Subskrybuj nas na Youtube
Chodzi jednak o sytuacje, w których egzekucja rozpoczęła się przed 30 kwietnia ubiegłego roku. Takie jest sedno niedawnej uchwały Sądu Najwyższego.
Sprawa dotyczyła postępowania egzekucyjnego toczącego się przeciwko właścicielowi ponad 4-hektarowej działki położonej niedaleko Warszawy. Wobec dwukrotnego niepowodzenia sprzedaży licytacyjnej wierzyciel zażądał przed sądem udzielenia przybicia i zbycia egzekwowanej nieruchomości za 2/3 sumy oszacowania. W efekcie mokotowski Sąd Rejonowy rozpoczął procedurę nabycia przez wierzyciela gruntu podlegającego egzekucji. Dłużnik złożył jednak zażalenie na postanowienie sądu, argumentując, że wierzyciel nie może zostać nabywcą działki, gdyż uniemożliwiają to obowiązujące przepisy ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 2052 ze zm.).
Artykuł 2a ust. 1 tej ustawy – po nowelizacji dokonanej 30 kwietnia 2016 r. ustawą o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa (Dz.U. z 2016 r. poz. 585) – ogranicza bowiem krąg nabywców działek rolnych tylko do rolników indywidualnych. Tymczasem wierzyciel rolnikiem nie był.
Problem polegał jednak na tym, że samo postępowanie egzekucyjne trwało długo, zostało wszczęte jeszcze w 2006 r., a wniosek wierzyciela o przejęcie nieruchomości i udzielenie przybicia wpłynął do sądu w marcu 2016 r.
Stołeczny Sąd Okręgowy rozpoznający zażalenie dłużnika zdecydował się więc przedstawić Sądowi Najwyższemu pytanie prawne dotyczące zasadniczo kwestii, czy obowiązujące dziś ograniczenia w obrocie gruntami rolnymi znajdują zastosowanie także do spraw egzekucyjnych z nieruchomości rolnych wszczętych przed dniem wejścia w życie ustawy nowelizującej, tj. przed 30 kwietnia 2016 r.
SN w uchwale udzielił odpowiedzi negatywnej. Stwierdzając, że w takich przypadkach nie stosuje się ograniczeń wynikających z art. 2a ustawy z o kształtowaniu ustroju rolnego, wprowadzonego przez art. 7 pkt 4 ustawy o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa.
W uzasadnieniu wskazał, że w wypadku postępowania egzekucyjnego może mieć zastosowanie art. 12 nowelizacji, zgodnie z którym do postępowań dotyczących nabycia nieruchomości rolnych oraz wpisu do księgi wieczystej wszczętych i niezakończonych do dnia wejścia w życie nowelizacji stosuje się przepisy dotychczasowe.
– Nabycie nieruchomości w postępowaniu egzekucyjnym jest także nabyciem cywilnoprawnym, do którego zastosowanie mają przepisy kodeksu postępowania cywilnego i kodeksu cywilnego, a zasadą jest, że zmienione przepisy nie działają wstecz. Trudno przyjąć, by do sprawy egzekucyjnej wszczętej kilka lat temu, zastosowanie mogły mieć przepisy wprowadzone dopiero w ubiegłym roku – powiedziała sędzia Bogumiła Ustjanicz, zamykając posiedzenie.
ORZECZNICTWO
Uchwała Sądu Najwyższego z 24 sierpnia 2017 r., sygn. akt III CZP 35/17
