Trybunał Konstytucyjny orzekł w czwartek, że przepisy pozbawiające samorządy dochodów z opłat i kar za usuwanie drzew i krzewów są zgodne z konstytucją.

Zaskarżone przez sejmik województwa mazowieckiego przepisy znowelizowanej w 2015 r. ustawy o ochronie środowiska nakładają na marszałka województwa odpowiedzialność za prowadzenie postępowań dot. usuwania drzew lub krzewów znajdujących się na nieruchomościach należących do gminy w przypadku, w którym znajdują się one na terenie miasta na prawach powiatu.

Jednocześnie zgodnie z Prawem ochrony środowiska wpływy z opłat i kar za usunięcie drzewa lub krzewu "stanowią w całości dochód budżetu gminy, z wyjątkiem wpływów z tytułu opłat i kar nakładanych przez starostę, które stanowią w całości dochód budżetu powiatu, oraz wpływów z tytułu opłat i kar nakładanych przez marszałka województwa, które stanowią w 35 proc. przychód Narodowego Funduszu (Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej - PAP) i w 65 proc. - wojewódzkiego funduszu".

Mazowiecki sejmik wnioskował o stwierdzenie niezgodności zakwestionowanych przez siebie przepisów m.in. z art. 167 ust. 4 konstytucji, który przewiduje, iż zmiany w zakresie zadań i kompetencji jednostek samorządu terytorialnego "następują wraz z odpowiednimi zmianami w podziale dochodów publicznych".

Jak poinformowano w komunikacie wydanym w czwartek po ogłoszeniu wyroku, TK stwierdził, że zaskarżone przepisy "w zakresie, w jakim pozbawiają samorząd województwa, reprezentowany przez marszałka województwa, dochodów z opłat i kar", są zgodne z ustawą zasadniczą.

W ocenie TK, który rozpoznawał sprawę w pełnym składzie pod przewodnictwem prezes Julii Przyłębskiej, "wnioskodawca nie przedstawił danych przemawiających za tym, iż zachodzi rażąca dysproporcja pomiędzy zadaniem a kosztami jego realizacji". Dlatego - jak zaznaczono - "art. 402 ust. 5 Prawa ochrony środowiska nie narusza zasady adekwatności oraz samodzielności finansowej samorządu". Trybunał wskazał również, że ustawodawca przewidział "ogólny mechanizm kompensujący" samorządowi województwa koszty związane z realizacją przez marszałka zadań związanych z usuwaniem drzew lub krzewów, do którego nie odniósł się w swoim wniosku sejmik.

W pozostałym zakresie Trybunał umorzył postępowanie, wskazując, iż przepisy stanowiące "o samym przekazaniu samorządowi województwa dodatkowych zadań w zakresie opisanych powyżej czynności" nie zostały podważone w złożonym przez mazowiecki sejmik wniosku.

Jak podano w komunikacie TK, czwartkowe orzeczenie zapadło większością głosów; zdanie odrębne złożyła sędzia TK Sławomira Wronkowska-Jaśkiewicz.