Prosta spółka akcyjna, ograniczenie zatorów płatniczych i większa pomoc dla weteranów: Sprawdź co jeszcze przyjął Sejm.
• Zmiany w kodeksie spółek handlowych
Na ostatnim posiedzeniu uchwalono dwie nowelizacje k.s.h. oraz rozpatrzono poprawki Senatu do kolejnej. W tym ostatnim przypadku chodziło o kwestie techniczne przy ustawie wprowadzającej prostą spółkę akcyjną. Będzie to trzeci typ spółki kapitałowej, będący hybrydą najlepszych cech spółek z ograniczoną odpowiedzialnością i akcyjnej. Nowe rozwiązanie ma służyć przede wszystkim start-upom. Pomysł stworzenia PSA był krytykowany przez doktrynę prawa handlowego za wiele nieznanych do tej pory polskiemu prawu rozwiązań oraz niewielkie przywiązanie ustawodawcy do obecnie obowiązującego systemu prawa spółek.
Najważniejsza z nowelizacji przewiduje dematerializację akcji w spółkach akcyjnych i komandytowo-akcyjnych wraz z 1 stycznia 2021 r. Doprowadzi do faktycznej likwidacji akcji na okaziciela. Spółki będą musiały ujawniać dane o swym akcjonariacie w rejestrze akcjonariuszy. Każda ze spółek akcyjnych i komandytowo-akcyjnych będzie musiała mieć własną stronę internetową służącą do komunikacji z akcjonariatem.
Inna z nowel, będąca reakcją ustawową na zgłoszony przez prezydenta projekt, przewiduje usprawnienie procedur organizacyjnych w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością. Chodzi o zdjęcie wielu wymogów, które dziś nie mają już racji bytu. Najistotniejsze poluzowanie to wprowadzenie możliwości przeprowadzenia zgromadzenia wspólników przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej (wideokonferencji). Obecnie część spółek to robiła, ale przepisy co do takiej możliwości były niejasne.
• Ograniczanie zatorów płatniczych
Przyjęta przez Sejm po poprawkach Senatu ustawa przewiduje, że wielkie sieci handlowe będą musiały swym drobniejszym kontrahentom płacić za towar w ciągu co najwyżej 60 dni. Podmioty publiczne, które są nabywcami towarów i usług, co do zasady zaś zapłacą za nie w ciągu 30 dni. Dziś terminy w relacjach biznes-biznes wynoszą nawet kilkaset dni. Zwiększona zostanie też wysokość odsetek, jakich może domagać się przedsiębiorca, jeżeli druga strona transakcji handlowej nie zapłaci w terminie. Na straży przestrzegania przepisów będzie stał UOKiK, który będzie wymierzał kary zwlekającym z płatnościami podmiotom mającym pieniądze na uregulowanie należności.
• Lepsza ochrona ofiar wypadków
Uchwalona przez Sejm nowelizacja ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych ma rozwiązać kłopot wyczerpywania się sum gwarancyjnych w ubezpieczeniach OC posiadaczy pojazdów mechanicznych oraz rolników. Wielu poszkodowanych w wypadkach zostało z powodu dawniej obowiązujących przepisów bez środków do życia. Odpowiadać za szkody po wyczerpaniu sumy będzie Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny. Zrzucą się na to zakłady ubezpieczeń.
• Upadłość po nowemu
Przyjęta przez Sejm nowelizacja ustawy – Prawo upadłościowe zakłada uniezależnienie możliwości ogłoszenia upadłości konsumenckiej od przyczyny powstania niewypłacalności. Jeśli ktoś doprowadzi do zadłużenia umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa będzie mógł się oddłużyć (dziś nie może). Sankcją będzie to, że taka osoba będzie przez siedem lat spłacała swoje zobowiązania zamiast standardowego 3-letniego planu spłat.
