Mężczyzna poskarżył się do WSA w Poznaniu na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego, które podtrzymało decyzję o odmowie przyznania mu zasiłku celowego w formie dopłat do rachunków za energię elektryczną. Przy okazji załączył również wniosek o zwolnienie z kosztów sądowych i ustanowienie adwokata w sprawie. Oświadczył, że jest samotny, samodzielnie prowadzi swoje gospodarstwo domowe.
Skarżący podał, że nie posiada żadnego majątku nieruchomego, oszczędności, czy wartościowych ruchomości. Dodał też, że korzysta z pomocy ośrodka pomocy społecznej w postaci zasiłku. Jednocześnie zaznaczył, że jest nieporadny, a cały jego majątek został rozkradziony podczas, gdy on był obłożnie chory.
6 marca 2019 r. referendarz sądowy postanowił umorzyć postępowanie w zakresie kosztów i przychylił się do wniosku o ustanowienie adwokata, którego miała wyznaczyć Okręgowa Rada Adwokacka w Poznaniu.
Sąd wyjaśnił, że według ustawy z 30 sierpnia 2002 roku - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi strona ponosi koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Taki szczególny przepis to art. 239 § 1 pkt 1 lit a P.p.s.a., zgodnie z którym nie ma obowiązku uiszczenia kosztów sądowych strona skarżąca się na działanie lub bezczynność organu w sprawach z zakresu pomocy i opieki społecznej.
Stąd też, mężczyzna wnosząc skargę dot. umorzenia postępowania dotyczącego przyznania mu pomocy finansowej na opłatę zaległych rachunków za energię elektryczną, nie ma z mocy prawa obowiązku uiszczania kosztów sądowych w zakresie opłat sądowych i wydatków (art. 211 - art. 213 P.p.s.a.). Jest zwolniony jest z obowiązku poniesienia wszystkich kosztów sądowych związanych z jego udziałem w sprawie – rozpoznanie wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych stało się zbędne i postępowanie w tym zakresie należało umorzyć.
Sąd analizując następnie sytuację majątkową mężczyzny stwierdził, że nie ma on możliwości wygospodarowania środków na pokrycie wolnorynkowego wynagrodzenia pełnomocnika z wyboru. W konsekwencji oznacza to, że wnioskodawca nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku w koniecznych kosztach jego bieżącego utrzymania, co uzasadnia przyznanie prawa pomocy w zakresie ustanowienia pełnomocnika z urzędu.
Postanowienie WSA sygn. II SPP/Po 23/19