Ślub Polaków z Ukraińcami: rodacy chętnie wybierają na małżonków obcokrajowców

W minionym roku 497 obywateli Polski zawarło związek małżeński z cudzoziemcami, w tym z ośmioma pochodzącymi z Ukrainy. Na taki krok zdecydowało się 411 kobiet i 86 mężczyzn. Rok wcześniej małżeństwo z obcokrajowcami zawarło 583 obywateli Polski. 489 Polek poślubiło cudzoziemców, w tym sześciu Ukraińców. Wśród Polaków 94 zdecydowało się na ten krok, a 16 z nich zawarło związek małżeński z obywatelkami Ukrainy.

Prawo 2025: dokumenty potrzebne do ślubu z Ukraińcem

Narzeczeni, którzy chcą się pobrać, muszą złożyć w urzędzie stanu cywilnego (USC) szereg dokumentów. Wśród nich należy wskazać dokumenty tożsamości, odpis aktu urodzenia oraz zaświadczenie o nieistnieniu przeszkód do zawarcia małżeństwa. To ostatnie wydaje kierownik USC dowolnego urzędu stanu cywilnego w Polsce. Trzeba pamiętać, że jest ono ważne przez sześć miesięcy. Potrzebne są też tłumaczenia przysięgłe wszystkich obcojęzycznych dokumentów.

Jeśli jednym z narzeczonych jest cudzoziemiec, musi on dostarczyć do urzędu stanu cywilnego dodatkowo zaświadczenie z własnego kraju o braku okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa. Nie zawsze jest to proste.

Ślub Polaków z Ukraińcami: kiedy cudzoziemiec nie może uzyskać zaświadczenia?

Jak informuje Julia Jurczuk-Macek, adwokatka prowadząca własną kancelarię, problem pojawia się między innymi w przypadku obywateli Ukrainy. Tam bowiem nie ma procedury wydawania zaświadczeń, o których mowa w naszym prawie. Przez jakiś czas dokument potwierdzający nieistnienie przeszkód do zawarcia małżeństwa wydawał konsulat, jednak obecnie odstąpił od tej praktyki.

Kłopotliwy ślub Polaków z Ukraińcami: co zrobić, gdy nie da się zdobyć wymaganych dokumentów?

Zdaniem adwokat, obywatel Ukrainy powinien w takiej sytuacji wystąpić do sądu rodzinnego z wnioskiem o zwolnienie z obowiązku przedłożenia takiego zaświadczenia. Jak to wygląda w praktyce?

- Składa go osoba, która nie może przedstawić wymaganego dokumentu - w tym wypadku będzie to cudzoziemiec, jednak narzeczony obywatelstwa polskiego jest uczestnikiem postępowania. Wynika to z faktu, że wydane przez sąd orzeczenie dotyczy zwolnienia z obowiązku przedłożenia dokumentu do zawarcia związku małżeńskiego z konkretną osobą wskazaną w orzeczeniu – mówi Julia Jurczuk-Macek, adwokat prowadząca własną kancelarię.

Jak dodaje, sąd bada zarówno to, czy zachodzą trudne do przezwyciężenia przeszkody uniemożliwiające przedstawienie wymaganego prawem dokumentu (taką przeszkodą jest na przykład brak takiego dokumentu w państwie pochodzenia cudzoziemca), jak i okoliczności, które w takim dokumencie są stwierdzone, a więc to, czy nie zachodzą przeszkody do zawarcia przez tę osobę małżeństwa

Prawo 2025: apel o zmiany w przepisach dotyczących ślubów z cudzoziemcami

Obowiązujące przepisy wymagają zmian. Zdaniem Julii Jurczuk-Macek ujednolicenia wymaga procedura sądowa.

- Aktualne przepisy są ogólne i nie precyzują, jakie dokumenty stanowią wymogi formalne takiego wniosku. Skutkuje to tym, że sądy mają w tym zakresie niejednolitą praktykę, a wnioskodawca często dopiero z wezwania o braki formalne dowiaduje się, które dokumenty są niezbędne. Zważywszy na krótki termin na ich uzupełnienie, a także to, że często wymagają one uzyskania ich w kraju pochodzenia, uzupełnienie braków często nie jest możliwe – zwraca uwagę adwokat.

FAQ: Ślub z obywatelem Ukrainy w Polsce

Ilu Polaków zawiera małżeństwa z cudzoziemcami?

W minionym roku prawie 500 obywateli Polski zdecydowało się na ślub z cudzoziemcem. Wśród nich było 411 kobiet i 86 mężczyzn. Rok wcześniej takich małżeństw było ponad 580.

Czy ślub z obywatelem Ukrainy w Polsce jest możliwy?

Tak, ale procedura bywa bardziej złożona niż w przypadku zawarcia małżeństwa z obywatelem Polski. W przypadku obywateli Ukrainy pojawiają się trudności z uzyskaniem wymaganych dokumentów.

Jakie dokumenty są potrzebne do ślubu z cudzoziemcem w Polsce?

Narzeczeni muszą złożyć w urzędzie stanu cywilnego (USC):

  • dokumenty tożsamości,
  • odpis aktu urodzenia,
  • zaświadczenie o braku przeszkód do zawarcia małżeństwa,
  • tłumaczenia przysięgłe dokumentów w obcym języku.

Dlaczego obywatele Ukrainy mają problem z uzyskaniem zaświadczenia o braku przeszkód do małżeństwa?

W Ukrainie nie istnieje procedura wydawania zaświadczeń, o których mowa w naszym prawie. Przez pewien czas zaświadczenia wydawały konsulaty, jednak obecnie zrezygnowały z tej praktyki.

Co zrobić, jeśli obywatel Ukrainy nie może uzyskać wymaganego zaświadczenia?

W takiej sytuacji cudzoziemiec może wystąpić do polskiego sądu rodzinnego z wnioskiem o zwolnienie z obowiązku przedłożenia zaświadczenia. W postępowaniu uczestniczy również narzeczony lub narzeczona posiadający obywatelstwo polskie.

Jak sąd rozpatruje taki wniosek?

Sąd sprawdza, czy faktycznie istnieją trudne do przezwyciężenia przeszkody w uzyskaniu dokumentu (np. brak urzędu, który go wydaje), oraz czy nie ma przeszkód do zawarcia małżeństwa (np. czy cudzoziemiec nie jest już w związku małżeńskim).

Czy przepisy dotyczące zawierania małżeństw z cudzoziemcami są jasne?

Nie do końca. Obowiązujące przepisy są ogólne i nie precyzują, jakie dokumenty należy dołączyć do wniosku o zwolnienie. W efekcie różne sądy mają różne wymagania, a wnioskodawcy często dowiadują się o brakach dopiero po wezwaniu do ich uzupełnienia.

Czy konieczne są zmiany w przepisach dotyczących ślubów z cudzoziemcami?

Zdaniem adwokatki Julii Jurczuk-Macek procedura wymaga ujednolicenia i doprecyzowania, aby ułatwić życie parom międzynarodowym. Obecne przepisy nie nadążają za rzeczywistością społeczną.

Podsumowanie

Ślub z obywatelem Ukrainy w Polsce jest możliwy, ale wymaga cierpliwości i dobrej znajomości procedur. Największy problem to brak odpowiedniego zaświadczenia z Ukrainy – dlatego wiele par musi zwracać się do sądu o zwolnienie z tego obowiązku.