• Luka w prawie farmaceutycznym załatana
Apteki będą mogły zaopatrywać w leki domy dziecka, pomocy społecznej czy zakłady pracy. Wskutek wejścia w życie poprzedniej noweli ustawy – Prawo farmaceutyczne okazało się, że takie działania mogłyby podlegać karze pozbawienia wolności, gdyż sprzedaż do placówki nie wypełnia znamion bezpośredniego zaopatrywania ludności, a tylko takie jest dla farmaceutów dopuszczalne. PSŁ
• Sejm za przedłużeniem aplikacji
Izba niższa parlamentu jednogłośnie przyjęła projekt nowelizacji prawa o adwokaturze i ustawy o radcach prawnych. Zakłada on, że aplikant będzie mógł ubiegać się o przedłużenie swojego statusu o rok w przypadku urodzenia dziecka, powikłań po ciąży lub choroby, jeśli nastąpią one na tyle blisko egzaminu zawodowego, że uniemożliwi przystąpienie do niego w pierwszym terminie. Sejm odrzucił jednak wniosek mniejszości (popierane również przez samorządy prawnicze) pozwalający na przedłużenie statusu aplikanta o rok w przypadku „szczególnie ważnych okoliczności”, które uniemożliwią podejście do egzaminu w pierwszym terminie.
• Porty zgodne z unijnymi wymogami
Poprawa funkcjonowania polskich portów i przystani morskich, w tym świadczonych w nich usług. A w konsekwencji wzmocnienie pozycji tych obiektów na międzynarodowym rynku jako kluczowych węzłów logistycznych w globalnych łańcuchach dostaw – to cel ustawy przyjętej w piątek przez Sejm. Nowelizacja dostosowuje polskie przepisy regulujące organizację i funkcjonowanie portów do ram zawartych w unijnym rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/352 z 2017 r. Polskie porty w ostatnich latach biją rekordy przeładunku, w 2018 r. było to ponad 100 mln ton.
• Doświadczony nie zarobi mniej od początkującego
Sejm uchwalił nowelizację ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Wyłącza ona dodatek stażowy z pensji minimalnej. Celem zmiany jest zapewnienie sprawiedliwszego kształtu minimalnej płacy pracownikom z dłuższym stażem. Możliwość wliczenia do niej dodatku stażowego umożliwia bowiem wyrównanie płacy zasadniczej nieprzekraczającej ustawowego minimum. Jednak nowemu pracownikowi również trzeba je zagwarantować. W konsekwencji pracownik z dłuższym stażem pracy, który ma zarobki na poziomie minimalnej pensji, może dziś mieć niższe wynagrodzenie zasadnicze niż osoba nowo zatrudniona lub z krótkim stażem. Ustawa trafi teraz do Senatu.
• Budynki dostosowane do potrzeb niepełnosprawnych
Posłowie przyjęli ustawę o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami. Ma ona pomóc obywatelom narażonym na dyskryminację m.in. ze względu na niepełnosprawność lub obniżony poziom sprawności z powodu wieku czy choroby. Chodzi przede wszystkim o to, aby osoby takie możliwie samodzielnie mogły korzystać z usług publicznych. Na mocy nowych przepisów stworzony zostanie też Fundusz Dostępności, którego zadaniem będzie udzielanie wsparcia finansowego – głównie na dostosowanie budynków użyteczności publicznej oraz mieszkalnych do potrzeb osób ze szczególnymi potrzebami. Ustawa jest elementem rządowego programu „Dostępność plus”. Teraz zajmie się nią Senat.
• Większa pomoc dla weteranów
Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o weteranach działań poza granicami państwa oraz niektórych innych ustaw. Różnicuje ona wysokość specjalnego dodatku weterana poszkodowanego. Będzie on uzależniony od ustalonego procentu uszczerbku na zdrowiu doznanego wskutek wypadku pozostającego w związku z działaniami poza granicami państwa lub choroby nabytej podczas wykonywania za granicą zadań lub obowiązków służbowych – z tytułu których przyznano świadczenia odszkodowawcze. Ta grupa będzie też korzystać z ułatwień w placówkach opieki medycznej. Rodziny weteranów zyskają prawo do bezpłatnej pomocy psychologicznej. Ustawa trafi teraz do Senatu.

