Obowiązkiem każdego narciarza jest przestrzeganie regulaminów określających zasady bezpieczeństwa na terenie danego ośrodka. Za niektóre z naruszeń możemy jednak zostać ukarani przez funkcjonariuszy policji. Sprawdź, za co możesz otrzymać mandat na stoku.

W Polsce za zapewnienie warunków bezpieczeństwa osób przebywających na zorganizowanych terenach narciarskich, zgodnie z art. 19 ustawy z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie i ratownictwie w górach i na zorganizowanych terenach narciarskich (Dz. U. z 2011 r. Nr 208, poz.1241, z późn. zm., zwanej dalej ustawą), odpowiada zarządzający tymi terenami. Jak wynika z obowiązujących przepisów, zapewnienie warunków bezpieczeństwa na tych terenach polega w szczególności na:

1) przygotowaniu, oznakowaniu, zabezpieczeniu terenów, obiektów i urządzeń służących do uprawiania narciarstwa i snowboardingu, oraz bieżącej kontroli stanu zabezpieczeń, oznaczeń i warunków narciarskich;

2) zapewnieniu ratownictwa narciarskiego;

3) określeniu i upowszechnieniu zasad korzystania z danego terenu, obiektu i urządzenia;

4) informowaniu o warunkach narciarskich i ich zmianach;

5) prowadzeniu działalności profilaktycznej i informacyjnej dotyczącej bezpieczeństwa podczas uprawiania narciarstwa i snowboardingu;

6) przekazywaniu informacji i tworzeniu ułatwień szczególnie istotnych dla potrzeb osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności, a przebywającymi na zorganizowanych terenach narciarskich.

Regulamin i należyta staranność

Szczególnie istotny przepisem wspomnianej wyżej ustawy art. 28. Wynika z niego obowiązek zarządzającego zorganizowanym terenem narciarskim informowania o zasadach korzystania ze zorganizowanych terenów narciarskich poprzez umieszczenie i rozpowszechnienie tych informacji w miejscach wejścia na te tereny, a w szczególności przy miejscach sprzedaży biletów wstępu i przy stacjach urządzeń transportu linowego i taśmowego przeznaczonych do transportu osób.

Co więcej, należy pamiętać o zasadach bezpieczeństwa zawartych w treści art. 31 ustawy, który stanowi, że osoby uprawiające narciarstwo lub snowboarding na zorganizowanym terenie narciarskim obowiązane są do zachowania należytej staranności w celu ochrony życia i zdrowia własnego oraz innych osób, a w szczególności:

1) zapoznania się z zasadami korzystania z danego terenu, obiektu lub urządzenia i ich przestrzegania;

2) stosowania się do znaków nakazu i zakazu umieszczanych przez zarządzającego zorganizowanym terenem narciarskim;

3) zjeżdżania z szybkością dostosowaną do swoich umiejętności oraz stopnia trudności i stanu trasy, warunków atmosferycznych i natężenia ruchu;

4) użytkowania sprawnego technicznie sprzętu narciarskiego i snowboardowego odpowiedniego do rodzaju podejmowanej aktywności, zgodnie z jego przeznaczeniem i zasadami użycia;

5) bezzwłocznego informowania ratowników narciarskich o zaistniałym wypadku lub zaginięciu osoby oraz o innych zdarzeniach nadzwyczajnych mogących mieć wpływ na bezpieczeństwo osób.

Kask

Zgodnie z art. 29 o bezpieczeństwie i ratownictwie w górach i na zorganizowanych terenach narciarskich, osoba uprawiająca narciarstwo zjazdowe lub snowboarding do ukończenia 16 roku życia, obowiązana jest używać w czasie jazdy kasku ochronnego konstrukcyjnie do tego przeznaczonego.

- Odpowiedzialność za naruszenie tego przepisu ponosi osoba pełnoletnia, która mając obowiązek opieki lub nadzoru nad osobą do ukończenia 16 roku życia, dopuści do uprawiania narciarstwa zjazdowego lub snowboardingu przez tę osobę, na zorganizowanym terenie narciarskim, bez kasku konstrukcyjnie do tego przeznaczonego – wyjaśnia podkom. Dawid Marciniak.

