolnych stanowiskach sędziego w SN - do obsadzenia były 44 stanowiska sędziowskie. Pod koniec sierpnia KRS wyłoniła 40 kandydatów na stanowiska sędziowskie w Izbie Dyscyplinarnej, Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego, Izbie Cywilnej oraz Izbie Karnej SN.

Sędziom, którzy nie uzyskali rekomendacji Rady przysługiwały odwołania do uchwał KRS w tej sprawie.

ShutterStock