• Lepsza koordynacja wsparcia na poziomie samorządu
Powstaną centra usług społecznych – będące nową jednostką organizacyjną gminy. Mają poprawić koordynację tych usług, a także zwiększyć do nich dostępność. Taki jest cel ustawy uchwalonej przez Sejm z inicjatywy prezydenta. Teraz musi rozpatrzyć ją Senat.
• Podopieczni DPS pod większą ochroną
Ograniczenie skali nieprawidłowości w placówkach zapewniających całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym – to główny cel nowelizacji ustawy o pomocy społecznej oraz ustawy o ochronie zdrowia psychicznego, przyjętej przez Sejm. Poszerzone zostaną uprawnienia kontrolne inspektorów urzędów wojewódzkich; zwiększą się też kary grożące podmiotom prowadzącym placówki nielegalnie. Ustawa wprowadza także wymogi dotyczące kwalifikacji personelu opiekuńczego. Reguluje też zasady ograniczenia mieszkańcom możliwości wychodzenia poza teren placówki. Zakazuje również przyjmowania do takich placówek osób niepełnoletnich. Nowela trafi teraz do Senatu.
• Szef MON zdecyduje o utworzeniu klasy wojskowej
Od września 2020 r. szkoły będą mogły formalnie na podstawie prawa oświatowego tworzyć oddziały przygotowania wojskowego (potocznie określane klasami mundurowymi). Takie rozwiązanie przewiduje uchwalona przez Sejm nowelizacja ustawy – Prawo oświatowe oraz ustawy o finansowaniu zadań oświatowych. Trafi ona teraz pod obrady Senatu. Obecnie tego typu klasy funkcjonują w ponad pół tysiącu szkół. Zasady ich działania, a także program, są określane przez dyrektorów. Po zmianach program szkolenia realizowany w takim oddziale będzie określany w rozporządzeniu przez ministra obrony narodowej w porozumieniu z ministrem edukacji. O tym, czy w danej szkole zostanie utworzona klasa mundurowa, będzie decydował szef MON w drodze decyzji administracyjnej. AR
• 82 mln zł dla strażaków ochotników
O fundusze pochodzące z budżetu państwa będzie mogła wnioskować każda jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej – zakłada znowelizowana ustawa o ochronie przeciwpożarowej. Według zapowiedzi MSWiA 82 mln zł mają trafić do OSP jeszcze w tym roku. Wprowadzona w Sejmie poprawka zakłada, że pieniądze popłyną do jednostek samorządu terytorialnego, które podzielą je między jednostki OSP, składające wnioski o dofinansowanie. Strażacy będą mogli je przeznaczyć na zadania – do tej pory zapisane jedynie w statutach OSP – oświatowo-kulturalne, popularyzację sportu i propagowanie zasad udzielania pierwszej pomocy. Ustawą zajmie się teraz Senat.
• Młodzi zabiorą głos trzecim sektorze
Powołanie Rady Dialogu z Młodym Pokoleniem przewiduje przyjęta przez Sejm nowelizacja ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Ma być ona organem opiniodawczo-doradczym przewodniczącego Komitetu ds. Pożytku Publicznego. Będzie mogła wyrażać opinie w sprawach dotyczących młodych ludzi oraz inicjować i wspierać działania na rzecz zwiększania poziomu ich partycypacji obywatelskiej. Członkostwo w radzie będzie kadencyjne, na dwa lata. Jej członkami mają być m.in. przedstawiciele: Prezydenta RP, rzecznika praw dziecka, premiera, resortów edukacji, nauki oraz sportu, a także samorządów, organizacji pozarządowych, młodzieżowych rad gmin oraz Parlamentu Studentów RP. Ustawą zajmie się teraz Senat.