Jazda bez kasku zagrożona jest karą grzywny. Funkcjonariusz może więc na ogólnych zasadach nałożyć mandat karny w wysokości do 500 zł lub skierować wniosek o ukaranie do sądu, który może wymierzyć grzywnę do 5.000zł.

Alkohol

Na zorganizowanych terenach narciarskich zakazane jest także uprawianie narciarstwa lub snowboardingu na zorganizowanym w stanie nietrzeźwości (gdy zawartość alkoholu we krwi przekracza 0,5 promila) lub pod wpływem środka odurzającego.

Naruszenie tego przepisu (art. 30), podobnie jak w przypadku jazdy bez kasku, zagrożone jest mandatem karnym (do 500 zł) lub grzywną do 5 000 zł.

- Należy mieć na względzie fakt, że zarządzający zorganizowanym terenem narciarskim lub osoba przez niego upoważniona może odmówić wstępu albo nakazać opuszczenie ośrodka narciarskiego, której zachowanie wyraźnie wskazuje, że znajduje się ona w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego – dodaje podkom. Marciniak.

Kto pilnuje stoków

Do służby na zorganizowanych terenach narciarskich kierowani są policjanci posiadający dobre umiejętności jazdy na nartach. Często są to osoby legitymujące się uprawnieniami instruktora lub pomocnika instruktora narciarstwa Polskiego Związku Narciarskiego, przeszkoleni przez Stowarzyszenie Instruktorów i Trenerów Narciarstwa Polskiego Związku Narciarskiego, a także przez GOPR lub TOPR.

Z informacji przekazanych przez Komendę Główną Policji wynika, że Biuro Prewencji Komendy Głównej Policji od 7 lat współdziała ze Stowarzyszeniem Instruktorów i Trenerów Narciarstwa Polskiego Związku Narciarskiego oraz Polskim Związkiem Narciarskim w zakresie przeprowadzania szkoleń „policjantów-narciarzy”, którzy pełnią służbę na zorganizowanych terenach narciarskich.

Do chwili obecnej uprawnienia instruktora narciarstwa PZN uzyskało 84 funkcjonariuszy, a uprawnienia pomocnika instruktora narciarstwa PZN posiada 48 policjantów. Ponadto, przed każdym sezonem narciarskim policjanci, którzy zostaną skierowani do służby na zorganizowanych terenach narciarskich, w swoich garnizonach przechodzą trzydniowe szkolenie w ramach lokalnego doskonalenia zawodowego.

Freeride – jazda poza trasami

Polskie prawo łagodniej traktuje miłośników narciarstwa prozatrasowego (freeride). Co do zasady, na obszarach niestanowiących rezerwatów przyrody, parków narodowych może odbywać się ono bez ograniczenia. Fakt ten wynika z zapisów Ustawy z dnia z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (art. 15 ust. 1 pkt. 15 ). Miejsca, w których można uprawiać m.in. narciarstwo freeridowe lub skiturowe zostały określone w odrębnych przepisach wydawanych przez wskazanych poszczególnych dyrektorów parków narodowych lub przez regionalnego dyrektora ochrony środowiska – w przypadku rezerwatów przyrody.

Ustawa o ochronie przyrody (art. 127) zawiera jednak przepis karny zawiera penalizujący opisane w nim zachowania jako wykroczenia. Zgodnie z jego treścią,
kto umyślnie:

1) narusza zakazy obowiązujące w:

a) parkach narodowych,

b) rezerwatach przyrody,

c) parkach krajobrazowych,

d) obszarach chronionego krajobrazu,

e) obszarach Natura 2000,

2) narusza zakazy obowiązujące w stosunku do:

a) pomników przyrody,

b) stanowisk dokumentacyjnych,

c) użytków ekologicznych,

d) zespołów przyrodniczo-krajobrazowych

podlega karze aresztu albo grzywny.