Otrzymanie zezwolenia na prowadzenie gier nie gwarantowało niezmienności stawek podatku przez cały jego okres – to sedno wczorajszego wyroku Trybunału Konstytucyjnego.
Skargę konstytucyjną złożyła spółka, która miała czasowe zezwolenie na prowadzenie gier na automatach o niskich wygranych poza kasynami. Podatek był płacony ryczałtowo w wysokości 180 euro (ok. 750 zł) miesięcznie za automat. Od 2010 r., jeszcze w czasie trwania zezwolenia, ustawodawca podwyższył ten podatek prawie trzykrotnie – do 2 tys. zł (na podstawie art. 139 ust. 1 ustawy z 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych, Dz.U. nr 201 poz. 1540 ze zm.). To zdaniem spółki naruszyło jej prawo m.in. do wolności prowadzenia działalności gospodarczej. Firma uważała, że celem tej zmiany była regulacja rynku gier. Fiskalnie natomiast była ona neutralna.
Z tym jednak nie zgodził się TK. Uznał on art. 139 ust. 1 ustawy o grach hazardowych za zgodny z art. 20 w związku z art. 22 konstytucji, czyli z zasadami ochrony wolności działalności gospodarczej. W pozostałym zakresie postępowanie zostało umorzone.
Sędzia sprawozdawca Jarosław Wyrembak przypomniał, że co do zasady nakładanie podatków nie może być traktowane jako ograniczenie wolności działalności gospodarczej. Tak jest tylko w wyjątkowych okolicznościach, które w omawianej sprawie nie miały miejsca. Wskazał, że z uzasadnienia do projektu nowelizacji wynikało, że zmiana nie była neutralna dla budżetu. Ustawodawca wskazał w nim, że wraz z wygasaniem zezwoleń zmniejszy się liczba automatów do gier, a przez to spadną wpływy podatkowe. Spadek ten miała zrekompensować wyższa stawka podatku.
– Otrzymanie pozwolenia na prowadzenie określonego rodzaju działalności gospodarczej nie chroni przed wzrostem stawek podatkowych – podkreślił sędzia Wyrembak.
Dodał, że ustawodawcy przysługuje znaczna swoboda w zakresie ustalania wysokości danin i kształtowania polityki podatkowej. Podkreślił, że zmiana nie powinna być dla podmiotów urządzających gry zaskoczeniem, bo przed jej wprowadzeniem toczyła się publiczna dyskusja. Ponadto na podstawie swojej dotychczasowej działalności były w stanie stosunkowo szybko ocenić dalszą jej rentowność.

orzecznictwo

Wyrok TK z 28 listopada 2018 r., sygn. akt SK 3/14.